در ميان تمام مراحلي كه گذشت تا سرعت گردش اطلاعات اينقدر سريع باشد، اينترنت بر تكنولوژي نامتمركزي بنا شده كه ويژگي منحصر به فردي به آن داده است. انتقال اطلاعات در شبكه اينترنت يكسويه نيست و هر كسي كه به اين شبكه متصل است هم از آن تاثير مي‌پذيرد و هم مي‌تواند بر اطلاعات آن تاثير بگذارد. در روش‌هاي ديگر ارتباطي، انتقال يكسويه اطلاعات ممكن است باعث حذف بسياري از افكار و ايده‌ها شود. و از آنجا كه در اختيار داشتن رسانه‌ها به سرمايه و قدرت نياز دارد عجيب نيست اگر در رسانه‌هايي چون روزنامه و تلويزيون هميشه يا بيشتر مواقع ديدگاهي تك بعدي حاكم باشد. اما ساختار اينترنت اين رابطه يك سويه با نگاه مسلط را تا حدودي مي‌شكند. تاثيرگذاري وسيع و بلندمدت حتا در محيط اينترنت هم به پول و قدرت نياز دارد اما رابطه دو طرفه و امكان انتخاب اطلاعات، فضايي را ايجاد كرده تا صدا‌هاي ضعيف‌تر قابل شنود باشند.
اگر حكومت‌ها، كمپاني‌‌هاي معظم و كارتل‌هاي رسان‌هاي پول و قدرت پخش خبر و درج آگهي و رپرتاژ آگهي در سايت‌هاي اينترنتي را دارند، در عوض تعداد مردم خيلي بيشتر از آنهاست. اگر فقط درصدي از اين مردم بخش كوچكي از پول يا وقت خود را صرف انتشار عقايدشان كنند، حجم وسيعي از اطلاعات كه نه لزوماً نظر قدرتمندان است و نه به سياست‌هاي حكومت‌ها پايبند، در اينترنت به جريان مي‌افتد.
همين حالا هم بسياري از مردم با استفاده از مديوم‌هاي گوناگوني كه در محيط اينترنت براي انتشار نظراتشان وجود دارد در چنين فرآيندي شركت مي‌كنند. سايت‌هاي شخصي، وبلاگ‌ها، اتاق‌هاي گفت‌وگو، ليست‌هاي پستي، كانال‌هاي IRC و ده‌ها شكل ديگر ارتباطي براي رد و بدل اطلاعات و بايگاني كردن آنها وجود دارد.
مردم در مورد مسائل شخصي، علائق مشترك، بحث‌هاي مطرح سياسي روز، پيشرفت تكنولوژي و مشكلات نرم‌افزاري نظر مي‌دهند. آنها مي‌توانند مشكلات نرم‌افزاري خود را در فروم‌هاي مربوط به نرم‌افزار‌هاي مختلف مطرح كنند و متخصصين يا ساير كاربراني كه كمكي از آنها برمي‌آيد افرادي را كه دچار مشكل شده‌اند راهنمايي كنند. آنجا كه موضوع مربوط به يك نرم‌افزار اختصاصي است، همه، فروشندگان را مكلف به پشتيباني از نرم‌افزار مي‌دانند. چرا كه به هر حال فروشنده بابت آن نرم‌افزار پول مي‌گيرد و غير از او و كارشناساني كه برايش كار مي‌كنند كسي به كد برنامه دسترسي ندارد تا چيزي از آن بفهمد و به ديگران كمك كند. گر چه در مورد همين برنامه‌ها هم بسياري از كاربران علاقه‌مند با ايجاد انجمن‌هايي مشغول كمك به ديگران براي رفع مشكلاتشان هستند.
اما وقتي صحبت از نرم‌افزار آزاد و بازمتن است موضوع به طور كلي فرق مي‌كند. اينكه سورس برنامه عموماً در دسترس همه هست و هر كه بخواهد و بتواند خود مشكلاتش را حل مي‌كند قبلاً چند بار فقط در مقالات اين مجله مطرح شده است. اما مسائل ديگري هم هست. اكثر برنامه‌نويسان نرم‌افزار‌هاي آزاد و بازمتن علاقه‌مند به اطلاع از ايردات نرم‌افزارهايشان هستند تا با رفع آن ايرادها نرم‌افزار بهتري داشته باشند. رسم گزارش ايراد و خطاي نرم‌افزار از جمله رسوم توسعه‌دهندگان و كاربران اين نرم‌افزارهاست كه اميدوارم به زودي مقالاتي در اين زمينه در مجله داشته باشيم. به غير برنامه‌نويسان اصلي هميشه توسعه‌دهندگان و هكر‌هاي ديگري هم هستند كه بنا به علاقه‌شان به نرم‌افزار‌هاي مختلف با ارسال patch براي كاربران يا توسعه‌دهندگان اصلي نرم‌افزار به تصحيح ايرادها كمك مي‌كنند.
تجربه كاربران ديگر و امكان بدست آوردن اطلاعات دقيق و با جزئيات كامل احتمال موفقيت در عيب‌يابي و رفع آن را بالا مي‌برد.
نكته‌اي در مجوز‌هاي بيشتر نرم‌افزار‌هاي آزاد و بازمتن آمده، از جمله در پروانه GPL كه در شماره قبل به آن پرداختيم، كه مساله تعهد برنامه‌نويسان و كاربران ديگر در قبال راهنمايي‌ها يا وصله‌‌هاي نرم‌افزاري (patch) است. بايد در نظر داشت كه مسئوليت بكار بستن اين راهنمايي‌ها يا وصله‌ها بر عهده خود كاربر است و ديگران در قبال ناكارآمد بودن يا آسيب‌رساني آنها مسئوليتي قبول نخواهند كرد. مگر اينكه طي قراردادي چنين مسئوليتي را به عهده گرفته باشند. البته اين مورد محدود به نرم‌افزار‌هاي آزاد و بازمتن نيست و اگر شما از يك كپي غيرقانوني از نرم‌افزاري اختصاصي استفاده مي‌كنيد فروشنده آن مسئوليتي براي پشتيباني از نرم‌افزار شما قبول نمي‌كند - اگر شما را تحت پيگرد قانوني قرار ندهد و مجازات نكند -.
بطور خلاصه تعريف پشتيباني جمعي يا همان Community Support را مي‌توان به شكل حلقه‌هايي در نظر گرفت كه حلقه اول يا داخلي يا هسته آن از برنامه‌نويسان اصلي تشكيل شده كه ممكن است برنامه‌نويسان مستقل، يك شركت، يك بنياد نرم‌افزاري يا يك دانشگاه يا مركز تحقيقاتي باشد. در حلقه‌‌هاي بعدي برنامه‌نويسان ديگر و هكر‌هاي علاقه‌مند و پس از آن حلقه بزرگ‌تري شامل كاربران آن نرم‌افزار دور تمام اين مجموعه را فرا گرفته كه به بسته به بزرگي جامعه و ميزان فعاليت اعضاي آن و البته ماهيت مشكلي كه پيش آمده، رسيدن به راه‌حل مشكل ممكن است از چند دقيقه تا چند ماه طول بكشد.
