ایتنا - امیدعلی مسعودی: محدودیت‌های قانونی عرفی و اخلاقی در فضای مجازی هم حاکم است و این دلیل نمی‌شود هر چه سواد رسانه‌ای افراد بیشتر می‌شود امکان مانور بیشتری در نقض قوانین و مقررات داشته باشیم.
شنبه ۶ شهريور ۱۳۹۵ ساعت ۱۳:۲۰
عضو هیئت علمی دانشگاه:
سواد رسانه‌ای بدون آموزش مسئولیت اجتماعی ناقص است
یک استاد علوم ارتباطات با بیان اینکه فضای مجازی همانند فضای وقعی زندگی است، بر آموزش مسئولیت اجتماعی در سواد رسانه ای تاکید کرد و گفت: سواد رسانه‌ای بدون آموزش اجتماعی ناقص و زیان‌آور است.
امیدعلی مسعودی در گفت‌وگو با خبرنگار ایتنا با بیان اینکه وقتی بشر خواندن و نوشتن را فراگرفت، واژه سواد شکل گرفت، ادامه داد: این پیشینه تاریخی به دورانی برمی‌گردد که انسان‌ها از طریق حروف نوشتاری ارتباطات کلامی خود را به ارتباطات کلامی نوشتاری تبدیل کردند.
وی اضافه کرد: اما اتفاقی که در دو دهه اخیر افتاد اضافه شدن دیدن و شنیدن در داخل خواندن و نوشتن است که با ظهور مولتی‌مدیا یا چندرسانه‌ای‌ها با نوع جدید از خواندن و نوشتن آشنا شدیم و به همین خاطر همراه با چندرسانه‌ای‌ها با پدیده جدیدی به نام سواد رسانه‌ای این چهار وضعیت باهم نوع جدیدی از خواندن و نوشتن آشنا شدیم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اگر سواد رسانه‌ای صرفا به خواندن و نوشتن محدود شود، افراد با خواندن روزنامه‌ها سواد رسانه‌ای پیدا می‌کنند، تصریح کرد: اما اینجا بحث سر این است که هم وارد بحث این حوزه از ارتباطات شوید و هم ارتباطات برقرار کنید و برای حضور در فضای مجازی و سرکشی در چند رسانه نیاز به سواد رسانه‌ای داریم.
مسعودی ادامه داد: زمانی این قضیه ایجاد شد و وارد فضای مجازی شدیم به دهه ۱۹۹۰ برمی‌گردد که از این دهه سواد رسانه‌ای به مفهوم امروزی شروع می‌شود و اوج آن دهه اول قرن ۲۱ یعنی سال ۲۰۱۰ است.
عضو هیئت علمی دانشگاه سوره در پاسخ به این سوال ایتنا که بار مسئولیت اجتماعی در سواد رسانه‌ای تا چه حد است و آیا این مسئولیت اجتماعی اصلا رعایت می‌شود یا نه، گفت: به همان میزانی که درباره سواد خواندن و نوشتن مسئولیت وجود دارد، در رعایت حقوق افراد و رعایت حریم خصوصی خود توسط دیگران، در فضای مجازی و با داشتن سواد رسانه‌ای این مسئولیت اجتماعی همچنان ادامه دارد.
فضای مجازی همانند فضای واقعی زندگی است
مسعودی خاطرنشان کرد: درست است که شیوه‌های ارتباط گسترش پیدا کرده، سهولت بیشتری ایجاد شده و امکانات بیشتری برای شکستن حریم خصوصی متاسفانه وجود دارد؛ اما باید این را هم باور کنیم فضای مجازی همانند فضای واقعی زندگی ماست.
وی ادامه داد: اگر چه در زندگی واقعی چنانچه مثلا با اتاق کناری کاری داریم باید در را بزنیم و صدایش بزنیم، در فضای مجازی این درها و ایستگاه‌ها برداشته شده است، اما اگر مسئولیت خود را رعایت نکنیم بحث اعتماد به منبع آسیب می‌بیند.
مسعودی تاکید کرد: درصورت نادیده گرفتن حق و حقوق دیگران، امتداد این ارتباط و استمرار آن که در گرو اعتماد است از بین می‌رود و وقتی مسئولیت اجتماعی خود را رعایت نکنیم در برقراری ارتباط با جامعه دچار مشکل می‌شویم.
به گفته این کارشناس، عدم رعایت مسئولیت اجتماعی علاوه بر از بین رفتن سرمایه مخاطب که سرمایه اصلی در فضای مجازی است، این امکان هم وجود دارد که دولت‌ها و پلیس‌های سایبری با ناقضین حقوق عمومی و زیر پا گذاشتن مسئولیت عمومی برخورد کنند؛ چون همان محدودیت‌های قانونی عرفی و اخلاقی در فضای مجازی هم حاکم است و این دلیل نمی‌شود هر چه سواد رسانه‌ای افراد بیشتر می‌شود امکان مانور بیشتری در نقض قوانین و مقررات داشته باشیم.
سواد رسانه‌ای بدون آموزش مسئولیت اجتماعی ابتر است
این استاد علوم ارتباطات با تاکید بر نیاز به آموزش بیشتر در حوزه مسئولیت اجتماعی در کنار سواد رسانه‌ای، خاطرنشان کرد: خود سواد رسانه‌ای بدون آموزش مسئولیت اجتماعی چیزی ابتر، زیان‌آور و ناقص است چون وقتی فرد دارای سواد رسانه‌ای وارد فضای مجازی می‌شود نسبت به افراد با سواد رسانه‌ای کمتر، مانور بیشتری برای نقض قوانین دارنند و خود همین هم ما را دچار خطا و اشتباه می‌کند.
وی افزود: بنابراین در کنار آموزش سواد رسانه‌ای باید حد و حدود مسئولیت اجتماعی را هم یاد بگیریم و دقیقا رعایت کنیم.
به گزارش ایتنا، نخستین همایش ملی سواد رسانه‌ای و مسئولیت اجتماعی با رسالت افزایش مسئولیت‌پذیری عمومی در حوزه سواد رسانه‌ای و با تأکید بر جایگاه و اهمیت «نخبگان و مجامع علمی، سازمان‌های مسئول و افراد آگاه» در امر توسعه سواد رسانه‌ای و به منظور تبدیل این مهم به نهضتی عمومی و فراگیر در دو بخش علمی-پژوهشی و ترویجی–کاربردی، دهم تا دوازدهم آبانماه(روز فرهنگ عمومی) برگزار می‌شود.
شایان ذکر است همزمان با برگزاری همایش سواد رسانه‌ای و مسئولیت اجتماعی در تهران، علاقه‌مندان جهت ارسال آثار و شرکت در همایش تنها تا ۱۵ شهریورماه می‌توانند به نشانی اینترنتی saramad.ir مراجعه کنند.
کد مطلب: 45002
