علي‌رضا شيرازي
Shirazi at Gmail.com
در اينترنت جست‌وجو تنها محدود به موتورهاي جستوجوي بزرگ وب نيست. يكي از مهمترين بخش‌هاي سايت‌هاي بزرگ، امكان جست و جو در اطلاعات و صفحات همان سايت است. بسياري از طراحان و توسعه دهندگان وب، خود اقدام به طراحي يك موتور جست‌وجو براي سايت مشتري خويش مي‌كنند و عده‌اي نيز از ابزارهاي رايگان يا تجاري در اين زمينه بهره مي‌برند. برخي از شركت‌هاي مطرح مانند گوگل يا Fast Search نيز اقدام به ارائه راه حل‌ها و محصولاتي در همين زمينه كرده اند كه به صورت انحصاري اقدام به گردش در صفحات يك سايت و ايندكس‌سازي صفحات و اطلاعات آن مي‌كنند. مواردي كه در اين نوشتار خواهيد خواند، گوشه‌اي از نكات مهمي‌ست كه شركت گوگل به مديران سايت‌ها براي بهبودِبخش جستجو در سايت توصيه مي‌كند. بي‌گمان، اين نكات حاصل تجربه اين شركت در زمينه جست‌وجوست و نشان از اهميت اين بخش در سايت‌ها دارد.
1-كاربران و جست‌وجوگران را راضي نگه داريد
مردم از ابزارهاي جست‌وجو براي بدست آوردن نتايج مورد نياز خود استفاده مي‌كنند. اگر جست‌وجوگر درست كار نكند و كاربران واقعا" به نتايج حاصل از جست‌وجو نياز داشته باشند، تكنولوژي و اطلاعاتي كه در سايت قرار داده‌ايد، تنها تلف كردن وقت و سرمايه است. پس از كاربران حرفه‌اي خود بخواهيد براي بهبودِ بخش جستوجوي سايت خود، به شما كمك كنند.
2-جستوجوي خود را سريع كنيد
جست‌وجو و نمايش نتايج آن بايد سريع باشد. سرعت بيشتر جست‌وجو ،كاربران را تشويق مي‌كند تا بيشتر از اين بخش، استفاده كنند. اكثرا كاربران، تكنولوژي و سايت‌هايي را انتخاب خواهند كرد كه استفاده از آنها آسان باشد و نتايج را به سرعت نمايش دهد.
3-امكان جست‌وجو در هر لحظه
بايد امكان جست‌وجو براي كاربران در هر لحظه و يا در هر صفحه وب سايت شما كه هستند، فراهم باشد.سعي كنيد جعبه جست‌وجو و يا دست كم لينك به صفحه جست‌وجو در تمام صفحات وب سايت شما تكرار شود و در صفحات نتايج جست‌وجو نيز همواره يك جعبه جست‌وجو قرار گرفته باشد.
4- صفحات نتايج جست‌وجو را ساده نگه داريد
در طراحي قالب و طرح صفحات حاصل از جست‌وجو، سعي كنيد سادگي و خلوت بودن را رعايت كنيد. جستوجوي پيشرفته و ديگر امكانات غير ضروري را در صفحات ديگر قرار دهيد. همچنين در نمايش آيتم‌ها و نتايج جست‌وجو، به عناصر مهم و اساسي اكتفا كرده و از نمايش نتايج و يا لينك‌هاي مرتبط و يا غير ضروري پرهيز كنيد.
5- هر چيزي را كه ممكن است، ايندكس كنيد
مهمترين دليلي كه افراد نمي‌توانند سند يا صفحه‌اي را كه به دنبال‌آن هستند، در نتايج جست‌وجو بيابند، آن است كه آن سندها در بانك اطلاعات موتور جست‌وجو درج نشده اند.
اگر سند و يا صفحه‌اي از سايت شما مهم است، حتما" مطمئن شويد كه در بانك اطلاعات موتور جستوجوي سايت شما نيز درج و در صفحات نتايج نشان داده مي‌شود.
6-صفحات و اسنادي كه HTML نيستند را فراموش نكنيد
در كنار جست‌وجو و ايندكس صفحات HTML سايت خود، ديگر فايل‌ها و مستندات غير HTML (مانند فايلهاي PDF ويا MS Word) را فراموش نكرده و آنها را نيز به موتور جست‌وجو سايت معرفي كنيد.
7- انتشار مطالب
بسياري از اطلاعات و مستندات يا در ذهن كارمندان و يا در روي ميزهاي كار آنها قرار دارند. بهتر است آنها را در جايي قرار دهيد تا بتوان در آنها جست‌وجو كرد. هرگونه سند و يا اطلاعاتي را كه مي‌توانيد بر روي سايت خود و يا در اختيار موتورهاي جست‌وجو قرار دهيد.
8- از ايندكس كردن و جست‌وجو اسناد محرمانه نترسيد
موتور جستوجوي خود را از ايندكس مستندات مهم و يا اسنادي كه در بخش‌هاي اعضا و يا حفاظت شده HTTPS هستند، منع نكنيد.
اگر سندي واقعا" محرمانه نيست، آن را در بخش‌هاي حفاظت شده قرار ندهيد. مي‌توانيد همه اسناد را ايندكس و در بانك موتور جست‌وجو قرار دهيد و طبيعي است كه اين اسناد تنها براي اعضاي معتبر نمايش داده خواهند شد.
9- كلمات و درخواست‌هاي متعدد جست‌وجوگر سايت خود را آزمايش كنيد
بعد از ايندكس كردن و يا درج اطلاعات در بانك موتور جست‌وجو، درخواست‌ها و كلمات متعددي را با هدف پيدا كردن اسناد و صفحات مهم سايت خود آزمايش كنيد.از كلمات كليدي مهم و مرتبط با صفحات سايت خود در جست‌وجو استفاده كنيد . اين روشي ساده براي پيدا كردن مشكلات ايندكس و يا جست‌وجو و همچنين پيدا كردن صفحات و اسنادي با آدرس‌هاي اشتباه است. همچنين مفيد خواهد بود اگر از كاربران سايت نيز در اين آزمايش‌ها كمك بگيريد.
10-منافع و نگاه به آينده
اطلاعات سازمان‌ها و يا شركت‌ها و همچنين كاربران سايت‌ها در حال افزايش است. آزمايش و اطلاع از تعداد جست‌وجوهايي كه هر كاربر در روز و يا در محدوده‌ي زماني خاصي انجام مي‌دهد يا مي‌تواند انجام دهد، به شما در بهبود بخش جستوجوي سايت كمك مي‌كند.مطمئن شويد كه بخش جستوجوي سايت شما به راحتي گسترش پيدا مي‌كند، بدون آن كه لازم به هزينه بسيار بيشتري به خاطر تجهيزات نرم افزاري و يا سخت افزاري و همچنين مديريت آن باشد.
(منبع: سايت همكاران سيستم)
