ایتنا- امروزه نیاز به اینترنت، همانند نیاز به مایحتاج اولیه برای پیشرفت اقتصاد هر کشوری ضروری است.
میترا جلیلی با پیشرفت علم و تکنولوژی حالا دیگر این اینترنت و راههای ارتباطی نوین هستند که نقشی تعیین کننده در اقتصاد جهانی ایفا می کنند و میتوانند آینده کشورها را رقم بزنند.
در کشورهای پیشرفته مردم میتوانند با بهایی مناسب به اینترنت با سرعت بالا دست پیدا کنند ولی در کشورهای درحال توسعه به ویژه قاره آفریقا، اوضاع به گونهای دیگر است.
آمار و تحقیقات نشان میدهد در سال ۲۰۱۴ حدود ۸/۲ میلیارد نفر در سراسر جهان به اینترنت دسترسی دارند که ۷۵ درصد آنها معادل ۱/۲ میلیارد نفر در ۲۰کشور جهان متمرکز بوده و ۲۵درصد باقیمانده، معادل ۷/۰ میلیارد نفر در ۱۷۸ کشور پراکنده هستند که همین رقم نشان میدهد وضع کشورهای در حال توسعه از نظر اینترنت چندان مناسب نیست و البته این موضوع در قاره آفریقا بسیار پررنگتر است.
۲/۶ درصد کاربران جهان در آفریقا با وجودی که آفریقا بیش از یک میلیارد نفر را در خود جای داده است ولی تنها ۲/۶ درصد از کاربران جهان، آفریقایی هستند و درصد آفریقاییهایی هم که به پهنای باند مناسب دسترسی دارند یک درصد کمتر از این رقم است.
اینترنت در قاره آفریقا از نظر شاخصهای مختلف ازجمله ضریب نفوذ نسبت به سایر کشورهای جهان،بسیار پایین تر است و بیشتر زیرساختهای اینترنت در این قاره نیز در آفریقای جنوبی، مراکش، مصر و همچنین کشورهای کوچکی مانند موریس و سیشل دیده میشود.
آمار نشان میدهد آفریقای جنوبی تنها کشور آفریقایی است که وضعیت اینترنت آن شبیه اروپا و امریکای شمالی است و پس از آن، سیشل و موریس و چند کشور آفریقای شمالی همچون مراکش و مصر قرار دارند. جدا از آفریقای جنوبی،کنیا نیز درمیان کشورهای جنوب صحرای آفریقا در زمینه توسعه اینترنت و مخابرات، پیشتاز است.
بر خلاف کشورهای آفریقایی مانند کنیا که به دلیل تقویت زیرساختهای مخابراتی بهای دسترسی به اینترنت در آن روز به روز کمتر میشود و روند کاهشی قابل توجهی دارد، مردم زامبیا به سختی میتوانند از پس تأمین مخارج این راه ارتباطی بربیایند و همین موضوع به اقتصاد این کشور لطمه وارد کرده است.
دسترسی به اینترنت در زامبیا، بالاترین بها را درجهان دارد که کارشناسان، آن را به بالا بودن بهای پهنای باند برای کاربران نسبت میدهند. قیمت پهنای باند در زامبیا نسبت به سایر کشورهای آفریقایی نیز بسیار بالاست و گفته میشود قیمت هر مگابایت پهنای باند در این کشور به ۶ هزار دلار میرسد که این رقم ۲ برابر بهای پهنای باند در سایر کشورهای آفریقایی است.
در حال حاضر میزان ضریب نفوذ اینترنت در زامبیا با ۱۵ میلیون نفر جمعیت حدود ۱۵درصد است که رقمی بسیار پایین حتی در قاره آفریقا محسوب میشود و بسیاری، پایین بودن این ضریب نفوذ را در نتیجه بهای بالای پهنای باند در این کشور میدانند.
دسترسی به اینترنت در این کشور نیز محدود به لوساکا پایتخت این کشور و سایر نواحی شهری میشود و با این که ۱۴ ISP در زامبیا فعالیت میکنند با این حال حتی رقابت بین آنها نیز نتوانسته است بهای پهنای باند و اینترنت را پایین بیاورد. دلیل این امر را نیز شاید بتوان در نحوه تأمین این پهنای باند جست وجو کرد.
زامبیا بیشتر بر اینترنت ماهواره ای تکیه دارد و بخشی دیگر از این پهنای باند نیز که از طریق کابلهای زیردریایی اقیانوس هند تأمین میشود همچنان بهایی بالا دارد.به دلیل ناتوانی مردم این کشور در پرداخت هزینههای اینترنت، فیسبوک مدعی شد که این کشور محروم را در کانون حمایت خویش قرار داده است.
