ایتنا- بالن گوگل، امکان استفاده از اینترنت را برای کاربران مناطق دورافتاده مقدور میسازد.
نوشین هژبرنژاد گوگل در طرحی جدید با استفاده از بالن امکان دسترسی به اینترنت رایگان را برای مردمی که در مناطق دور افتاده زندگی میکنند، فراهم کرده است.
این شرکت درصدد است تا از طریق آسمان میلیاردها نفر را از مزایای اینترنت برخوردار نماید. این پروژه با هدف رشد فرهنگی، اقتصادی و اشتغالزایی در مناطق دورافتاده طراحی و پیادهسازی شده است.
گوگل این پروژه را به نام Project Loon یا “پروژه عجیب” معرفی کرده زیرا منطقه اجرایی این پروژه مکانهای عجیب و دورافتادهای است که دسترسی به آنها بسیار مشکل میباشد.
طبق آمار در حال حاضر تنها نزدیک به ۲.۵ ميليارد نفر از ۷ ميليارد نفر جمعيت جهان به اينترنت دسترسی دارند. این پروژه راهی است برای دسترسی به اینترنت مقرون به صرفه در تمامی مناطقی که تاکنون از آن بیبهره بودهاند. در حال حاضر منطقه جغرافیایی اجرای این پروژه کشورهای جنوب صحرای آفریقا و جنوب شرقی آسیا است.
در این پروژه گوگل بالنهایی را به لایه استراتوسفر که در ارتفاع تقریبا ۲۰ کیلومتری از سطح زمین است میفرستد. ارتفاعی تقریبا دو برابر ارتفاع پرواز هواپیماها در آسمان تا تداخلی در عمل پرواز آنها ایجاد نشود. این بالنها مانند ماهوارههای سطح متوسط عمل کرده و سیگنالهای WiFi را طبق استاندارد شبکه G۳ ارسال و دریافت میکنند.
بالنهای غولپیکر گوگل با گاز هلیوم پر شده و پوشش آنها از صفحات پلاستیک پلیاتیلن با دوام در مقابل نور، گرما و سرما است. ارتفاع این بالنها ۴۰ متر و قطر آنها ۱۵ متر است. تمامی بالنها دارای حجم ثابتی هستند و مجهز به صفحات خورشیدی می باشند که انرژی لازم را برای فعالیت ۱۰۰ روزه تامین میکنند.
ایستگاه مرکزی در زمین نظارت بیست و چهار ساعته بر عملکرد بالنها داشته و ارائهدهنده خدمات اینترنت محلی نیز میباشد. همچنین این ایستگاه با توجه به ترافیک هواپیماها زمانبندی دقیقی جهت بالا رفتن و پایین آمدن بالنها انجام میدهد تا تداخلی در عملکرد بالنها و نیز مشکلی از جهت برخورد با هواپیما ایجاد نشود.
کنترل ماموریت ۱۰۰ روزه آنها نیز با استفاده از نرم افزار ویژهای انجام میشود که سرعت و جهت باد را در لایه استراتوسفر بررسی کرده و بالن را در مسیر مناسب هدایت میکند و تمامی حرکات آن را کنترل و ثبت مینماید. این بالنها همچنین مجهز به تکنولوژی نظارت و ثبت شرایط آب و هوایی هستند.
بالنهای گوگل با حرکتی بسیار آرام در مسیر باد در لایه استراتوسفر حرکت میکنندکه بالاتر از خطوط هوایی بوده و به سختی با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است.
اولین مدل آزمایشی این پروژه در نیوزیلند انجام شده. در این مدل از ۳۰ بالن پر شده با گاز هلیوم و ۵۰ مشترک شبکه WiFi استفاده شد که با موفقیت همراه بود. گوگل قصد دارد که این پروژه را در کشورهایی که در امتداد عرض جغرافیایی با نیوزیلند هستند مانند آفریقای جنوبی و آرژانتین ادامه دهد.
