ايتنا - به گفته يك كارشناس، در حال حاضر درصد قابل توجهی از نرم‌افزارهایی که هولوگرام دریافت کرده‌اند کرک شده هستند و بنابراین با دادن هولوگرام تنها به محصولات قفل‌شکسته ارزش می‌دهیم.

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با دادن هولوگرام به نرم‌افزارهای قفل شکسته، بارقه‌های امید اجرایی شدن قانون کپی‌رایت در کشور را خاموش کرد.

به گزارش ايتنا از هفته‌نامه عصر ارتباط، هولوگرام‌دار كردن تمام نر‌م‌افزارهاي توليدي در بازار ايران يكي از برنامه‌های مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد است که با هدف پاکسازی بازار از محصولات ناسالم و با محتوای نامناسب انجام می‌شود.

این در حالی است که اتحادیه فناوران بسته‌بودن مسیرهای تعامل و اقدام یک‌جانبه از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را عامل نارضایتی و پایمال شدن حقوق اعضای صنف و مقاومت بازار در برابر اجرایی‌شدن این طرح می‌داند.
از سوی دیگر فعالان صنف نیز تعلل همین اتحادیه را عامل اصلی به بیراهه رفتن طرحی که می‌توانست فرصت تاریخی برای اجرایی شدن قانون کپی‌رایت در کشور باشد، می‌دانند.

نگاه محتوایی وزارت فرهنگ و ارشاد به مقوله‌ هولوگرام‌دار کردن نرم‌افزارها صرف‌نظر از مباحث فنی و تخصصی آنها، یکی از موارد مناقشه‌برانگیز در این میان است.
همینطور اعطای هولوگرام به انواع نرم‌افزارهایی که چه به صورت قانونی وارد کشور شدند و اوریجینال هستند و چه نرم‌افزارهای قفل شکسته مسئله دیگری است که به اختلافات میان مرکز رسانه‌های دیجیتال، اتحادیه و فعالان صنف دامن زده است.

وزارت ارشاد چراغ‌های رابطه را خاموش کرده
عبدالله نمازی‌فرد عضو هیئت مدیره اتحادیه فناوران رایانه‌ تهران که به عنوان یک تشکل خصوصی نماینده بخش خصوصی و حافظ منافع صنف در برابر دولت است و قرار است نقش مهره میانجی میان صنف و دولت را بازی کند، آبان ماه را زمان مطلع شدن اتحادیه از جریان هولوگرام‌دار کردن نرم‌افزارها اعلام کرد و گفت: «فشارهای اداره اماکن به فروشگاه‌های عرضه کننده نرم‌افزار در آبان ماه سال گذشته بود که ما را وارد این جریان کرد. در صورتیکه تا آن زمان هیچ هماهنگی یا مشورتی از سوی مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد با ما صورت نگرفته بود».
این درحالی است که مسئله هولوگرام‌دار کردن نرم‌افزارها از اوایل سال ۸۹ در مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجـیتال مطـرح و مـورد بررسی قرار گرفته بود و اتحادیه به عنوان نماینده صنف تا زمـانی که ایـن مسئله با‌ وارد شدن افراد اداره اماکن به فـروشگاه‌هـای تـوزیع نـرم‌افزار و جمع‌آوری نرم‌افزارهایی که هـولوگرام نـداشتـند نمود خـارجی پیدا نکرد، به آن توجهی نشان نداد.

او با اشاره به اینکه در حال حاضر تعداد زیادی از متقاضیان موفق به کسب هولوگرام شده‌اند و وزارت‌ ارشاد نیز در حال رسیدگی و پیگیری سایر تقاضاها است، گفت: «در یک روند سه هفته تا یک ماهه مجوزها صادر می‌شود. اما مسئله اصلی، زاویه نگاه آنها به مشکلات نرم‌افزاری است. در این زمینه نقاط تاریکی وجود دارد و نگرانی‌هایی را برای تولید‌کنندگان نرم‌افزارهای داخلی ایجاد می‌کند. اتحادیه نیز در همین راستا تمایل دارد با وزارت ارشاد در تعامل بیشتری باشد».
نماینده توزیع‌کننده‌گان نرم‌افزاری در اتحادیه که خود مدیر و مالک چند فروشگاه نرم‌افزاری نیز به شمار می‌آید در ادامه به انتظار سه ماهه اتحادیه برای تشکیل یک جلسه مشترک با مرکز توسعه فناوری‌های اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال اشاره کرد و مدعی شد: «گویا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قصد دارد اتحادیه فناوری اطلاعات را نادیده بگیرد، چون با وجود ممارست ما برای ایجاد تعامل با آنها و حل کردن مسایل موجود تاکنون به هیچ نتیجه‌ای نرسیدیم».

