تحقیقات جدید مریخ‌نورد «کنجکاوی» ناسا نشان می‌دهد که سیاره مریخ چگونه از محیطی قابل سکونت به شرایطی غیرقابل سکونت تبدیل شده است.

این کشف بر اساس بررسی کربنات‌های موجود در «دهانه گیل» مریخ انجام شده و اطلاعاتی جدید درباره تغییرات اقلیمی این سیاره به دست آورده است.

به گزارش منابع علمی، مریخ‌نورد کنجکاوی از تجهیزات پیشرفته خود برای اندازه‌گیری ترکیب ایزوتوپی کربنات‌های موجود در دهانه گیل استفاده کرده و یافته‌های جدیدی درباره چگونگی تغییرات آب‌وهوایی مریخ در دوران باستان ارائه داده است. به گفته محققان، این کربنات‌ها نشان‌دهنده تبخیر شدید آب در مریخ هستند و تنها می‌توانستند در محیط‌هایی با حضور موقتی آب مایع تشکیل شوند.

«دیوید برت» از اعضای مرکز پروازهای فضایی گادرد ناسا و پژوهشگر ارشد این پروژه، اعلام کرد که مقادیر ایزوتوپی ثبت شده در این کربنات‌ها به وضوح نشان‌دهنده محیطی است که برای پشتیبانی از آب مایع پایدار و طولانی‌مدت مناسب نبوده است. هرچند که این یافته‌ها احتمال وجود حیات در زیر سطح مریخ یا پیش از تشکیل این کربنات‌ها را رد نمی‌کند، اما نشان می‌دهد که شرایط برای حیات در سطح سیاره مناسب نبوده است.

ایزوتوپ‌ها نسخه‌های متفاوتی از عناصر هستند که با جرم‌های متفاوت ظاهر می‌شوند و از طریق فرآیندهای طبیعی مانند تبخیر آب به محیط منتقل می‌شوند. در مریخ، کربنات‌ها می‌توانند اطلاعات مهمی درباره دما و ترکیب آب و جو در دوران باستان ارائه دهند.

این پژوهش دو مکانیزم مختلف برای تشکیل کربنات‌ها در دهانه گیل پیشنهاد می‌کند. در یکی از این مکانیزم‌ها، کربنات‌ها در طی چرخه‌های مرطوب-خشک تشکیل شده‌اند، در حالی که مکانیزم دیگر نشان‌دهنده تشکیل کربنات‌ها در شرایط سرد و نمکی بوده است. هر دو وضعیت اقلیمی می‌توانند سناریوهای متفاوتی را برای امکان سکونت در گذشته مریخ ایجاد کنند.

دکتر «جنیفر استرن» از مرکز پروازهای فضایی گادرد ناسا توضیح می‌دهد که این دو وضعیت اقلیمی به شکل‌گیری محیط‌هایی با قابلیت سکونت کمتر منجر شده‌اند. دمای سرد و شوری بالای آب در عرض‌های میانی مریخ نشان‌دهنده محیطی است که آب در آن بیشتر در یخ محبوس بوده و برای زیست یا شیمی دسترس‌پذیر نبوده است.

این پژوهش در مجله علمی *PNAS* منتشر شده است و اطلاعات ارزشمندی را درباره تاریخچه آب و هوای مریخ و دلایل غیرقابل سکونت شدن آن ارائه می‌دهد.