همشهري - شما پایتان را از روی کابل بردارید، محتوای سالم بر بستر شبکه جریان خواهد یافت.

حمید ضیایی پرور - حجت الاسلام دکتر حمید شهریاری دبیر شورای‌عالی اطلاع‌رسانی خبر داده: « پروژه پست الکترونیک فراگیر در اندازه استانداردهای پست‌های الکترونیک مطرح دنیا و دارای ویژگی خط و زبان فارسی و خدمات ارزش افزوده آماده بهره‌برداری است و به زودی رونمایی خواهد شد.»
او همچنین از پروژه دیگری در دبیرخانه شورای‌عالی اطلاع رسانی با عنوان موتور جستجوی ملی خبر داده که با تحقق آن گام مهمی در این زمینه برداشته خواهد شد.

او جمله مهم دیگری نیز گفته که تا کنون کمتر مسئولی به این صراحت در این‌باره سخن گفته است.
به گفته دکتر شهریاری، کشور ما برای توسعه فناوری فیبرنوری با محدودیت‌هایی مواجه است که یکی از آنها الزام سالم‌سازی فضای سایبر است و تا این امر محقق نشود، توسعه پهنای باند در کشور دچار چالش است.

همچنان که می‌بینید سخنان تازه دکتر شهریاری حاوی ۳ خبر مهم است: راه‌اندازی ایمیل ملی، راه‌اندازی موتور جستجوی ملی، وجود چالش توسعه پهنای باند در ایران به خاطر سالم نبودن فضای سایبر.

در ‌باره دو خبر اول باید گفت كه اخیرا وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از راه‌اندازی این دو سرویس تحت مدیریت آن وزارتخانه خبر داده بود.
پیش‌دستی شورای‌عالی اطلاع‌رسانی در اعلام و راه‌اندازی این سرویس‌ها می‌تواند نشان‌دهنده چند نکته باشد: یا اینکه رقابتی اعلام نشده میان وزارت ارتباطات و شورای‌عالی اطلاع‌رسانی وجود دارد که در این صورت موازی کاری دو دستگاه حاکمیتی به ضرر منافع ملی است و باید متوقف شود. یا اینکه هر دو پروژه در واقع یکی است اما چون یکی اصرار داشته دستاورد دیگری را به نام خود تمام کند، صاحب آن فناوری وارد میدان شده و رسما اعلام کرده که ایمیل ملی را ما راه‌اندازی می‌کنیم.

در مورد موتور جستجوی ملی نیز دقیقا همین وضعیت حاکم است و ایجاد تصویر دوگانه نزد افکار عمومی و کارشناسان، امر موجهی نیست و بهتر است در این باره اطلاع‌رسانی کافی از سوی دستگاه‌های مسئول صورت گیرد.

اما اذعان به این نکته که توسعه فیبر نوری در ایران با چالشی به نام سالم نبودن فضای سایبر مواجه است، حاوی نکته بسیار مهم و قابل تاملی است.

اساسا چه کسی گفته است که فضای سایبر ایران سالم نیست؟ کدام تحقیق دقیق علمی و جامع در این باره صورت گرفته که چنین نتیجه‌ای گرفته شده است؟
اساسا در ایران هیچ نهادی متولی تحقیق و بررسی و تحلیل محتوای فضای سایبر نیست.

هنوز نه تنها در باره سرویس‌های مختلف اینترنتی و کاربران و محتوای آنها اطلاعات و آماری رسمی و دقیقی منتشر نشده است بلکه حتی درباره موضوع ساده‌ای مانند تعداد کاربران اینترنت در ایران نیز توافق نظر جامعی میان دستگاه‌های ذیربط وجود ندارد.

روی دیگر سخن دبیر شورای‌عالی اطلاع‌رسانی این است که دولت عمدا مانع توسعه شبکه‌های زیرساختی فناوری اطلاعات و اینترنت شده چون دغدغه نا سالم‌بودن فضای سایبر را دارد.
البته مقامات دولتی در سخنان رسمی خود این نکته را قبول ندارند و اگر این حرف را جلو آنها بگذارید تکذیب خواهند کرد و در مقابل اعداد و ارقامی درباره توسعه هزاران کیلومتری شبکه فیبرنوری کشور به شما ارائه خواهند داد که دهانتان از تعجب باز بماند.

اما اگر فرض را بر صحت اظهارات دبیر شورای‌عالی اطلاع‌رسانی بگذاریم باید این سوال را پرسید که مسئول تولید اطلاعات و محتوای سالم در فضای سایبر کیست؟ طی دو دهه گذشته کدام برنامه جامع از سوی دولت برای تولید محتوا در فضای سایبر به اجرا در آمده است؟

منوط کردن توسعه فیبرنوری به سالم سازی فضای سایبر، حکایت مرغ و تخم مرغ است. اول باید شبکه توسعه یابد تا اساسا محتوای سالم برای بارگذاری در شبکه تولید شود، بدون زیرساخت قدرتمند، دستگاه‌ها، دانشگاه‌ها و بخش خصوصی انگیزه‌ای برای تولید محتوا به ویژه محتوای چند رسانه‌ای نخواهد داشت.
شما پایتان را از روی کابل بردارید، محتوای سالم بر بستر شبکه جریان خواهد یافت.