نمازی‌فرد برخورد پلیسی با فعلان صنف IT را یکی از چالش‌های موجود در این زمینه عنوان کرد و گفت: «در سایر اصناف زمانی که مشکلی به‌وجود می‌آید یا شکایتی طرح می‌شود، ابتدا اتحادیه‌ها وارد عمل می‌شوند و مسئله را رسیدگی می‌کنند و در صورت لزوم اخطار می‌دهند. اما چطور شده در صنف ما اداره اماکن راسا وارد عمل می‌شود و به‌صورت پلیسی با جریان برخورد می‌کند. هرچند هنوز برخوردی از سوی مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت ارشاد صورت نگرفته اما در هر صورت باید از طریق تعامل با آنها از اتفاقات احتمالی پیشگیری کرد».
نمازی‌فرد، در خصوص اقدامات اتحادیه برای برون‌رفت از این جریان را توسل به وزارت بازرگانی عنوان کرد و گفت: «اتحادیه قصد دارد با تهیه یک آیین‌نامه با همکاری وزارت بازرگانی، این مسئله را حل کند. زیرا مباحث کمی، کیفی و فنی نرم‌افزارهای داخلی و خارجی بر عهده اتحادیه است و اگر سازمان و دستگاه دیگری قصد دارد از زاویه‌ فرهنگی و محتوایی به وضعیت نرم‌افزارها بپردازد باید در هماهنگی با اتحادیه عمل کند».
او حفاظت از حقوق‌ پدیدآورندگان را نقطه قوت این طرح عنوان کرد و افزود: «صدور یک شناسنامه برای نر‌م‌افزارهای داخلی و ایجاد حساسیت‌هایی برای حفاظت از حقوق پدیدآوردندگان داخلی، در مجموع مثبت است».

اتحادیه نماینده خوبی برای صنف نبود
مهدی حیدری، ريیس هیئت مدیره مجتمع تجاری پایتخت به عنوان یکی از فعال‌ترین مراکز در حوزه ICT کشور مانند همیشه توپ را به زمین تشکلی که همواره منتقد آن بوده است انداخت و با بیان اینکه اتحادیه نتوانسته از منافع صنف به درستی دفاع کند، اقدامات فعلی اتحادیه فناوران را نوشدارو پس از مرگ سهراب خواند و گفت: «در یک سالی که وزارت ارشاد طرح هولوگرام‌دار کردن نرم‌افزارها را پیگیری می‌کرد چرا اتحادیه اقدامی انجام نداد. حداقل انتظاری که صنف از اتحادیه به عنوان نماینده‌اش دارد این است که بتواند به وظایفش به موقع عمل کند».
او در ادامه انتقاداتش از اتحادیه فناوران رایانه به روند هولوگرام‌دار کردن نرم‌افزارهای مختلف اشاره کرد و گفت: «وزارت ارشاد در ابتدا از کارتون‌ها و فیلم آغاز کرد و بعد به بازی‌های رایانه‌ای رسید و اکنون نیز نرم‌افزارها را نیز وارد این چرخه کرده است. تا حدی که بازی‌های رایانه‌ای و کارتون‌ها از سبد کالای فروشگاه‌های توزیع نرم‌افزار خارج شدند اما در سوپرمارکت‌های فروش موادغذایی همچنان به فروش می‌رسند؛‌ احتمالا نرم‌افزار نیز به این گردونه اضافه می‌شود در حالیکه اتحادیه می‌توانست پیش از وقوع این اتفاقات وارد عمل شود».

حیدری که خود صاحب تجربه و سابقه در تولید و توزیع انبوه نرم‌افزارها است و گروه فروشگاهی عیاران را اداره می‌کند شورای عالی انفورماتیک را به عنوان مرجع قانونی و تخصصی برای رسیدگی فنی نرم‌افزارها دانست و افزود: «در حال حاضر متولی ممیزی نرم‌افزارها مشخص نیست و صنف نیز سردرگم شده است. اما وزارت ارشاد تنها می‌تواند در زمینه رسانه‌های تصویری اظهار نظر کند نه نرم‌افزارهای تخصصی مانند اتوماسیون اداری».
او در ادامه با اشاره به اینکه دولت حق اعمال ممیزی بر کالاهای فرهنگی را دارد، از استقبال خانواده‌ها از طرح هولوگرام‌دار کردن بازی‌های رایانه‌ای خبر داد و گفت: «ما نیز به عنوان عرضه‌کننده این محصولات خوشحال هستیم که کالای سالمی را وارد بازار کنیم».

