دانشمندان چینی برای اولین بار با برنامه‌ریزی مجدد سلول‌های چربی یک زن مبتلا به دیابت نوع ۱، این سلو‌ل‌ها را به سلول‌های پانکراس انسولین‌ساز تبدیل کردند و توانستند دیابت نوع ۱ این بیمار را معکوس کنند.

این نتایج در ادامه مجموعه مطالعاتی است که نشان می‌دهد با برنا‌مه‌ریزی مجدد سلول‌های بنیادی می‌توان بیماری‌های مزمن را درمان کرد. زن بیماری که تحت این درمان جدید قرار گرفت، تا یک سال بعد از درمان به تزریق انسولین احتیاج پیدا نکرد. دکتر کوان هرولد، استاد ایمونو‌بیولوژی و پزشکی در دانشکده پزشکی ییل، که در این مطالعه شرکت نداشت، می‌گوید: «این دستاورد بسیار هیجان‌انگیز است.» 

انسولین شناسه‌ای شیمیایی است که مولکول‌های قند را از جریان خون خارج و به درون سلول‌ها وارد می‌کند تا سلول‌ها از آن‌ها به‌عنوان سوخت استفاده کنند. در دیابت نوع۱ سیستم ایمنی بدن سلول‌های انسولین را که داخل «ارگان‌های کوچک» به نام جزایر در لوزالمعده قرار دارند از بین می‌برند. 

بدون انسولین سلول‌های از سوخت محروم می‌شوند در حالی‌که قند خون همچنان رو به افزایش است. در موارد شدید افراد جانشان را از دست می‌دهند، زیرا بدن برای تامین انرژی کافی برای بقای سلول‌ها، ترکیبات اسیدی معروف به کتون را خارج می‌کند. 

در مطالعه جدید که روز پنج‌شنبه در مجله «سل» (Cell) منتشر شد، دانشمندان سلول‌های چربی را از بدن فرد مبتلا به دیابت نوع۱ گرفتند و به کمک مواد شیمیایی، آن‌ها را به سلول‌های بنیادی «پرتوان» (pluripotent) برگرداندند، به این معنی که این سلول‌ها می‌توانستند به سلول دیگری تبدیل شوند. 

دانشمندان پس از برگرداندن سلول‌ها به این وضعیت آن‌ها را به‌شکل شیمیایی تحریک کردند تا به سلول‌ها جزیره‌ای بدل شوند و سپس این سلول‌های جزایر جدید را در شکم بیمار کاشتند. هونگ کوی دنگ، سرپرست تیم تحقیق می‌گوید که بیمار قبل از انجام این روش درمانی همواره سعی می‌کرد قند خونش کنترل کند و نیمی از زمان زندگی‌اش می‌کوشید تا قند خون بدنش را در محدوده «سالم» نگه دارد. در حالی‌که پس از این پیوند سلولی زمان بیمار برای رسیدن به هدفش بیش از ۹۸ درصد بهبود یافت. این بیمار ۷۵ روز پس از پیوند سلولی دیگر نیازی به تزریق انسولین برای کنترل قند خون نداشت. دنگ می‌گوید: «سرعت معکوس شدن دیابت در بیمار و بی‌نیازی از تزریق انسولین شگفت‌انگیز است و از قابلیت بالای این روش درمانی خبر می‌دهد.» 

پیوند سلول‌های جزایر به بیماران روش جدیدی نیست. سه‌دهه است که دانشمندان جزایری را از اجساد اهدایی برمی‌داشتند و سپس سلول‌ها را به کبد بیماران مبتلا به دیابت نوع۱ پیوند می‌زدند. با این حال، تعداد اهدا‌کنندگان محدود است و گیرندگان پیوند برای سرکوب سیستم ایمنی باید داروهای قوی مصرف کنند. مطالعه جدید نشان می‌دهد که سلول‌های بنیادی منبع بالقوه نامحدودی از جزایر جدید دارند. همچنین سلول‌های پیوند‌زده‌شده به شکم در مقایسه با سلول‌های کاشته‌شده در کبد، که پیش از این انجام شده بود، ترشح انسولین بهتری داشتند. در عین حال، دسترسی به شکم هم آسان است و هم می‌توان آن را با استفاده از «ام‌آر‌ای» ​​اسکن کرد، که امکان نظارت و در صورت لزوم برداشتن آسان را فراهم می‌کند. این مطالعه جدید بخشی از شواهد رو به رشدی است که نشان می‌دهد جزایر مشتق‌شده از سلول های بنیادی می‌توانند دیابت نوع۱ را دست‌کم برای مدتی معکوس کنند.