ایتنا - آیا قرار دادن کشور روی اینترنت کودک دارای مشروعیت مردمی اســت؟ در عین حال نظارت بر فعالیت‌های کـودکان در فضای مجازی بر عهده خانواده‌هاســت، نه حکومت، امـا اینجا حکومت برای همه مردم تصمیم گرفته اســت کــه چه چیزهایی را بایـد ببینند و چه چیزی را مجاز نیستند دنبال کنند.

افشین امیرشاهی
اینترنت طبقاتی سرانجام بــرای کاربران فضای مجــازی کلید خورد. محدودسازی سرچ گوگل از طریق فعالسازی «قفل کودک» برای همه کاربران از سوی اپراتورهای بزرگ را می‌توان اولین قدم برای طبقه‌بندی کردن اینترنت در نظر گرفت. طرحی که به فیلترینگ غیرهمسان نیز معروف است و موافقان کم‌تعداد اما در قدرت، آن را به هر لطایف‌الحیل که شــده، اجرایی کردند.
خلاصه و چیکده منطــق موافقان طرح، این است که سطح سیستم دسترسی برای پزشک، استاد دانشگاه و خبرنگار با سطح دسترسی یک کودک هشت، نه ساله برابر نیست. بنابراین، هر قشری از جامعه میتواند به سطح مشخصی از فضای مجازی دسترسی داشــته باشــد.

این مدل فیلترینگ یکی از روش‌های ایجاد محدودیت هدفمند علیه کاربران اینترنت به شمار میرود که در چند سال گذشته به شدت توسط بخشی از سیاستگذاران فناوری ارتباطات در ایران، برخی از نمایندگان مجلس، مدیران اجرایی و افراد صاحب نفوذ پیگیری شده اســت. این روش امکان کنترل و نظــارت حداکثری بر فضای مجازی را فراهم می‌کند و صد البته که کنترل کاربران شبکه‌های اجتماعی، یکی از هدف‌های مهم طرح صیانت محسوب می‌شود.
اما محدودسازی سرچ گوگل تحت عنوان اینترنت کودک در وهله نخست نه تنها آزادی گردش اطلاعــات را به مخاطره می‌اندازد، که ناقض آزادی بیان هم خواهد بود؛ بــه این اضافه کنید نقــض آزادی‌های فردی، اقتصــادی و اجتماعی را. به‌خصوص که ضرورت‌های اعمال این قاعده همچنان برای مردم قابل درک نیست و اگر نظرسنجی صورت پذیرد، مردم این سیاستگذاری‌های محدودکننده را نمی‌پذیرند چون بارها و از راه‌های مختلف به تصمیم‌هایی از این دست، واکنش منفی نشــان داده‌اند.

      در این باره بخوانید:
      - آیا همه کاربران ایرانی اینترنت زیر ۱۳ سال هستند؟!

پس می‌توان این پرسش را مطرح کرد که آیا قرار دادن کشور روی اینترنت کودک دارای مشروعیت مردمی اســت؟ در عین حال نظارت بر فعالیت‌های کــودکان در فضای مجازی بر عهده خانواده‌هاســت، نه حکومت امــا اینجا حکومت برای همه مردم تصمیم گرفته اســت کــه چه چیزهایی را بایــد ببینند و چه چیزی را مجاز نیستند دنبال کنند.

یک تعارض دیگر بین آن چیزی که در زندگی روزمــره مردم جریان دارد، با خواســت و اراده قدرت به وجود می‌آید. مردم ســبک دیگری از زندگــی را دنبال می‌کنند و نظام قدرت، شیوه‌ها و سلیقه‌های خودش را دیکته می‌کند. تقابل عرصه خصوصی و عمومی یک جای دیگر رخ نشان می‌دهد.
بر اساس این طرح، کودکان و نوجوانان هنگام استفاده از اینترنت تنها به وب‌سایت‌هایی که در لیست ســفید وزارت ارشاد هستند، دسترســی خواهند داشت اما این لیست تا چه حد مورد پذیرش خانواده‌ها اســت؟ و تا چه حد با ســلیقه نســل امروز همخوانــی دارد؟

این تقابل بین عرصه خصوصی و عمومی اما به عرصه کســب و کار هم کشیده می‌شود. گوگل طیف وسیعی از ابزارها و کســب و کارها را شامل می‌شود. این مسئله استقلال فضای دیجیتال را خدشه‌دار می‌کند.
محدودسازی سرچ گوگل باعث می‌شود فعالان عرصه دیجیتال در کسب و کارشان، پناه قانون را حس نکنند. در حال حاضر بســیاری از کسب و کارها در حوزه فناوری با مشکلات فراوانی روبرو هســتند چون بسیاری از پلتفرم‌هایی که در سایر کشورها به راحتی مورد اســتفاده قرار می‌گیرد، برای ایران تحریم اســت. نتیجه اینکه کســب و کارهای دیجیتالی مجبور هستند به سختی برای پیشبرد فعالیت‌هایشان از فیلترشکن‌های مختلف استفاده کنند. اگر همین اتفاق برای گوگل رخ بدهد و ســرویس‌های گوگل در ایران تحریم شود، چالش جدیدی برای کسب و کارهای حوزه فناوری پیش خواهد آمد. به‌خصوص در ســالی که قرار است برای رشد اقتصادی دیجیتال هدفگذاری شود.

برخی از کارشناسان می‌گویند بر اساس پیگیری‌هایشان از اپراتورها به نظر می‌رسد تغییراتی که در تنظیمات جست‌وجوی گوگل رخ داده، از سمت این شرکت‌ها نبوده و از لایه‌های بالاتری صورت گرفته است.
این مسئله می‌تواند در آینده مشــکلاتی را برای کشــور به وجود آورد. چون اگر این دستکاری‌ها کار گوگل نباشد، در آینده می‌تواند عامل تحریم‌های دیگری برای ایران شود. این کار در صورت صحت داشتن، یک خلاف آشکار است و گوگل می‌تواند پیگیر این مسئله شود.

طرح مسدودسازی فضای مجازی در کشور طی سال‌های گذشته همواره یک بحران چندجانبه بوده است اما محدودســازی ســرچ گوگل، یک وجه بین‌المللی به مشکلات قبلی افزوده است که شاید در آینده تبعاتی در پی داشته باشد. (هم میهن)