ایتنا - قیمت‌های رقابتی و گاهی عجیب و غریب این اپلیکیشن‌ها برای مشتریانش، گاهی آن قدر شگفت‌انگیز می‌شود که بیش از آنچه جذاب باشد، شک‌و‌شبهه‌های مختلفی درباره آن به وجود می‌آورد.

غیرقانونی‌اند، مالیات نمی‌دهند، مجوز ندارند، مقاومت بی‌حاصل می‌کنند، دامپینگ می‌کنند، پلمب می‌شوند و بالاخره صاحب‌شان یک نفر است. این، مهم‌ترین شایعه‌ها و نقل‌قول‌هایی‌اند که درباره مهم‌ترین وجنجالی ترین اپلیکیشن های این روزهای ایران می‌شنویم.«اسنپ» و «تپسی» که حالا به جرات می‌توان گفت پدیده‌های سال ۹۵ درحوزه فناوری اطلاعات‌اند و آن طور که از شواهد و آمارها برمی آید، در آستانه رکوردشکنی در گردش مالی‌اند.

کسب و کارهایی که چند جوان نخبه با الگوبرداری از نمونه‌های مشابه خارجی به راه انداخته‌اند و حالا، با مزیت‌های رقابتی فوق العاده در اندیشه آنند که حمل‌و‌نقل درون شهری را به انحصار خود درآورند. اتفاقی که آن قدر سروصدا کرده که برنامه نویسان رایانه در دیگر شهرها را هم به صرافت نوشتن برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های مشابه در شهر خودشان بیندازد. چند نفری گوشه میدان «فاطمی» تهران ایستاده‌اند و جلوی خودروها را می‌گیرند. یکی‌شان هم می‌آید سراغ من. اول فکرمی‌کنم پای بیماری اورژانسی یا درخواست کمکی در میان است؛ اما، وقتی با تخته شاسی همراهش جلو می‌آید، ماجرا فرق می‌کند:«آقا می خواین همین الان اسنپ ثبت‌نامتون کنم؟ همین جا بلافاصله مسافر دربستی بگیرید.» لبخندی می‌زنم و تشکر می‌کنم و دنده را عوض می‌کنم که مثل کاسبانی که نمی‌خواهند مشتری را از دست بدهند، می‌گوید:«کمیسیونش صفر درصده ها. همه کرایه میره توی حساب خودتون.»
به راهم ادامه می‌دهم و مثل خیلی‌های دیگر، ماشین حساب ذهنی‌ام را به کار می‌اندازم تا راز و توجیه این نوع تبلیغ و شیوه درآمدزایی‌اش را پیدا کنم.خرج حقوق این همه بازاریاب و پرسنل و پشتیبانان نرم افزاری و سخت‌افزاری از کجا می‌آید و چه سهمی از درآمد روزانه حمل‌و‌نقل در پایتخت برای اسنپ و تپسی خواهد بود؟

ردپای یک مدیر نجومی دیگر
حساب و کتاب درآمد حمل و نقل، کار ساده‌ای نیست؛ اما آمارهای رسمی پلیس راهور از پایتخت می‌گوید که هرشبانه روز در تهران، حدود ۲۲ میلیون سفر درون شهری انجام می‌شود.
با یک حساب و کتاب ساده، می‌توان فهمید که اگر این دو اپلیکیشن اگر به مرز آرمانی ۱ میلیون سفر در روز برسند و از هر سفرفقط هزار تومان درآمد خالص داشته باشند، به رقم درآمد رؤیایی روزانه یک میلیارد تومان خواهندرسید. اتفاقی که بی شک، موفقیتی بی‌نظیر برای گردانندگان جوان این دو اپلیکیشن خواهد بود؛ اپلیکیشن‌هایی که البته حاشیه‌های اداره‌شان کمتر از متن نیست.

