ايتنا - آقامحمدي: در فیس‌بوک هم که می‌روی، اگر مزاحم یا ناشناس باشی، اجازه نمی‌دهند فعال باشی و حذف‌ات می‌کنند. چون یک قاعده گذاشته که آن قاعده باید قاعده اجماعی باشد.

شرق - فاطمه ملکی - اوایل سال جاری که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات موضوع اینترنت پاک و به دنبال آن معاون نظارت بر بررسی‌های اقتصادی معاون اول رییس‌جمهور موضوع اینترنت حلال را مطرح کردند، کسی گمان نمی‌کرد در مورد ماهیت آینده اینترنت در ایران در میان دولتیان اختلاف نظری وجود داشته باشد. اما پس از توضیح‌های مفصلی که از سوی هر یک از طرفین ماجرا داده شد، مشخص شد هنوز تعریف مشخصی از ماهیت آنچه قرار است بر سر اینترنت کشور بیاید، میان دولتیان وجود ندارد.
نمونه بارز آن را در سخنان اخیر علی آقامحمدی معاون نظارت بر بررسی‌های اقتصادی معاون اول رییس‌جمهور و مقایسه آن با توضیحات علی حکیم‌جوادی رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران می‌توان یافت؛ اینکه آقامحمدی معتقد است باید تعریف مشخصی از حلال یا حرام بودن اینترنت داشت اما حکیم‌جوادی معتقد است اینترنت باید پاک شود.

آقامحمدی: حلال و حرام مبنای زندگی است
آقامحمدی در این باره گفت: «اینکه می‌گوییم اینترنت پاک شود، اگر دست هر کسی بیفتد، می‌گوید به نظر من این پاک و آن یکی ناپاک است.»
او معتقد است افراد با اهداف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی موضوعات پاک و ناپاک را تعیین می‌کنند در حالی که حلال و حرام چیزی است که همه آن را می‌شناسند و متعلق به دیروز و امروز یا این فرد و آن فرد نیست.

او با بیان اینکه اینترنت باید حلال شود، افزود: «حلال یا حرام بودن ساخت روحانیت و علما نیست بلکه یک اعتقاد، چارچوب و سبک است که مبنای زندگی است و سبک زندگی از آن برداشته می‌شود و رفتارها در آن قالب شکل می‌گیرند و عرف نیز بر اساس آن تعیین می‌شود.»
به گفته آقامحمدی، ما نمی‌توانیم از یک نعمت بزرگ که می‌تواند ما را به سرعت جابجا کند، اطلاعات را به سرعت جابه‌جا کند، ما را به سرعت به هم پیوند دهد و هزینه پیوند را کاهش دهد، فرار کنیم چون اسم یکی از آنها فیس‌بوک است و اسم یکی اینترنت و اسم دیگری یک چیز دیگر.

او همچنین افزود: «آنچه برای ما روشن است، این است که ما بچه‌مسلمان هستیم، ایرانی هستیم اما مرام، دین و آیین‌مان اسلام است. پس قیدی که می‌زنیم و می‌گوییم حلال، معنایش این است که یک چیز ساختگی نمی‌گوییم. نمی‌گوییم پاک چون معلوم نیست چه کسی آن را پاک می‌کند و چه کسی نجس.»
آقامحمدی معتقد است نمی‌شود با هویت جمعی خود تعارف کنیم زیرا این تعارف دو نتیجه دارد که یا باید تسلیم شویم یا باید گیر کسانی بیفتیم که به اسم مصلحت‌اندیشی ما، می‌خواهند آزادی ما را بگیرند و ما را محدود کنند. ما نباید آزادی خود را از دست بدهیم و نباید وابسته شویم. این را تعیین چارچوب‌های حلال مشخص می‌کند.

او گفت: «اگر شبکه اجتماعی طراحی کردیم، ارتباط در آن آزاد است اما ارتباط با ضابطه حلال. اگر کسی خواست از این طریق یک شبکه فحشا راه بیندازد، طبیعتا نمی‌تواند این کار را انجام دهد. پس آن سیستم باید هوشیار باشد، کمااینکه الان هم سیستم دیگران هوشیار است. هرجا که حرکت می‌کنید مشخص است. در فیس‌بوک هم که می‌روی، اگر مزاحم یا ناشناس باشی، اجازه نمی‌دهند فعال باشی و حذف‌ات می‌کنند. چون یک قاعده گذاشته که آن قاعده باید قاعده اجماعی باشد. نمی‌شود روی این قاعده تعارف کرد.»
آقامحمدی توضیح داد: «ما نمی‌دانیم اینترنت پاک چیست. اینترنت پاک اجماع ما نیست. ما نمی‌دانیم چه چیزی از نظر افراد مختلف پاک است ولی حلال و حرام اجماع جهان اسلام است و در این باره هم اختلافی با هم نداریم، همان طور که در مورد گوشت یک نظر داریم.»

