ایتنا - شاید در نگاه اول نخستین اتفاقی که از رفع این تحریم‌ها به چشم می‌خورد حذف دلالی به نام امارات متحده عربی از مبادلات فناوری ایران است.

علی شمیرانی - آمریکا تحریم فروش تکنولوژی ارتباطی به ایران را لغو می‌کند. این خلاصه خبری بود که چندی پیش از سوی معاون وزیر امور خارجه آمریکا مطرح شد.
اگرچه جزییات و جامعه هدف لغو این تحریم‌ها نیز مشخص شد که صرفاً لایه کاربر را شامل شده و فناوری‌های زیرساختی و کلان همچنان مشمول تحریم‌ هستند کما این که وی تاکید کرده، دولت اوباما هیچ علاقه‌اى ندارد که ارتباط مردم ایران با هم و با خارج محدود یا قطع شود.

به هر تقدیر ظاهر قضیه نشان می‌دهد آمریکایی‌ها اقدام به تجدید نظر در سیاست‌های پیشین خود کرده و به این نتیجه رسیده‌اند تا دسترسی مردم ایران به فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی تسهیل کنند.
اگرچه جزییات عملی لغو این تحریم‌ها هنوز مشخص نیست اما در همین مرحله کنونی اکثر قریب به اتفاق مسوولان صنفی و دولتی لغو این تحریم‌ها را بی فایده و حتی کثیف دانستند.

برای نمونه به اعتقاد مشاور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات حجم بازار ارتباطی و موبایل ایران، سالانه حدود ۴ میلیارد دلار است که از این مبلغ ۲ میلیارد دلار سهم گوشی و ۲ میلیارد دلار سایر تجهیزات ارتباطی و نرم‌افزارها است.
به گفته وی در گذشته امریکا با اعمال تحریم شرکت‌های آسیایی و اروپایی را با صرف هزینه‌های سنگین از بازار بزرگ ایران خارج کرد و اکنون با لغو تحریم‌ها وارد بازی کثیفی شده است.
به عبارت دیگر وی معتقد است آمریکا با بیرون راندن رقبا در واقع مسیر خود را هموار کرده است. سایر مسوولان و دست اندرکاران نیز موضع منفی نسبت به لغو این تحریم‌ها داشته بر این باور بودند که محصولات رفع تحریمی به اشکال مختلف هم اکنون در ایران وجود دارد. 

اما فارغ از اهداف پشت پرده و سیاسی لغو تحریم‌ها باید به رفتارشناسی بازار ایران پرداخت. به عبارت دیگر باید دید کشور ما در قبال سایر مقولاتی که مشمول تحریم نبوده چه واکنشی داشته و دارد.
تجربه نشان می‌دهد ما همواره واکنش خاص خود را داشته‌ایم برای نمونه در خصوص طلا رفتار کشور ما هیچ تناسبی با قیمت جهانی نداشته و از اصلوب ایرانی خود پیروی می‌کند. 

شاید در نگاه اول نخستین اتفاقی که از رفع این تحریم‌ها به چشم می‌خورد حذف دلالی به نام امارات متحده عربی از مبادلات فناوری ایران است. در حال حاضر شرکت‌های ایرانی مجبور به پرداخت هزینه‌ دور زدن تحریم‌ها از مسیر این کشور کوچک هستند که شاید با حذف این واسطه‌گری به بازار امارات یک شوک منفی بزرگ وارد شود.

اگرچه بازهم به رفتارشناسی برخی از دست اندرکاران بازار فناوری ایران بازگردیم تا زمانیکه تا آخرین قطعه موجود در انبارهای خود را به فروش نرسانند انتظار هر گونه تغییر قیمت‌ها از بابت رفع تحریم‌ها منتفی است. وانگهی از هم‌اکنون مسوولان برخی اصناف مرتبط با بازار ICT تاکید کرده‌اند تاکید شده که حذف تحریم‌ها تاثیری ندارد و چیزی عاید کاربران نخواهد شد. 

نکته پایانی و کلیدی پاسخ به این موضوع است که از بابت تحریم‌های فناوری آمریکا در سطح کاربری و نه زیرساختی ، در کشور ایران چه خدماتی روی زمین مانده و ادوات و ابزار جایگزینی نیز برای آنها نبوده و نیست.
تاکنون که منع و مشکلی از این بابت به چشم نمی‌خورد لیکن باز هم باید منتظر عملیاتی شدن و واکنش غیرقابل پیش‌بینی بازار تا آن زمان باقی ماند.