ايتنا - بررسی فناوری 3LCD در ویدئوپروژکتورها

ممکن است در هنگام خرید یک ویدئوپروژکتور برای خانه یا محل کار خود، با پیشنهادات و راهنمایی‌های مختلف و متفاوتی از سوی اطرافیانتان مواجه شوید. پیشنهاداتی که می‌توانند بر اساس نشان تجاری، قیمت، مدل، اندازه یا کیفیت تصویر باشند.
اما بهترین راه این است که در ابتدا فناوری‌های به کار رفته در ساخت آنها را شناخته و سپس بر اساس نوع کاربری و استفاده خودتان مناسب‌ترین مدل را انتخاب کنید. چراکه به این ترتیب می‌توانید با صرف کمترین هزینه بیشترین راندمان را از ویدئوپروژکتور داشته باشید.

اصلی‌ترین این فناوری‌ها DLP و ۳LCD هستند که به چگونگی ورود نور و خروج رنگ از ویدئوپروژکتور مربوط می‌شوند که در این مقاله به بررسی اجمالی آنها خواهیم پرداخت.
پروسه ورود و خروج نور و رنگ در ویدئوپروژکتورها توسط دو فناوری صورت می‌گیرد، فناوری قدیمی‌تر DLP و فناوری جدیدتر ۳LCD.

فناوریDLP (Digital Light Processing)
طراحی DLP به این ترتیب کار می‌کند که نور از منبع اصلی به سمت یک محفظه (یا به اصطلاح چیپ DLP) تابیده می شود.
در بین منبع و چیپ، یک چرخ-فیلتر (فیلتر رنگی که با سرعت زیاد در حال چرخش است) قرار گرفته که خود دارای سه فیلتر است تا پس از عبور نور اصلی، آن را به سه رنگ قرمز، سبز و آبی درآورد.
این چرخ-فیلتر به طور مداوم در حال چرخش است. پس از تجزیه، نور وارد چیپ DLP می شود، جایی که هزاران (یا شاید میلیون‌ها) آیینه قرار گرفته‌اند. هرکدام از این آیینه‌ها وظیفه نمایش یک پیکسل از تصویر را دارند.

پس از تابش نور رنگی شده، آیینه‌ها، نور رنگی را به داخل لنز هدایت و بازتاب می‌کنند و تصویر نهایی را تشکیل می‌دهند.
نحوه کار این آیینه‌ها به صورت دیجیتالی (صفر و یک) است، به طوری که یا نور لازم را با تغییر جهت خود به داخل لنز بازتاب می‌کنند و پیکسل را روشن می‌کنند، یا نور را از لنز دور می کنند و پیکسل را خاموش می‌کنند.

فناوری ۳LCD (Liquid Crystal Display)
فناوری ۳LCD که در سال ۱۹۸۰ توسط کمپانی اپسون طراحی شد، در سال ۱۹۸۹ در اولین پروژکتورهای ساخت این کمپانی قرار گرفت.
اپسون پس از این ثبت اختراع به نام خود، آن را در اختیار دیگر شرکت‌ها نیز قرار داد، تا جایی که فناوری ۳LCD، هم اکنون در بیش از چهل برند از دیتا پروژکتورها استفاده می‌شود.

نحوه کار فناوری ۳LCD به این صورت است که نور از منبع اصلی خارج و به سوی ۳ فیلتر رنگی مجزا تابیده می‌شود.
هرکدام از این فیلتر ها تنها اجازه عبور یکی از رنگ های قرمز، سبز و آبی را می دهند. به این ترتیب نور اصلی به طور طبیعی تجزیه شده و ماهیت نور تغیر نمی کند. پس از آن نور به سمت سه صفحه شیشه ای LCD، مختص به سه رنگ اصلی هدایت می شود.
هرکدام از این صفحات که از هزاران (یا میلیون ها) کریستال مایع تشکیل شده اند، وظیفه نمایش پیکسل ها را دارند. برای ایجاد طیف رنگ ها، سیگنال های الکتریکی به این واحد های کوچک القاء می‌شوند، به نحوی که هرکدام می توانند طیفی از مشکی کامل تا مقابل آن که حالت "فرانمایی" (Transparent)است را ایجاد کنند. در نهایت رنگ های لازم به درون لنز تابیده شده و تصویر نهایی را شکل می دهند.

