فاوا در نظام تجاری
حامد شفیعی- فناوران
تجارت يكي از مهمترين و اثرگذارترين اهرم‌هاي توسعه اقتصادي يك كشور در عرصه بين‌المللي است و كشورها با مبادله كالا ميان يكديگر، علاوه بر معرفي كالاهاي خود، زمينه رشد و ارتقاي سطح كمي و كيفي توليدات را نيز فراهم مي‌آورند. در اين راستا در اختيار داشتن ابزارها و اتخاذ سياست‌هاي مناسب مي‌تواند به شكوفايي تجارت بين‌الملل و همچنين رشد اقتصادي كمك قابل توجهي كند.
توسعه همكاري دو جانبه با كشورها يكي از راهكارهاي مناسب براي افزايش و توسعه تجارت است. البته برقراري اين رابطه دو جانبه نيز نيازمند مولفه‌هايي است كه شناخت بازار هدف، بعد مسافت و سيستم حمل و نقل از جمله اين موارد محسوب مي‌شود.
كشور ايران به دليل داشتن جايگاه ويژه اقتصادي در منطقه و روابط بين‌الملل خود با كشورهاي همجوار، به ويژه كشورهايي كه به لحاظ بعد مسافت دور هستند با چالش براي توسعه تجارت خود مواجه است. كشورهاي آمريكاي لاتين، از جمله كشورهايي هستند كه ايران مراودات دوستانه‌اي در زمينه‌هاي گوناگون از جمله تجارت دارد.
اما وجود برخي مشكلات از جمله فقدان سيستم حمل و نقل مناسب وجود مشكلات گمركي و فقدان سيستم بانكي مناسب تا حدودي مسير توسعه تجارت با اين كشورها را ناهموار مي‌كند. نكته حايز اهميت ديگر كه در اظهارات دكتر ضعيمي، معاون بررسي بازار و بازاريابي سازمان توسعه تجارت ايران، به عنوان يكي از مهمترين مشكلات توسعه نيافتگي تجارت مطرح شده، كمبود وسايل ارتباطي و مخابراتي به منظور گسترش تجارت دو جانبه با كشورهاي آمريكاي لاتين است.
بر همين اساس است كه اين سازمان اقدام به برپايي يك گردهمايي با عنوان آسيب‌شناسي توسعه تجارت ايران با حضور نمايندگان بانك مركزي، وزارت بازرگاني و برخي بازرگانان و توليدكنندگان و صادركنندگان كرده است. موضوع قابل طرح در اين باره پيدا كردن راهكارهاي مناسب براي افزايش همكاري‌هاي دوجانبه با آمريكاي لاتين است و نكته از قلم افتاده از نگاه مسوولان برگزاري، فناوري اطلاعات و ارتباطات به منظور برطرف كردن مشكلات پيش روي آنها است.
استفاده از فناوري اطلاعات در تجارت و ظهور يك نظام تجارتي نوين به نام تجارت الكترونيكي در واقع با هدف برطرف كردن بعد مسافت، شفاف كردن فرآيند تجارت، فراهم آوردن زمينه‌هاي تفاهم تجاري في‌مابين و شناخت بازار كشورها و محصولات آنها است. اگر چه كشور ايران به دليل داشتن برخي موانع هنوز به خوبي نتوانسته نظام بانكداري الكترونيكي خود را در سطح بين‌الملل گسترش دهد؛ اما بيان و طرح موضوع تجارت الكترونيكي و استفاده از فناوري اطلاعات در اين گردهمايي كه مي‌خواهد به بررسي آسيب‌هاي توسعه نيافتگي تجارت دو جانبه بپردازد، مي‌توانست از دغدغه‌هاي مسوولان دو كشور براي روابط تجاري خود بكاهد.
بنابراين مي‌توان اين گونه بيان كرد كه اگر مسوولان در مناسبت‌هاي تجاري خود با كشورها و هنگام عقد قراردادهاي تجاري، مقاوله‌نامه‌ها و توافق‌نامه‌ها، كاربرد فناوري اطلاعات و ارتباطات و همچنين استفاده از تجارت الكترونيكي را مدنظر قرار دهند، آن وقت در همايش ديگري كه مي‌خواهد باز هم به بررسي آسيب‌ها بپردازد، ديگر مسايلي مانند كمبود وسايل ارتباطي و مخابراتي، عدم تفاهم تجاري و فقدان سيستم مناسب بانكداري مطرح نخواهد شد.
