در چند سال اخیر، کاربران اپراتورهای مختلف تلفن همراه، شاهد دریافت حجم عظیمی از پیامک‌های تبلیغاتی مزاحم هستند و مدام از این معضل گلایه دارند. البته تدابیری برای حل این مشکل اتخاذ شده است، امّا ظاهراً کافی نبوده‌اند.
با ما همراه باشید تا در این گزارش ایتنا به بررسی این موضوع بپردازیم.


گفتنی است؛ برخی از پیامک‌ها از طرف خود اپراتورها به منظور اطلاع رسانی از طرح ها و خدمات آن‌ها ارسال می شوند و برخی دیگر پیام های تبلیغاتی هستند که به تبلیغ کالا یا خدمات مختلف می‌پردازند.
در واقع در سالیان اخیر شاهد هستیم که کسب و کارهای مختلف برای تبلیغات خود راه هایی مانند ارسال پیام از شماره های شخصی و ثابت را برگزیده اند.

بسیاری از مردم از ارسال این پیام ها ناراضی هستند به گونه ای که بر اساس برخی گزارش ها روزانه 200 الی 300 شکایت از ارسال کنندگان این پیامک ها ثبت می شود.
 

 

مشکل پیامک های ناخواسته تا آنجا پیش رفت که چند سال پیش مدیران اپراتورها برای این نارضایتی‌ها راه حلی در نظر گرفته و اعلام کردند که افرادی که به دریافت پیام‌های تبلیغاتی تمایل ندارند می‌توانند این مسئله را با ارسال پیام به شماره کد مربوط به هر اپراتور اعلام کنند.
با این حال در آن زمان مسئله پیامک های تبلیغاتی مزاحم به اندازه امروز حاد نشده بود، اما امروز محتوای پیام‌های تبلیغاتی رنگ و بوی جدیدی به خود گرفته‌ است و دیگر داستان به تبلیغ یک مارک یا مرکز خرید و تور گردشگری محدود نمی‌شود بلکه محتوای تبلیغاتی از ارسال اطلاعات پزشکی، حقوقی و شرعی گرفته تا فال روز، ماه تولد و رنگ چشم را نیز شامل می‌شود.

حتی برخی از پیام های تبلیغاتی که در ساعات پایانی شبانه روز ارسال می شوند اغلب حاوی مطالبی غیرواقعی و با محتوای جعلی هستند و بیشتر مزاحمت ایجاد می‌کنند تا اطلاع‌رسانی و تبلیغات.

برخی از این پیام ها نیز با ارائه اطلاعات نادرست ما را ترغیب می کنند که در مسابقات پیامکی شرکت کنیم، باید توجه داشت ارائه اطلاعات شخصی در برخی موارد می تواند تبعاتی ماننند سرقت اطلاعات مالی و شخصی ما را نیز به همراه داشته باشد.
 

 

با وجود راهکارهایی که برای قطع پیام های تبلیغاتی اجرایی شدند، اما یک مشکل اساسی این بود که کسانی که اعلام کرده بودند تمایلی به دریافت تبلیغات از طریق پیامک ندارند به زودی متوجه شدند که پیام‌هایی که از سازمان‌ها، شرکت‌ها و حتی بانک نیز دریافت می‌کردند نیز قطع خواهند شد.
در همان زمان روابط عمومی همراه اول در بیانیه‌ای گفت: ما نمی‌توانیم محتوای پیامک‌ها را بررسی کنیم و بدانیم که از کدام سازمان و شرکت چه پیامکی برای مشترکین ارسال شده و بهترین راه حل درخواست مجدد دریافت پیامک های تبلیغاتی مزاحم است.

اگرچه مدتی طول کشید تا این مشکل عمده در مورد انصراف از پیامک های تبلیغاتی برطرف شود اما بالاخره سازمان تنظیم مقررات اعلام کرد که مشکل سال‌های گذشته برطرف شده است و دیگر با قطع پیام‌های تبلیغاتی برخی پیام‌های ضروری مانند پیام‌های بانکی و اداری قطع نخواهد شد.