مزایای فناوری ۳LCD
اثر رنگین کمانی، مهمترین ضعف فن آوری DLP است که در پروژکتورهای ۳LCD وجود ندارد. این حالت تابش های راه راه مانندی است که در فواصل زمانی بسیار کوتاه اتفاق می افتد و به صورت رنگین کمان قابل مشاهده است. اثر رنگین کمانی می تواند کاملاً گیج کننده باشد و تمام لذت تماشای یک فیلم و یا ویدیو را از مخاطب بگیرد.
حالات مبهم نمایی (Dithering Artifacts) یکی دیگر از معایب فناوری DLP است. همانطور که عنوان شد، آیینه ها در چیپ DLP به صورت صفر و یک عمل می کنند و توانایی نمایش رنگ خاکستری و طیف رنگ ها را ندارند.

برای رفع این مشکل، آیینه ها با سرعت زیاد نور را قطع و وصل می کنند تا چشم های مخاطب بتواند میانگین لازم رنگ را دریافت کند. اما این خصوصیت، ناپایداری مشهودی را همراه با نویز های تصویری در پرده نمایش، به خصوص در نقاط تیره تر ایجاد می کند.
با توجه به، بکارگیری سیگنال های الکتریکی، این حالات در محصولات مبتنی بر فن آوری ۳LCD به وجود نمی‌آید.

در محصولات مجهز به ۳LCD قابلیت زوم (بزرگنمایی) و تعویض لنز ها وجود دارد. این ویژگی امکان نصب پروژکتور در نقطه دلخواه را برای کاربر به همراه خواهد داشت. از این رو کاربر می تواند از این محصولات در فضاها و اتاق های بسیار کوچک نیز بهره ببرد.
همچنین فناوری ۳LCD به واسطه قدرت پخش رنگ بیشتری که دارد گزینه مناسب‌تری برای محیط‌های وسیع یا حتی فضاهایی می‌باشد که نور در آن زیاد است.

عدم وجود چرخ-فیلتر در طراحی ۳LCD باعث کاهش قابل توجه مصرف انرژی و میزان تولید گرما خواهد شد.
علاوه بر این، یکی از مهم‌ترین برتری‌های فناوری ۳LCD این است که به واسطه آن رنگ ها، یک دست و بدون وقفه بر روی پرده پخش می شوند و نگاه کردن طولانی مدت به آن باعث خستگی و آسیب رسیدن به چشم نمی شود.
این ویژگی برای محیط های آموزشی بسیار حائز اهمیت است، چراکه در این مکان‌ها از پروژکتور به طور مداوم استفاده می شود.

پروژکتورهای ۳LCD که با هدف استفاده در سینماهای خانگی تولید شده اند، نسبت قیمت به کارایی بسیار مناسبی دارند. محصولاتی با کیفیت ۱۰۸۰p در مقایسه با مدل های مشابه مبتنی بر فن آوری DLP از کنتراست بسیار بالاتر و عمق بیشتری برای رنگ مشکی برخوردار هستند.
ساختار پیکسل های محصولات مبتنی بر ۳LCD بسیار دقیق تر است، در نتیجه تصاویر شفاف تری را به نمایش در خواهند آورد.

تفاوت های اینچنینی بین محصولات رده DLP و ۳LCD بسیار است، اما اینکه کدامیک از این فناوری‌ها بهتر از دیگری هستند سوالی ست که باید بر اساس نوع استفاده کاربر از ویدئوپروژکتور به آن پاسخ داده شود.