ایتنا - رمزهای غیرقابل معاوضه یا NFT نوعی دارایی رمزنگاری شده هستند. به این معنا که امنیت اطلاعات این داراییها از طریق رمزنگاری توسط کدهای ریاضی که غیرقابل شکستن هستند، تضمین شده است.
خانه حراج کریستیز که به فروش آثار هنری گرانقیمت شهرت دارد، مارس ۲۰۲۱ اولین حراج آثار کاملا دیجیتال خود را برگزار کرد.
در این مزایده، یک اثر هنری دیجیتال به نام "هر روز: ۵۰۰۰ روز نخست" متعلق به هنرمندی با نام هنری بیپل به قیمت ۶۹ میلیون دلار (حدود ۵۰ میلیون پوند) به فروش رسید.
بیپل که نام واقعیاش مایک وینکلمن است، از سال ۲۰۰۷ وارد دنیای هنر مجازی شد. او هر روز یک تصویر دیجیتال تازه خلق کرد و بعد از ۵۰۰۰ روز (معادل ۱۳ سال) از ترکیب تمامی آنها کولاژی عظیم بوجود آورد که در حراج کریستیز در قالب آنچه با نام (NFT) شناخته میشود فروخته شد. NFT مخفف "رمز غیر قابل معاوضه" (non-fungible-token) است.
چرا مردم درباره NFT حرف میزنند؟
رمزهای غیرقابل معاوضه یا NFT نوعی دارایی رمزنگاری شده هستند. به این معنا که امنیت اطلاعات این داراییها از طریق رمزنگاری توسط کدهای ریاضی که غیرقابل شکستن هستند، تضمین شده است. این مفهوم شاید به نظرتان پیچیده بیاید اما آنقدرها هم که در نگاه اول به نظر میرسد، پیچیده نیست.
بیایید موضوع را کمی بیشتر بشکافیم: احتمالا با واژه بیتکوین از قبل آشنایی دارید. بیتکوین نوعی رمزارز یا ارز دیجیتال است که مثل پول عمل میکند و میتوان از آن برای خرید و فروش کالا و خدمات استفاده کرد.
این اثر دیجیتالی یکی از ۵۰۰۰ کاری است که در کولاژ عظیم بیپل به کار گرفته شده
انافتیها هم مثل بیتکوینها کاملا دیجیتال هستند اما فرق بزرگی میان آنها و سایر ارزهای دیجیتالی که ممکن است اسمشان را شنیده باشید، وجود دارد.
رمزارزها "قابل معاوضه" هستند. به این معنا که فرد میتواند ارزی مثل بیتکوین را با یک بیتکوین کاملا مشابه دیگر مبادله کند چون هر دو بیتکوین ارزشی صد در صد برابر دارند.
اما انافتیها "غیرقابل معاوضه" هستند و این یعنی نمی توان آن ها را با NFT مشابه دیگر جایگزین یا مبادله کرد چون هر NFT درست مثل یک کارت بازی نایاب ارزشی منحصر به فرد دارد که با سایر انافتیها متفاوت است.
برای درک بهتر میتوانید نقاشی معروف مونالیزا را در نظر بگیرد که با وجود کپیهای فراوان تنها یک نسخه اصلی از آن وجود دارد. NFT حکم گواهی اصالت دیجیتالی را دارد که میتوان از آن برای اثبات مالکیت بر نسخه اصلی یک اثر هنری دیجیتال استفاده کرد.
از سوی دیگر همانطور که کیفیت پوسترهای مونالیزا با نقاشی اصلی فرق دارد، قیمت آنها هم بسیار با هم متفاوت است.
آثار دیجیتال هنرمندانی نظیر بیپل بیش از گذشته به رسمیت شناخته میشوند
در مورد NFT چه میگویند؟
انافتیها تحسین عدهای زیادی از مردم را برانگیختهاند چون به اعتقاد آنها به شناخت بیشتر آثار هنرمندان صرفا دیجیتال کمک میکنند.
با رواج داراییهای دیجیتال نظیر رمزارزها، بسیاری معتقدند جهان هر روز بیشتر به سمت دیجیتال شدن حرکت میکد و هنر دیجیتال هم بخش بزرگی از این تغییر محسوب میشود.
بیپل گفت: "بیش از ۲۰ سال است که هنرمندان برای خلق و توزیع اثر هنری از نرمافزارها و سختافزارها استفاده میکنند اما هرگز روشی واقعی برای مالکیت و جمعآوری آن وجود نداشته است."
"اما با ظهور انافتیها اوضاع تغییر کرده. به نظرم ما آغاز فصل بعدی تاریخ هنر، یعنی هنر دیجیتال را شاهد هستیم. هنر دیجیتال هم به اندازه آثاری که روی بوم خلق میشود، مهارت، پیام، ریزهکاری و مفهوم در خود جای میدهند و من بسیار به خود میبالم که در این لحظه تاریخی نماینده جامعه هنر دیجیتال هستم."
مالکیت یک NFT اساسا مانند در اختیار داشتن یک کد منحصر به فرد است که فقط خود شما به آن دسترسی دارید و میتوانید آن را به روشی مشابه آثار هنری فیزیکی که با گذر زمان قیمتشان افزایش مییابد، بفروشید. عدهای معتقدند خرید انافتی یک سرمایهگذاری خوب است که از طریق آن میتوان در آینده پول زیادی به دست آوردند.
فروش هنر دیجیتال، از جمله این اثر متعلق به بیپل، باعث شکلگیری نگرانیهایی در رابطه با محیط زیست شدهاست
نگرانیهایی هم وجود دارد؟
با وجود همه هیجانی که در مورد انافتیها در جهان شکل گرفته، عدهای هم از تاثیر مخرب آنها بر محیط زیست انتقاد کردهاند. تمامی اطلاعات NFT بر روی سیستمی با عنوان بلاکچین یا زنجیره بلوکی ذخیره میشوند. این سیستم به یک پایگاه داده عظیم شباهت دارد که تمامی تراکنشهای انجام شده با استفاده از رمزارزهایی نظیر بیتکوین و اتریوم هم به صورت دیجیتال در آن ثبت میشوند.
بلاکچینها توسط شبکهای عظیم از کامپیوترها که در نقاط مختلف جهان قرار گرفتهاند، مدیریت میشوند. این کامپیوترها برای ادامه کار به انرژی زیادی نیاز دارند، به همین دلیل برخی این سیستم را از عوامل موثر بر انتشار کربن میدانند.