در آیین نامه مصوب شورای عالی فضای مجازی، خدمات پیامکی به دو دسته تقسیم می شوند:
دسته اول خدمات پیامک انبوه هستند که جنبه اطلاع رسانی و تبلیغاتی دارند و بدون درخواست مشترک ارسال می شوند و هزینه ای برای مشترکان در بر نخواهند داشت، این پیامک‌ها پس از ارسال تحت نظارت وزارت ارشاد قرار خواهند گرفت.
دسته دوم پیامک های ارزش افزوده هستند که به انتخاب مشترک خواهند بود و باید بابت آن هزینه پرداخت شود و پیش از ارسال باید تحت نظارت وزارت ارشاد قرار گیرند و پس از دریافت مجوز، امکان استفاده از آن برای مشترکان ممکن خواهد بود.

بحران محتوایی در زمینه پیام‌های تبلیغاتی باعث شده است که در کنار موج رو به افزایش مشترکان ناراضی، مسئولان وزارت ارتباطات نیز دست به کار شده و بارها در این مورد اعلام موضع کنند.
محمود واعظی، وزیر پیشین ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت قبلی در رابطه با پیام هایی که در قبال آنها هزینه‌ای برای کاربر در نظر گرفته می شود، اظهار کرده بود: «هیچ شرکتی حق ندارد بدون رضایت مشترک پیامکی را برای او فرستاده و از کاربر هزینه دریافت کند.»
او همچنین درباره پیام های تبلیغاتی گفته بود: «این پیامک ها وقت و ذهن مردم را درگیر می کند و بر همین اساس ما هم با آنها موافق نیستیم چرا که این روند جالبی نیست که یک مشترک برای رسیدن به پیام های شخصی چندین پیام را بگردد تا به پیام های خود برسد.»
 

 

از چند سال پیش سامانه مربوط به لغو پیامک های تبلیغاتی مزاحم از طریق ارسال پیام به سرشماره 800 یا شماره گیری کد دستوری #800* راه‌اندازی شد.
با ارسال درخواست، فهرستی با چند گزینه باز می شود که سرویس های فعال، پیام های تبلیغاتی و خدمات مبتنی بر محتوایی (ارزش افزوده) را نشان می دهد.
 

چندی پیش محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به ساماندهی فضای مجازی برای بهره گیری کسب وکارها، از ایجاد سامانه ای برای دریافت گزارش های آنلاین شکایات خبر داد و گفت: پیام های تبلیغاتی مزاحم، آرامش حریم خصوصی مردم را به هم ریخته است. پس از ساماندهی پنل های ارسال انبوه از طریق سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی، اکنون ارسال این پیامک ها از طریق شماره های عادی فزونی یافته است. به سازمان تنظیم مقررات ابلاغ شد که با تمام توان جلوی مزاحمت برای مردم را بگیرد و راهکاری نیز برای کسب وکارها که نیازمند بهره گیری از این فضا هستند بیابد.
 

پس از آن حسین فلاح جوشقانی، رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی از ساماندهی پیام های تبلیغاتی که با شماره های شخصی برای مشترکان تلفن همراه ارسال می شود تا پایان مهرماه خبر داد و گفت: با توجه به نیاز به ساماندهی پیام های تبلیغاتی که با شماره های شخصی ارسال می شوند، ارتقای سامانه 195 و راه اندازی بخش دریافت شکایات از طریق پیامک ضروری است تا مشترکان تلفن همراه در صورت لزوم بتوانند پیام تبلیغاتی و شماره ارسال کننده را از طریق پیامک به سامانه 195 ارسال کنند.

در نهایت وزیر ارتباطات با اشاره به راه اندازی سامانه 195 توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: این سامانه گزارش های مردمی را در خصوص مزاحمت های تبلیغاتی برخی شماره ها دریافت می کند و پس از بررسی های لازم توسط مراجع ذیصلاح شماره ریپورت شده و مسدود می شود.

با وجود تلاش‌هایی که در جهت حل مشکل پیامک های تبلیغاتی مزاحم انجام شده است، امّا همچنان مردم از این موضوع شکایت دارند و این نشان می دهد که مشکل همچنان حل نشده باقی مانده است. بنابراین، باید منتظر شد و دید که آیا دولت می‌تواند در این زمینه تدابیر لازم و کافی را اتخاذ کند یا خیر.