یکی از دغدغههای «مارک زوکربرگ» بنیانگذار این شبکه اجتماعی عظیم و پرطرفدار، افزایش دسترسی مردم سراسر جهان به اینترنت است و تاکنون نیز در این زمینه اقدامات مناسبی انجام داده است که از این میان، میتوان به هواپیمای بدون سرنشینی اشاره کرد که قرار است اینترنت پرسرعت را به دورافتادهترین نقاط جهان برساند.
اقدامیتازه برای افزایش جمعیت آنلاین جهان فیسبوک در تازهترین اقدام خود، زامبیا را به طور مشخص هدف قرار داده و با اختصاص یک اپ ویژه، قرار است مردم این کشور به طور رایگان از اینترنت استفاده کرده و به جمعیت آنلاین جهان بپیوندند.
شبکه اجتماعی فیسبوک در این طرح از پروژه Internet.org کمک میگیرد. این پروژه درواقع یک همکاری بین فیسبوک و ۶ شرکت تولیدکننده تلفنهای همراه Samsung ، Ericsson ، MediaTek ، Nokia ، Opera Software و Qualcomm است که ۲۰ آگوست ۲۰۱۳ کلید خورد و در قالب آن تلاش میشود تا دسترسی به اینترنت برای همه مردم جهان بویژه مناطق فقیر و درحال توسعه، تسهیل شود.
Internet.org برای اجرای این پروژه، با اپراتور هندی Airtel که در زامبیا فعال است همکاری میکند و به این ترتیب کاربرانی که از این اپراتور استفاده میکنند میتوانند بدون پرداخت هیچ هزینه ای،به اینترنت پرسرعت با پهنای باند مناسب دسترسی داشته و در هر ساعت از شبانه روز، آنلاین باشند تا به این ترتیب فیسبوک یک گام دیگر به سوی هدف نهایی اش یعنی رساندن اینترنت به کسانی که آنلاین نیستند، نزدیک تر شود.
از سرویسهای آنلاین که کاربران از طریق این اپ رایگان میتوانند به آن دسترسی پیدا کنند می توان به AccuWeatherو Wikipedia اشاره کرد که با کمک آنها مردم میتوانند از آخرین و دقیق ترین پیشبینیهای هواشناسی جهان مطلع شده و همچنین با کمک ویکی پدیا، پاسخی صحیح برای سؤالهای گوناگون خود بیابند.
eZeLibraryیکی دیگر از برنامههای این اپلیکیشن است که مردم زامبیا میتوانند با کمک آن، اطلاعات دولت و وضعیت سازمانهای دولتی را به دست آورند.
مردم زامبیا همچنین میتوانند از طریق برنامه Facts for Life به اطلاعاتی جامع درباره سلامت و بهداشت عمومی دست پیدا کنند و به صورت رایگان از موتور جستوجوی گوگل بهره بگیرند.
MAMA (Mobile Alliance for Maternal Action) نیزبرنامههایی برای اقدامات اضطراری مادران در وضعیت بارداری دارد.
این، تنها پروژه دسترسی مردم آفریقا به اینترنت نیست و تاکنون طرحهای مختلفی برای رساندن اینترنت به این قاره اجرا شده است که از آن میتوان به EASSyاشاره کرد.
در قالب این پروژه، قرار است کابل زیردریایی زیر اقیانوس هند که با سرمایهگذاری بانک جهانی و بانک توسعه آفریقای جنوبی اجرا میشود، کشورهای آفریقایی را به یکدیگر متصل کرده و به مرور زمان همه ساکنان این قاره از اینترنت پرسرعت بهره ببرند.
دولت کنیا نیز پروژهای مشابه با عنوانTEAMS به عنوان یک سیستم زیردریایی در شرق آفریقا آغاز کرده است که در این میان شرکت Etisalat با این دولت همکاری میکند.
اتصالات شرکت مخابراتی چندملیتی در امارات متحده عربی است که تاکنون در ۱۵ کشور در سطح آسیا، خاورمیانه و آفریقا فعالیتهایی داشته است، دوازدهمین اپراتور بزرگ شبکه تلفن همراه در جهان محسوب میشود و در حال حاضر بیش از ۱۵۰ میلیون مشتری دارد. سومین پروژه نیز SEACOM است که منحصراً توسط کشورهای آفریقا اجرا می شود.
درحالی که بازار ارتباطات و مخابرات در قاره آفریقا همچنان در ابتدای راه قرار دارد ولی سریعترین رشد را در جهان دارد طوری که بین سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ میزان تلفنهای همراه در این قاره حدود ۳ برابر متوسط جهانی سرعت رشد داشت و در سال ۲۰۰۵ نیز بیش از ۵ میلیارد دلار برای زیرساختهای مخابراتی این قاره سرمایهگذاری شد.
بنابراین با توجه به اجرای پروژههای مختلف برای افزایش پهنای باند در آفریقا به نظر میرسد این کشورها در حوزه IT آیندهای روشن داشته باشند.