ايتنا - شومینه‌های چوب‌سوز مدرن؛ نماد تجمل گرایی یا فاجعه سلامتی؟

گزارش جدیدی از موسسه مطالعات مالی (IFS) هشدار داده است که شومینه‌های هیزمی که به نمادی از تجمل و مدرنیته تبدیل شده‌اند، اکنون بزرگترین منبع خطرناک‌ترین آلودگی هوای بریتانیا به نام ذرات PM2.5 هستند.

بریتانیا شاهد کاهش قابل توجه آلودگی ناشی از حمل و نقل جاده‌ای و صنایع سنگین مانند فولاد بوده است و بخش‌هایی از آن پاک‌ترین هوای دهه‌های اخیر را داشته است.

اما از سوی دیگر استفاده از شومینه‌های چوب‌سوز افزایش یافته است که منجر به افزایش انتشار ذرات ریز خطرناک شده است.

بر اساس این گزارش، ۲۹ درصد از انتشار PM2.5 در سال ۲۰۲۲ ناشی از سوزاندن چوب و سوخت‌های خانگی است، در حالی که ۱۷/۹ درصد از حمل و نقل جاده‌ای و ۱۶/۵ درصد ناشی از فرآیندهای صنعتی است.

آسیب جدی به سلامتی

ذرات PM2.5 یکی از مضرترین آلاینده‌های هوا برای سلامتی است که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و تنفسی را افزایش می‌دهد.

کودکانی که در معرض این ذرات قرار می‌گیرند با احتمال بیشتری به آسم و عملکرد ضعیف ریه مبتلا می‌شوند. این ذرات ریز به ریه‌ها نفوذ کرده و وارد جریان خون می‌شوند.

گزارش حاکی از آن است که برخی از شومینه های چوب‌سوز، حتی آنهایی که دارای گواهینامه «طراحی زیست محیطی» هستند، ۴۵۰ برابر بیشتر از سیستم‌های گرمایش مرکزی گازی آلودگی تولید می‌کنند، در حالی که شومینه‌های قدیمی که امروزه ممنوع شده‌اند، ۳۷۰۰ برابر بیشتر آلودگی تولید می‌کنند.

نابرابری‌های اجتماعی در مواجهه با آلودگی

این گزارش همچنین نشان داد که جوامع کم درآمد همچنان از سطوح بالاتر آلودگی نسبت به مناطق مرفه رنج می‌برند. در سال ۲۰۲۳، ساکنان فقیرترین مناطق با غلظت ۸ درصد بیشتر PM2.5 نسبت به ساکنان ثروتمندترین مناطق مواجه خواهند شد.

با این حال، گزارش‌ها حاکی از آن است که شکاف آلودگی بین اقلیت‌های قومی و جوامع سفیدپوست کاهش یافته است، زیرا درصد مواجهه اقلیت‌ها با آلودگی از ۱۳ درصد در سال ۲۰۰۳ به ۶ درصد در سال ۲۰۲۳ کاهش یافته است و این به دلیل حرکت برخی از اقلیت‌ها به مناطق کمتر آلوده و بهبود کیفیت هوا در شهرهای بزرگ مانند لندن و بیرمنگام است.