دکتر کلر اسمیت، نویسنده اصلی این پژوهش و استادیار روانشناسی دانشگاه فلوریدای جنوبی، میگوید: «میدانستیم که خواب مناسب برای هدف گرفتن بهرهوری و سلامت کارکنان مانند نوعی گلوله جادویی است. اما تغییراتی که در طراحی وظایف شغلی به وجود آمده سلامت خواب را با مشکل مواجه کرده است.»
طراحی وظایف شغلی چطور بر خواب تاثیر میگذارد؟
محققان اطلاعات بیش از هزار تن از کارکنان مختلف را در دورهای ۱۰ ساله بررسی کردند تا دریابند که طراحی وظایف شغلی چه تاثیری بر الگوی خواب کارکنان دارد. طراحی وظایف شغلی شامل مواردی است نظیر میزان فناوری استفادهشده در محل کار، فعالیت بدنی و نیز برنامه و زمان کار.
شش شاخص سلامت خواب یعنی مدت زمان خواب، منظم بودن خواب، علائم بیخوابی، عادت چرت زدن، خستگی روزانه و زمان به خواب رفتن همگی در دو بازه زمانی از ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶ و همچنین از ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ بررسی شد.
نتایج این پژوهش نشان میدهد که افرادی که خوب میخوابند الگوی خواب بهینه دارند که عبارت است از چرخه خواب منظم و خستگی روزانه کم. افراد مبتلا به بیخوابی دورههای خواب کوتاه دارند و با خستگی بیشتر در طول روز مواجهاند. گروه موسوم به جبرانکنندههای خواب نیز بین این دو گروه قرار میگیرند، اینها کسانیاند که اغلب با چرت زدن یا خواب اضافی آخر هفته الگوی خواب نامنظم را جبران میکنند.
در همین رابطه بخوانید:
- خواب آخر هفته میتواند برای قلب شما مفید باشد
- عوارض خوابیدن در طول روز
به گزارش سیانان، کارکنانی که برنامه کاری نامعمول دارند، بهویژه افراد شبکار ۶۶ درصد بیش از باقی در گروه جبرانکنندههای خواب قرار میگیرند. به گفته اسمیت، کارمندان دفتری در دو گروه افرادی که خوب میخوابند یا افراد بیخواب قرار گرفتند در حالی که کارگران شبکار بیشتر جبرانکننده خواب بودند.
آن دسته از کارکنانی که به دلیل نوع وظایف شغلی دچار الگوی خواب نامناسب میشوند سالها دچار این عادتاند. طبق نتایج بهدستآمده، ۹۰ درصد مبتلایان به بیخوابی تا ۱۰ سال بعد از شروع این عادت همچنان گرفتار آن بودهاند.
اسمیت همچنین در مطالعه دیگری نوشته است که افراد دچار بیخوابی از ۷۲ تا ۱۸۸ درصد بیش از دیگران در معرض بیماریهای قلبی و عروقی، دیابت، افسردگی و ضعف قرار دارند.
اسمیت میگوید این پژوهش برخلاف دیگر پژوهشهای خواب، که معمولا بر کمیت یا کیفیت آن تمرکز دارند، عوامل زیادی را در نظر گرفته است و همین سبب میشود پژوهشگران به درک عمیقتری از مشکلات رایج خواب برسند. با آنکه محققان فکر میکردند استفاده گسترده از کامپیوتر به سلامت خواب آسیب میزند، اما ارتباط چندانی میان این دو عامل یافت نشد. البته این موضوع تعجبآور است، چراکه نور این دستگاهها خواب را مختل میکند. اما اسمیت میگوید که افزایش استفاده از فناوری با افزایش بهرهوری کارمندان همراه است و این اثرات منفی را جبران میکند و در نهایت باعث بهبود سلامت خواب میشود.
برای بهبود کیفیت خواب چه کنیم؟
اسمیت میگوید این ممکن نیست که بیشتر مردم برای بهبود خواب، شغلشان را عوض کنند. اما معتقد است که با ایجاد تغییراتی کوچک در زمان کار میتوان برخی مشکلات خواب را حل کرد.
برای مثال، کارمندانی که مشاغل کمتحرک دارند میتوانند با استراحتی کوتاه و پیادهروی در دفتر یا محوطه بیرونی محل کار فعالیت بدنیشان را افزایش دهند. این کار باعث میشود که فرد پیش از خواب احساس خستگی کند و از مشکلات اسکلتی-عضلانی مختلکننده خواب هم جلوگیری میکند.
استفاده از پله به جای آسانسور راهکار کوچک دیگری برای افزایش فعالیت بدنی روزانه است. کارشناسان میگویند دو ساعت قبل از خواب کامپیوتر و گوشی را خاموش کنید یا آنها را در اتاق دیگری بگذارید تا وسوسه نشوید که از آنها استفاده کنید. این کارهای کوچک بر کیفیت خواب تاثیر میگذارد و سلامت آن را بهبود میبخشد.