معمای دو شرکت با یک مدیر
اداره اسنپ و تپسی توسط یک مالک، شایعه‌ای است که مدت‌هاست به گوش می‌رسد. شایعه‌ای که البته پاسخگویان هر دو این کسب و کارها، نه تأیید می‌کنند و نه تکذیب. تماس تلفنی«صبح نو» با شرکت اسنپ، درباره اداره این دو اپلیکیشن توسط یک نفر، به این جمله‌ها از اپراتور این کسب و کار اینترنتی رسید :«در این زمینه نمی‌توانم اطلاعاتی به شما بدهم.»
اما نگاهی به بخش «درباره ما» که در سایت‌های اینترنتی اسنپ و تپسی آمده و البته اسنادی که درباره صاحبان این دوکسب و کار وجود دارند، گویای نکات جالبی است.
صاحب امتیاز اپلیکیشن«اسنپ» برای کسب مجوز نماد اعتماد الکترونیکی، شرکت«ایده گزین ارتباطات روماک» معرفی شده است. شرکتی که ساختمان آن، حوالی خیابان جهان کودک قراردارد و جالب‌تر این که طبقات دیگر این ساختمان نیز در اختیار اپلیکیشن های مشهوری چون «بامیلو»،«زودفود»و «پین تاپین» است.
مدیر این شرکت، درمجوز سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، آقای «محمود فوز» و مدیرعامل فعلی آن، آقای «شهرام شاهکار» معرفی شده است.

از سوی دیگر، اپلیکیشن«تپسی» که محصول شرکتی با نام«پیشگامان فناوری و دانش آرامیس» است،در سایت خود، از ۳ نفر به نام‌های آقایان «میلاد منشی پور»، «حمید مهینی» و «هومن دمیرچی» نام برده است که اولی به عنوان مدیرعامل، دومی به عنوان مدیر فنی و سومی به عنوان مدیرعملیات در شرکت صاحب امتیاز «تپسی» کار می‌کنند. نشانی دفتر این شرکت که به استناد سایت تپسی، نماد اعتماد الکترونیکی آن هم در حال بررسی است، حوالی سعادت آباد اعلام شده است.
اما نام مشترکی که بیش از همه در اسنپ و تپسی به چشم می‌خورد، هومن دمیرچی است. کسی که از او به عنوان بنیانگذار اپلیکیشن «تاکسی یاب» یاد و گفته می‌شود همزمان با مسوولیت مدیریتی فعلی‌اش در تپسی، به عنوان یکی از اعضای اصلی اسنپ نیز حضوری فعال دارد.
در بخش معرفی او در سایت تپسی آمده است:«هومن دمیرچی مدیر عملیات و یکی از بنیان‌گذاران تپسی است. او رتبه ۳ کنکور در سال ۸۴ را به دست آورد و به دانشگاه صنعتی شریف رفت و مهندسی برق خواند و بعد از آن در MTN مشغول به کار شد.سپس به مدرسه‌ عالی کسب‌وکار INSEADدر فرانسه رفت و در رشته MBA فارغ‌التحصیل شد. پس از آن به ایران بازگشت و با شرکتی بین‌المللی در حوزه‌ کسب وکارهای اینترنتی همکاری کرد. بعد از تجربه مدیریتی در یک استارت آپ، مدیر عملیات در تپسی شد.»
ردپای او را در سال ۹۳ ابتدا در تاکسی یاب، سپس در اسنپ و حالا در تپسی می‌توان دید. کسی که حتی یک روزنامه، از او با لقب «قاتل تاکسی‌ها و آژانس‌های تهران» یاد کرده است. شنیده‌ها و شایعه‌ها، از او به عنوان مدیر سایه اسنپ و تپسی یاد می‌کنند. ادعایی که البته هنوز هم ثابت نشده استYاما مدیران اسنپ و تپسی نیز آن را نه تأیید کرده‌اند و نه تکذیب.