او دور شدن از فلسفه اصلی هولوگرام‌دار کردن نرم‌افزارها که شناسایی محصول فرهنگی است را مشکل اصلی این جریان دانست و گفت: «متاسفانه اکنون به بحث ممیزی،‌ نگاه اقتصادی می‌شود. تولیدکنندگان نرم‌افزارهای داخلی در خصوص بسته‌بندی نرم‌افزارهایشان نیز دچار مشکل هستند و حالا برای دریافت هولوگرام برای تک تک محصولاتشان باید زیر بار هزینه‌ مضاعفی بروند، در حالیکه می‌شد از روش‌های کم‌هزینه‌تری نیز برای پاکسازی محتوای موجود در بازار بهره‌ برد».
عضو هیئت مدیره مجتمع تجاری پایتخت برای برون‌رفت از این وضعیت استفاده از روش‌ توزیع فیلم‌های سینمایی در کشور را پیشنهاد داد و افزود: «به‌جای نصب هولوگرام روی هر بسته نرم‌افزاری که اصلا برای تولیدکننده صرف اقتصادی ندارد. به نرم‌افزارها مانند فیلم‌های سینمایی، شماره پروانه اعطا شود و این کد را روی جلد همه CDهای آن نرم‌افزار که موفق به کسب مجوز شده است درج شود به این ترتیب تولیدکننده مجبور نیست برای مثلا ۵ هزار CD نرم‌افزاری که تولید کرده است هزینه کند تا هولوگرام بخرد و روی جلد نرم‌افزارها نصب کند».

هولوگرام فقط کرک شده‌ها را ارزشمند می‌کند
گلمر بحری،‌ مدیر عامل شرکت پارس‌آتنا‌دژ که در جهت ارائه راه‌حل‌های امنیتی IT اقدام به واردات نرم‌افزارهای امنیتی اصل مانند ویروس‌کش کسپرسکی می‌کند، با یادآوری هدف اولیه از اجرای قانون هولوگرام‌دار کردن نرم‌افزارها، گفت: «در ابتدا این جریان با هدف قانونی کردن واردات نرم‌افزار به کشور مطرح شد اما در حال‌حاضر می‌بینیم که از مسیر اولیه و درست خود خارج شده و فقط بر جنبه محتوایی نرم‌افزارها تاکید می‌کند تا مبادا نرم‌افزارها حاوی مطالب و محتوای خلاف حدود شرعی باشند».
او با اشاره به اینکه این روزها به انواع نرم‌افزارهای قفل شکسته از سوی وزارت‌ فرهنگ و ارشاد اسلامی هولوگرام داده می‌شود، گفت: «ما به عنوان شرکتی که زمینه فعالیتی‌مان نرم‌افزارهای امنیتی اوریجینال است، وقتی در این شرایط قرار می‌گیریم و با نرم‌افزارهای قفل شکسته در یک سطح رده‌بندی می‌شویم احساس می‌کنیم به ما توهین شده است. زمانی که یک نرم‌افزار کرک شده هم می‌تواند با گرفتن هولوگرام آزادانه و به شکل کاملا قانونی فعالیت کند، به این ترتیب فرهنگ استفاده از نرم‌افزارهای قفل شکسته در کشور ترویج می‌شود».

بحری در ادامه به اثرات منفی اعطای هولوگرام به نرم‌افزارهای غیرقانونی اشاره کرد و گفت: «در حال حاضر درصد قابل توجهی از نرم‌افزارهایی که هولوگرام دریافت کرده‌اند کرک شده هستند و بنابراین با دادن هولوگرام تنها به محصولات قفل‌شکسته ارزش می‌دهیم و محصولات اوریجینال را محکوم می‌کنیم و زیر سوال می‌بریم. در این صورت دیگر در کشور انگیزه‌ای برای تولید و عرضه نرم‌افزارهای اوریجینال باقی می‌ماند؟»
او در ادامه افزود: «اگر چنین حقی را برای مصرف‌کننده قایل باشیم، که مشتری باید نسبت به اصل بودن محصولاتش به علایمی که از روی نرم‌افزار یا هر کالای دیگری نصب می‌شود، اعتماد کند. در حالیکه نصب هولوگرام روی نرم‌افزارها گویا وسیله‌ای برای درآمدزایی شده چون در نهایت نه حمایتی از خریدار می‌کند، نه حمایتی از فروشنده».

بحری در ادامه با اشاره به مقاومتی که از سوی تولید‌کنندگان داخلی نرم‌افزار، واردکنندگان نرم‌افزارهای اوریجینال و همینطور فعالان بازار در برابر این طرح وجود دارد، گفت: «می‌توان نتیجه گرفت بازار آمادگی پذیرش این طرح را ندارد،‌ چون هولوگرام کردن نرم‌افزار به صورت یک طرح ضربتی در حال اجرا است و بسیاری از فروشندگان از زمان اجرای آن ضرر کردند».