مهندسان شرکت گوگل طراحی و آماده سازی این پروژه را از دو سال پیش در آزمایشگاه محرمانهSilicon Valley در کالیفرنیا آغاز کردند که البته تا مدتی پیش مخفی بود. مدیر این پروژه در روز پیادهسازی آزمایشی آن گفت که من حتی نمیتوانستم در رابطه با این موضوع با پدر و مادرم صحبت کنم ولی هیجان زده هستم برای اینکه امروز آنها متوجه میشوند.
هدف گوگل از این پروژه اتصال مردم در مناطق روستایی و دور افتاده به اینترنت است تا شکاف فرهنگی و اقتصادی که بین این مردم با دیگر افراد سراسر دنیا ایجاد شده است تا حدی از میان برود. با هر بالن صدها نفر در یک زمان قادرند به اینترنت مجانی دسترسی داشته باشند.
سیگنالهای این بالن تا شعاع ۲۵ مایل یا ۴۰ کیلومتر را پوشش میدهد. تنها نصب یک آنتن در پشت بام خانه برای اتصال به شبکه WiFi این بالنها کافی است. بدین ترتیب سیگنالهای WiFi بین بالنها و آنتنهای گیرنده ارسال و دریافت میشود و گیرنده به راحتی به اینترنت مجانی دسترسی پیدا خواهد کرد.
طبق قراردادهای بین المللی، نهادهای دولتی و خصوصی میبایست برای ارسال امواج خود از فرکانسهای تعیین شده استفاده کنند. بهعنوان نمونه فرکانس ارسالی برای پخش برنامههای رادیو و تلویزیون به صورت محلی و دولتی متفاوت است.
همراه با فرآیند تخصیص فرکانس یک باند خاص، فضایی با نام فضای سفید تعریف میشود تا بین باندها و فرکانسهای گوناگون تداخلی ایجاد نشود. در واقع در فضای سفید فرکانسی وجود ندارد و اصطلاحا به این فضا باند نگهبان میگویند تا از تداخل فرکانسی جلوگیری کند.
در بسیاری از نقاط جهان، باند کانالهای تلویزیونی در فرکانسVHF قرار دارد و فضای سفید دارای سطح وسیعی است. فرکانسهایVHF برای کاربران تلفن همراه هم تعریف شده که برای استفاده از فضای سفید در این ناحیه میبایست کاربران از آنتن استفاده کنند.
در این پروژه گوگل برای ارسال و دریافت سیگنال، از فضای سفید باند فرکانسی VHF استفاده میکند که برای دسترسی به اینترنت کاربران میبایست در محل مورد نظر خود آنتن نصب کنند.
گوگل با فراهم آوری امکان دسترسی به اینترنت مجانی نه تنها از لحاظ مالی سود سرشاری از تبلیغات کسب خواهد کرد بلکه باعث رونق اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در جوامعی میشود که تاکنون از این مزیت بیبهره بودهاند. این پروژه دارای پتانسیل تبلیغاتی گستردهای است که بهطور حتم با پوشش دادن کل جهان به اینترنت ظرفیتهای بالقوهای برای سرمایهگذاری در این عرصه ایجاد خواهد شد.
این شرکت اعلام کرده است که این پروژه اهداف بشر دوستانهای را دنبال میکند و تلاش خواهد کرد تا همه مردم دنیا حتی در صعبالعبورترین مناطق بتوانند به اطلاعات، آموزش و مراقبت های بهداشتی دسترسی داشته باشند. همچنین یکی از اهداف این پروژه اتصال و برقراری ارتباط با مناطق روستایی، دور افتاده و محروم در هنگام وقوع بلایای طبیعی است.
از اهداف دیگر پروژه لون ایجاد کسب و کارهای کوچک در مناطقی است که تا کنون از اینترنت بیبهره بودهاند طراحان این پروژه معتقدند که نه تنها نگرش افراد نسبت به مسائل گوناگون متفاوت میشود بلکه باعث رونق اقتصادی و تعریف کسب و کارهای جدید خواهد شد.
