چرا غولهای فناوری به انرژی هستهای روی آوردهاند؟
شرکتهای بزرگ فناوری برای پیشبرد جاهطلبیهای روزافزون خود در حوزه هوش مصنوعی بهطور کامل به انرژی هستهای روی آوردهاند.
مایکروسافت ماه گذشته قراردادی امضا کرد که بر اساس آن، برق موردنیازش را به مدت ۲۰ سال از شرکت «کانستلیشن انرژی» (Constellation Energy) خریداری کند. این برق از طریق رآکتور نیروگاه تریمایلآیلند که قرار است بهزودی دوباره راهاندازی شود، تامین خواهد شد. این تاسیسات در پنسیلوانیا پیشتر به دلیل ذوب جزئی از [بخشی از هسته اصلی] رآکتور آن در سال ۱۹۷۹، بدترین حادثه نیروگاه هستهای در تاریخ ایالات متحده شناخته شده بود.
گوگل روز دوشنبه از آنچه «نخستین توافق از این نوع در جهان» با شرکت «کایروس پاور» (Kairos Power) برای خرید برق از رآکتورهای هستهای کوچک ماژولار، اسامآر (SMR)، ساخت این شرکت خواند، خبر داد و اعلام کرد که رآکتور هستهای کوچک ماژولار قرار است سال ۲۰۳۰ به بهرهبرداری برسد.
و بهتازگی، شاید آمازون بزرگترین گام را بین این سه شرکت برداشته باشد که سه قرارداد برای تامین برق این غول توزیعکننده کالا و محاسبات ابری از انرژی هستهای را امضا کرده است؛ از جمله توافقی برای توسعه چهار رآکتور اسامآر با شرکت «انرژی نورتوست» (Energy Northwest) در واشینگتن، مشارکت در یک دور تامین مالی ۵۰۰ میلیون دلاری با «اکســانرژی» (X-energy) برای توسعه «رآکتورهای اسامآر نسل جدید و سوخت هستهای»، و توافقی با شرکت «دامینیون انرژی» (Dominion Energy) برای بررسی توسعه یک پروژه اسامآر در ویرجینیا.
کارشناسان حوزه انرژی گفتند که مشارکتهای آمازون به طور ویژه قابلتوجه است.
برت رامپال، مدیر ارشد در شرکت مشاوره انرژی وریتن، به هیتمپ نیوز گفت: «این اقدام آمازون به معنای این است که میگوید ما وارد این حوزه شدهایم، به آن نیاز داریم و مستقیم در این زمینه سرمایهگذاری میکنیم.»
چنین اقدامهایی برای این سه غول فناوری بسیار مهم خواهد بود، زیرا آنها همچنان به سرمایهگذاری در فناوریهای هوش مصنوعی که برق زیادی مصرف میکنند، ادامه میدهند و در عین حال اهداف بلندپروازانه خود در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر را دنبال میکنند.
مایکل ترل، مدیر ارشد انرژی و تغییرات اقلیمی گوگل، به سیانبیسی گفت که توافق اخیر هم راهی برای «پیشبرد پیشرفت در هوش مصنوعی» است و هم «در کمک به تامین نیازهای ما و تامین آنها به شیوهای پاکتر و مداومتر» نقش مهمی بازی میکند.
مت گارمن، مدیرعامل خدمات وب آمازون (ای دابلیو اس)، در مورد اقدام اخیر این فروشگاه توزیعکننده کالا گفت: «انرژی هستهای منبعی ایمن از انرژی بدون کربن است که میتواند به تامین انرژی موردنیاز کار ما و پاسخگویی به نیازهای روزافزون مشتریانمان کمک کند و در عین حال ما را به سوی تعهدمان در چارچوب پیمان اقلیمی برای رسیدن به انتشار کربن صفر خالص در تمامی فعالیتهای ما تا سال ۲۰۴۰ پیش برد. یکی از سریعترین راهها برای مقابله با تغییرات اقلیمی، گذار مجموعه ما به منابع انرژی بدون کربن است و انرژی هستهای هم بدون کربن است و هم قابلیت افزایش ظرفیت دارد، به همین دلیل است که این حوزه برای آمازون اهمیت بالایی دارد.»
هم کارهای این سه شرکت و هم کارهای مشتریان خدمات ابری آنها به مراکز داده عظیم و پرمصرف از نظر برق و آب وابستهاند تا روی فناوریهای نوظهوری مانند هوش مصنوعی کار کنند.
بر اساس گزارش سازمان بینالمللی انرژی، انتظار میرود مصرف برق مراکز داده در حوزههای هوش مصنوعی و رمزارز بین سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۶ بیش از دو برابر شود.
در همین حال، گفته میشود که هر جستوجو در چتجیپیتی، مدل هوش مصنوعی محبوب، ۱۰ برابر بیشتر از یک جستوجوی گوگل برق مصرف میکند. تمام این میزان مصرف انرژی با هم جمع میشود [و به سرعت افزایش مییابد]: بر اساس گزارشها هر هفته بیش از ۲۰۰ میلیون نفر در چتجیپیتی سوال میپرسند.
به اذعان خود این شرکتها، پروژههایی از این دست که انرژی زیادی مصرف میکنند، در تعیین این موضوع که آیا این شرکتها به اهداف اقلیمی خود دست پیدا میکنند یا نه، نقش مهمی ایفا خواهند کرد.
گوگل این تابستان اعتراف کرد که هوش مصنوعی تا حدودی عامل افزایش ردپای انتشار کربن این شرکت است. این شرکت با افزایش ۱۳ درصدی انتشار کربن بین سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ مواجه شد. در مقایسه با سال پایه ۲۰۱۹، انتشار کربن ۴۸ درصد افزایش یافته است.
این شرکت در گزارش سالانه پایایی زیستمحیطی خود که در ماه ژوییه منتشر شد، اذعان کرد: «رسیدن به انتشار صفر تا سال ۲۰۳۰ هدفی بسیار بلندپروازانه است و میدانیم که آسان نخواهد بود.»
این گزارش افزود: «رویکرد ما همچنان تحول خواهد یافت و نیازمند این خواهد بود که با فقدان قطعیتهای بسیاری روبرو شویمــ از جمله فقدان قطعیت مربوط به آثار محیطی آینده هوش مصنوعی که پیشبینی آن پیچیده و دشوار است.»
آمازون نیز به طورمشابه در تحقق تعهدات اقلیمی خود پیشرفتهای ناهمگونی داشته است. این شرکت در تابستان اعلام کرد که هفت سال زودتر از ضربالاجل ۲۰۳۰ به هدفش برای سازگاری ۱۰۰ درصدی مصرف برق با انرژیهای تجدیدپذیر دست یافته است. این شرکت همچنین بین سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ کاهش سه درصدی انتشار گازهای گلخانهای را اعلام کرد، هرچند بر اساس تحلیلی از «ورج» (The Verge)، انتشار کربن این شرکت از زمان اعلام تعهد اقلیمی در سال ۲۰۱۹ به طور کلی حدود ۳۴ درصد افزایش یافته است.