مالیات، دامپینگ و باقی قضایا
قیمت‌های رقابتی و گاهی عجیب و غریب این اپلیکیشن‌ها برای مشتریانش، گاهی آن قدر شگفت‌انگیز می‌شود که بیش از آنچه جذاب باشد، شک‌و‌شبهه‌های مختلفی درباره آن به وجود می‌آورد. پرسشی که مسوول ارتباط با مشتریان یکی از این دو اپلیکیشن، این طور به آن پاسخ می‌دهد:«تمام اتفاق‌هایی که برای رانندگان و مسافران‌مان پیش بینی می‌کنیم، براساس فرآیند تبلیغاتی و سیاست گذاری ما تعیین می‌شود.» پاسخ او به پرسشی درباره شایعه مالیات گریزی و دامپینگ شرکت صاحب این اپلیکیشن نیز دقیقاً همان پاسخی است که درباره مدیریت واحد این دو اپلیکیشن می‌دهد: «در این زمینه نمی‌توانم اطلاعاتی به شما بدهم.»

برنده جدال آژانس‌ها و تاکسی‌یاب‌ها کیست؟
اتحادیه تاکسیرانی‌های کشور، جدی‌ترین مخالف فعالیت اپلیکیشن های درخواست خودرو در تهران است. آقای‌«مسعود طبیبی» دراین باره می‌گوید:«ماده ۳ قانون مصوب سال ۷۴ مجلس شورای اسلامی، تمرکز امور مربوط به تاکسیرانی‌ها و کلیه امور حمل و نقل شهری را متعلق به شهرداری‌ها می‌داند.» او می‌گوید:«برهمین اساس،تاکسی‌ها و آژانس‌ها نیز زیر مجموعه این قانون محسوب می‌شوند و این اپلیکیشن ها هم اگر می‌خواهند در این حوزه فعالیت کنند، حتماً باید مجوزهای لازم را در این باره کسب کنند.» ادعایی که مدیرعامل تپسی آنها را رد کرده است. منشی پور در این باره می‌گوید:«ما تمام مجوزهای لازم و قانونی را برای فعالیت اخذ کرده‌ایم و من بسیاری از اوقات کاری‌ام را به دنبال کسب این مجوزها می‌گذرانم.هر مجوزی را که لازم بوده،گرفته‌ایم و بنابراین، از نظر قانونی نباید با فعالیت این اپلیکیشن ها برخورد شود.»

اما روایت راننده آژانسی که یکی از رانندگان اسنپ هم هست، درباره کشاکش این دو رقیب خواندنی است. او که خودش را «محمود» معرفی می‌کند، می‌گوید: «مسیرهای رفت را با آژانس کار می‌کنم و برای مسیرهای برگشت، اپلیکیشن را روشن می‌کنم . بزرگ‌ترین نقص رانندگی با آژانس این است که شما برای مسیر برگشت، مسافری ندارید؛اما به محض پایان سفر با این دو اپلیکیشن، می‌توانید مسافر جدید سوار کنید و به مقصد برسانید.» به گفته او، صاحبان آژانس‌ها از این که رقیبی پیدا کرده‌اند که علاوه بر قیمت کمتر، میزان کمیسیون پایین‌تری را هم از هرراننده کسر می‌کند، ناراضی‌اند؛اما او می‌گوید:«آژانس‌ها هم مشتریان ثابت و قدیمی خودشان را دارند. مطمئن باشید جایی نمی‌خوابیم که زیرمان آب برود.» با این همه، معمای فعالیت اسنپ و تپسی، معمایی است که گویا به این زودی‌ها حل نخواهد شد،مگر آن که یکی از طرفین، دستانشان را به نشانه تسلیم بالا ببرند. از یک سو، وزیر ارتباطات بر حمایت کامل از استارت‌آپ‌ها و کسب و کارهای اینترنتی و تلفن همراه تاکید می‌کند و از سوی دیگر، هرروز شایعه‌ای جدید از تهدید، پلمب و تعطیلی این دو اپلیکیشن منتشر می‌شود. حالا باید منتظر ماند و دید علامت سؤال‌های روبه‌روی این دو اپلیکیشن کی به جواب خواهند رسید و آیا این دو کسب و کار جدید در بازار خدمات ایران، ماندگار خواهند شد یا خیر؟