ایتنا - "لایک" مهم‌ترین منبع درآمد در "اقتصاد توجه" محسوب می‌شود و البته به جز شبکه‌های اجتماعی، دیگر شرکت‌های فناوری هم با این اقتصاد نوظهور پول پارو می‌کنند.

«جاستین رونستین» اصلاحاتی را روی سیستم عامل لپ‌تاپ خود اعمال کرد تا شبکه اجتماعی «اینستاگرام» روی آن مسدود شود، به «اسنپ‌چت» دسترسی نداشته باشد، «فیس‌بوک» روی آن اجرا نشود، و به عبارت دیگر همه پلتفرم‌های اجتماعی که به تعبیر او مانند هروئین اعتیادآور هستند دور از دسترس قرار بگیرند. ولی باید اعتراف کرد این اتفاق هم برای او کافی نبود. این جوان 34 ساله که از مدیران ارشد فناوری محسوب می‌شود آگوست امسال یعنی حدود سه ماه قبل، گام‌های بزرگ‌تری برداشته بود تا شبکه‌های اجتماعی و دیگر فناوری‌های اعتیادآور از دسترسش دور شوند.

به گزارش ایتنا، رونستین چندی پیش مدل جدید آیفون اپل را خریداری کرد و با استفاده از اپلیکیشن‌های کنترلی والدین، خودش را منع کرد تا به بسیاری از ابزارهای موبایلی دسترسی نداشته باشد. او به خوبی از جذابیت «لایک»های فیس‌بوک باخبر بود و شادابی لذت تعداد بیشتر لایک‌ها را یکی از مهم‌ترین دلایل برای اعتیاد به اپلیکیشن‌های مذکور می‌دانست.
حدود یک دهه پس از اختراع اتفاقی به نام «لایک» در عرصه فناوری، رونستین با گروه کوچکی از افراد در دره سیلیکون آشنا شد که روی اتفاق نوظهوری موسوم به «اقتصاد توجه» کار می‌کردند: عرصه‌ای که شرکت‌های اینترنتی با سرمایه‌گذاری‌های فراوان ابزارهایی را در اختیار کاربران می‌گذاشتند تا به کمک آنها بیشتر از قبل مورد توجه قرار بگیرند و البته شرکت‌های اینترنتی هم از کنار همین توجهات، پول خوبی را از آن خود کنند.
این گروه کوچک متشکل از مدیران شرکت‌های بزرگ فناوری بود که معتقد بودند شرکت‌های آنها می‌توانند دنیا را به جای بهتری برای زندگی تبدیل کنند، و این ابزارهای نوظهور در واقع انسان را از خود واقعی‌اش دور می‌کند.

این مدیران در گروه کوچک خود سعی دارند با طراحان، مهندسان و مدیران تولیدی مانند رونستین کار کنند که سال‌ها قبل نخستین‌ پایه‌های عرصه دیجیتال را بنا کردند و این روزها به بنای ساخته شده دیجیتالی مقابل خود انتقاد دارند. آقای رونستین پس از عضویت در این گروه گفت: «این امر بدیهی است که هر فرد در گذشته اقدامی انجام دهد که پس از مشاهده نتیجه آن پشیمان باشد. من از جمله افرادی هستم که سال‌ها قبل برای ساخت کلید هیجان‌انگیز "لایک" در شبکه‌های اجتماعی نقش موثری داشتم و این روزها از کاری که کردم بسیار نادم و پشیمانم.»
آن روزها که رونستین در شرکت گوگل کار می‌کرد، مدیر اصلی توسعه ابزار ارتباطی Gchat بود و هم‌اکنون مدیریت یک شرکت فناوری در سانفرانسیسکو را برعهده دارد که به کمک روانشناسان صاحب‌نام، ابعاد منفی فناوری و شبکه‌های اجتماعی را کاهش می‌دهد. او بر اساس آخرین بررسی‌های خود در این شرکت متوجه شد هر کاربر در طول روز به طور میانگین 2617 بار گوشی هوشمند خود را مشاهده می‌کند و این اعتیاد همان اتفاقی است که ریشه‌اش را می‌توان در شبکه‌های اجتماعی دید.
فناوری به سمتی می‌رود که کاربران را معتاد می‌کند تا «توجه دایمی» اطرافیان خود را جلب کنند و البته باید توجه داشت که این اتفاق فقط به شبکه‌های اجتماعی محدود نمی‌شود. به عنوان مثال کاربری که گوشی هوشمند «آيفون 8» خریداری کرده است تمایل دارد آن را به اطرافیان خود نشان دهد و مورد توجه قرار بگیرد،‌ توسعه دوربین سلفی به طور عمده برای جلب توجه اطرافیان مورد استفاده قرار می‌گیرد و ساعت‌های هوشمند بیشتر از آنکه کاربرد داشته باشد در قالب ابزاری برای نمایش فناوری دور مچ کاربران به کار می‌رود.

البته گستره نگرانی‌های همکاران رونستین از این حد فراتر می‌رود. آنها معتقدند «لایک» در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند روی سرنوشت سیاسی یک کشور تاثیر بگذارد، امکان برگزیده شدن یک کاندید ریاست جمهوری مانند «دونالد ترامپ» را فراهم کند یا جلوی فعالیت‌های یک حزب سیاسی را به طور کامل بگیرد.
کارشناسان بین اعتیاد کاربران به شبکه‌های اجتماعی و زلزله‌های سیاسی مانند خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (Brexit) یا انتخاب «دونالد ترامپ» به عنوان رئیس جمهور آمریکا رابطه مستقیم می‌بینند و بر این مسئله تاکید دارند که نیروی دیجیتالی به قدری زیاد است که می‌تواند به طور کامل روی نتیجه اتفاقات سیاسی تاثیر بگذارد.
رونستین در سال 2007 میلادی یکی از اعضای گروه کوچکی در شرکت فیس‌بوک بود که تصمیم گرفت به جز «لایک» ابزارهای دیگری را هم در اختیار کاربران بگذارد و میزان اعتیاد آنها به این انگشت تایید را کم کند که البته این اتفاق بعدها منجر به ارائه آیکون‌های دیگر در کنار کلید «لایک» بود.
نکته مهم اینجاست که «اقتصاد توجه» فقط برای فیس‌بوک و دیگر شبکه‌های اجتماعی اهمیت ندارد و به عنوان مثال گوگل برای آنکه یک سایت اینترنتی بیشتر مورد توجه قرار گیرد، الگوریتم‌های پیچیده تعریف کرده است و با کسب درآمدهای قابل ملاحظه‌، افرادی که می‌خواهند سایت‌شان بیشتر مورد توجه قرار بگیرد را در رتبه‌های اول قرار می‌دهد. در مجموع «جاستین رونستین» و همکارانش به این نتیجه رسیده‌اند که آینده عرصه اینترنت را اتفاقی به نام «توجه» تامین می‌کند.