او افزود: «چارچوب‌ها روشن، مشخص و معین است و اختراعی و جدید و مربوط به حکومت‌ها نیست بلکه یک امر پذیرفته‌شده و مربوط به کسانی است که اسلام را رویه زندگی خود می‌دانند و در این هم که ایرانی‌ها مسلمان هستند، کسی شک ندارد.»
معاون نظارت بر بررسی‌های اقتصادی معاون اول رییس‌جمهور گفت: «نباید از همه راه‌حل‌هایی که دیگران رفته‌اند، با رعایت حلال و حرام از آنها جا بمانیم. نه باید از پهنای باند آن جا بمانیم نه از روش‌های اجتماعی کردن آن. چراکه همه اینها از جمله آشنا شدن مردم با یکدیگر و مرتبط شدن آنها با همدیگر کارهای درستی هستند.»

او با اشاره به اینکه محتوا باید محور قرار بگیرد، افزود: «بعد از اینکه تشکیل کنسرسیوم ایرانیان نت تصویب و ثبت شد، در حقیقت زیرساخت مشخص شده است اما محتوا جای دیگری است که همه باید درگیر آن شوند و هر کدام در رشته و حوزه خودشان باید درگیر این پدیده شوند تا حداکثر استفاده را از ظرفیت فروش محصولات خود ایجاد کنند و هر چقدر خدمات ارایه‌شده گسترده باشد، باید پهنای باند بیشتر و دسترسی مردم نیز آسان‌تر باشد.»
آقامحمدی گفت: «اینترنت پاک و غیرپاک ندارد، بلکه تعریف‌های آن بر اساس حلال و حرام است و حیطه‌های آن نیز مشخص و معین است.»

حکیم‌جوادی: دایره شمول پاک وسیع‌تر از حلال است
اظهارات آقامحمدی در حالی بیان شد که علی حکیم‌جوادی رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران نظر دیگری در این باره دارد و پاک بودن را محور آینده اینترنت کشور می‌داند.
او گفت: «اینترنت حلال ممکن است یک حدود خاصی را مد نظر قرار بدهد در حالی‌که در اینترنت پاک مباحث مذهبی نیز مطرح است ولی شاید دایره شمول آن خیلی وسیع‌تر از حلال شود.»

حکیم‌جوادی افزود: «هر فناوری یکسری کاربردهای مثبت به همراه خود دارد که مراتبش بیش از نقاط منفی آن است و به دلیل اینکه در مسیرهای متفاوتی قرار می‌گیرد، از آن بهره‌برداری‌های متعددی می‌شود. اینترنت پاک هم به‌گونه‌ای است که می‌خواهیم یک جامعه‌ای را ایجاد کنیم و کسانی را که طرفدار استفاده از اینترنت صحیح هستند، کنار هم جمع کنیم.»
او اینترنت پاک را با هوای پاک مقایسه کرد و گفت: «امروزه حامیان محیط زیست بحث هوای پاک را مطرح می‌کنند و این یک منطق است و طرفداران آن سعی می‌کنند محیط زیست را کمتر آلوده کنند. اینترنت پاک هم همین است؛ به‌رغم اینکه خیلی‌ها گمان می‌کنند اینترنت پاک یعنی اینترنت فیلتر‌شده، واقعیت این است که امروزه در اینترنت مباحثی مطرح می‌شود که در وهله اول ممکن است مباحث اخلاقی باشد، به عنوان نمونه رواج خشونت برای کودکان که از جمله مباحث جدی در دنیاست و باعث یک دغدغه‌ شده است.»

به گفته حکیم‌جوادی، یکی از شعارهای اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی (WSIS) که از چند سال گذشته اتفاق افتاد، بحث مصونیت کودکان در مقابل اینترنت بود که به عنوان یک دغدغه مطرح می‌کردند یا امروزه جنایاتی صورت می‌گیرد یا دستبرد‌هایی به بانک‌ها از طریق اینترنت زده می‌شود که جنبه‌های منفی استفاده از اینترنت است.
او افزود: «اگر ما یک اجتماعی را ایجاد کنیم که هدف‌شان استفاده صحیح از این تکنولوژی خوب باشد و بتوانیم آنها را گرد هم آوریم، اینترنت پاک خواهیم داشت.»

رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران گفت: «مباحثی از قبیل رایانه سبز که مطرح شد، برای خیلی‌ها مشخص نبود و می‌گفتند یعنی چه؟ در حالی‌ که امروز می‌بینیم دارند به سمتی می‌روند که حداقل استفاده از انرژی را داشته باشند و باعث آسودگی و حرارت کمتر برای محیط شوند و اینترنت پاک هم استفاده صحیح از اینترنت است و به دنبال موضوعات خیلی خاصی نیستیم.»
او توضیح داد: «در اینترنت پاک می‌خواهیم بگوییم کسی که می‌خواهد فرزندش در محیطی کاملا سالم و پاک از اینترنت استفاده کند، حال با هر دین و مذهبی که هست، می‌تواند از آن استفاده کند.»