فضای مجازی متعلق به برخی هیئت‌ها و کانال‌های آنان، اعداد و آمار عجیب و شگفتی را نمایش می‌دهد که گویای استقبال غیرمنتظره از این بستر هم از سوی هیئت‌ها و هم از سوی عامه عزاداران و علاقه‌مندان است.

پیدایش ویروس کووید ۱۹ هر چند در ابتدا صرفا یک اپیدمی گذرا تلقی می‌شد، اما خیلی زود تمام دولت‌ها و ملت‌ها به تاثیر آن پی بردند و درصدد برآمدند در حد امکان آثار و تبعات آن را در کنترل درآورند.

جدای از همه دستورالعمل‌های بهداشتی و سلامت فرد و جامعه، آنچه به عنوان راهکار اصلی شناخته و معرفی شد «فاصله‌گذاری اجتماعی» بود، یعنی اقدامی که برنامه‌ها، مراسم و گردهمایی‌های گوناگون را یا کاملا غیرممکن و حذف می‌کرد یا آنها را بسیار کم‌رنگ می‌ساخت و به عبارتی با تغییر سبک متعارف زندگی بسیاری برنامه‌های عمومی را حذف می‌کرد.

آثار این پدیده را از جمله در تعطیلی مراسم جهانی همیشگی مانند المپیک می‌توان دید که به سهولت حذف شدند و از تقویم خارج گردیدند.

اما در مورد مراسم ملی و ایین‌های ریشه‌دار چطور؟
هنوز برآورد خوبی برای پاسخ به این سوال در جهان انجام نشده است، اما ایران به عنوان کشوری با سنت‌های دیرینه از جوامعی بود که خیلی زود در مواجهه با این سوال قرار گرفت.
اگر قرار است فاصله‌گذاری اجتماعی به عنوان دستور اصلی در جوامع و برنامه‌ها مدنظر باشد، تکلیف مراسم ماه محرم چیست؟ آیینی که سالیان سال است در کشورمان در زمره مراسم مذهبی و اعتقادی بدون وقفه اجرا می‌گردد.

اینجا بود که فناوری به کمک آمد و ابزارهای فناوری به عنوان واسطه‌هایی برای تداوم این مراسم در اشکال جدید مورد توجه قرارگرفتند: برگزاری مراسم سنتی در فضای دیجیتال و شبیه‌سازی جزئیات این مراسم با امکانات فضای مجازی.
این در واقع هم به معنای رعایت دستورالعمل‌های سلامت و پروتکل‌های بهداشتی است، و هم تلاش برای بقای آیین و سنت.

شاید زمانی که این موضوع در دستور کار قرار گرفت و از جمله اپراتورهای تلفن همراه با ارائه راهکارهایی به استقبال آن رفتند، نمی‌شد پیش‌بینی کرد که این اقدام چه میزان موفقیت‌آمیز خواهد بود، اما ظرف یکی دو روز مشخص شد که ظرفیت این فضا چنان است که با برنامه‌ریزی و مدیریت دقیق می‌توان بخوبی نیازهای اعتقادی و روحی مردم را کاملا برآورده نمود.
 
برنامه عملیاتی همراه اول برای عزاداران محرم
همراه اول به عنوان اولین و بزرگ‌ترین اپراتور تلفن همراه کشور، زیرساخت‌های خود را با تمامی ظرفیت‌های لازم در اختیار پیام‌رسان روبیکا قرار داد و بر مبنای آن، این امکان را برای مجموعه‌ها و هیئت‌های عزاداری فراهم آورد که با تسهلات فراوانی نیازهای خود را برآورده نمایند.
اکنون هیات‌ها می‌توانند مجموعه خود را در قالب کانال‌های مجزا نامگذاری کنند و صفحه‌ای خاص برای خود داشته باشند و اخبار و تحولات خود را برای اعضاء ارسال نمایند، آنهم با استفاده از پیامک و نیز اینترنت رایگان.
اما از همه مهم‌تر این ویژگیست که کاربران می‌توانند برنامه هیئت‌ها و مجموعه‌های عزاداری را به شکل زنده ببینند و آن را از منزل و هر جا که هستند دنبال کنند.

    در این باره بخوانید:
    - پخش رایگان برنامه هیئت‌های محرمی در تلفن همراه

اما آیا این ایده از سوی کاربران و عزاداران و بخصوص صاحبان و مدیران هیئت‌های سنتی و مشهور، مورد توجه و استقبال قرار گرفته و می‌گیرد؟ به ویژه در نخستین سال تجربه عملی این مدل؟