در آسیا تنها بخش کوچکی از شرکتهای کوچک و متوسط که بنام SME ) Small-Medium Enterprises) مشهورند به صورت آنلاین فعالیت میکنند.
بهعنوان مثال کشور هند که یکی از اقتصادهای نوظهور در منطقه است دارای ۴۷ میلیون کسب و کار کوچک میباشد ولی تنها یک درصد از آنها فعالیتشان بصورت آنلاین بوده و در شبکه جهانی حضور دارند. این پروژه باعث تقویت کسب و کار آنلاین در کشورهای مختلف بر اساس تواناییهایی خواهد شد که تاکنون از پتانسیل آنها استفاده نشده است.
طبق آمار حدود دو سوم از جمعیت جهان به اینترنت دسترسی ندارند که عمدتا در کشورهای در حال توسعه میباشند. این کشورها دارای نیروی جوان، فعال و آماده کار هستند. طبق آمار اتحادیه بین المللی مخابرات در اقتصادهای نوظهور از هر ۸ نفر نیروی کار تنها یک نفر به اینترنت دسترسی دارد و ۷ نفر از امکانات دسترسی به اینترنت بیبهرهاند.
گوگل پیشبینی میکند که تا سال ۲۰۱۵ کسب وکارهای آنلاین باعث اشتغالزایی برای۵۰۰ میلیون نفر در سراسر دنیا شود که البته بخش بزرگی از این افراد در آسیا هستند.
دسترسی به اینترنت برای افرادی که در مناطق دور افتاده زندگی میکنند بسیار پرهزینه است. در بسیاری از کشورهای آفریقایی، هزینه ماهانه اینترنت بالاتر از حقوق ماهانه افراد است. از طرفی در این مناطق تعداد افراد کم بوده و در فواصل دور از یکدیگر در قالب جوامع و قبایل کوچک زندگی میکنند که البته با کمبود امکانات گوناگون آموزش و پرورش مواجه هستند. به همین دلیل گوگل منطقه اجرایی این پروژه را مناطقی دور افتاده در جنگلها، جزایر و کوهها قرار داده است.
گوگل در این پروژه با استفاده از فرکانسهای استاندارد شبکه G۳ بهجای استفاده از شبکه G۴ دسترسی و استفاده از اینترنت را در مقیاسی بزرگ مقرون به صرفه کرده است.
پیش از این هم ارتباط و تبادل سیگنال از طریق بالن توسط ارتش ایالات متحده استفاده شده است. بالنهایی با وزن تقریبا ۱۲ پوند که در ارتفاع ۱۰ تا ۴۰۰ مایل بالاتر از سطح زمین قرار میگیرند و از طریق GPS قابل ردیابی هستند، سیگنالهای ارسالی و دریافتی این بالنها در ایستگاه زمینی کنترل میشود.
هر چند که با این روش منطقه وسیعی تحت پوشش قرار میگیرد ولی پهنای باند محدودیت خاص خود را دارد. به همین دلیل تابرطرف نشدن این کاستی این پروژه برای مناطق شهری پرچمعیت مناسب نمیباشد و تنها برای مناطق کم جمعیت که تعداد افراد در آنها محدود است توصیه میشود.
با این پروژه گوگل قصد دارد دسترسی چهار میلیارد نفر به اینترنت بیسیم را امکانپذیر نماید. به طور حتم هر چه تعداد افراد بیشتری به اینترنت متصل باشند، سود بیشتری نصیب گوگل میشود. به همین دلیل جای تعجب نیست که گوگل قصد داشته باشد تا روی دو سوم از جمعیت جهان که هنوز به اینترنت دسترسی ندارند سرمایه گذاری کند.
یعنی اگه این پروژه رو بر روی کشورهایی که سیستم فیلترینگ وسیعی بر روی اینترنت انجام داده اند فعال کنند دیگه این همه سرمایه گذاری برای فیلتر کردن بیهوده میشه؟؟؟؟؟