تعريف پورتال ملي چيست و به چه ميزان به آن احتياج داريم؟
عطا خليقي سيگارودي
اين روزها خبرهايي از شروع به كار پروژه‌هاي مختلف در حوزه IT با بودجه‌هاي نجومي شنيده مي‌شود. متاسفانه نگاهي به تجربيات سال‌هاي گذشته نشان داده است كه بودجه‌هاي كلان مورد نظر در برخي پروژه‌هاي ملي، بدون توجيه و هدف بوده و نتيجه عملي به همراه نداشته، و در اكثر موارد نيز، نتايج اين گونه طرح‌ها هيچ گونه تناسبي با تعريف، هدف و بودجه آن نداشته است.
قصد ندارم كه مجريان اينگونه طرح‌ها را به صورت كلي زير سوال برم، ولي با نگاهي منصفانه به برآيند طرح‌هايي از اين دست، با من هم عقيده خواهيد شد.
در خبرها شنيديم كه پروژه «پورتال ملي» توسط صدا و سيما با بودجه 45 ميليارد تومان (بخوانيد 45 ميليون دلار) براي فاز اول آن، اجرا خواهد شد. آقاي مهدي افراسيابي، معاون صدا و سيما، وظيفه پورتال ملي را افزايش عرضه محتوا در بستر اينترنت و تبديل شدن به قطب اطلاع‌رساني اينترنتي كشور بيان كرده و ارائه سرويس وبلاگ و آموزش الكترونيكي را از سرويس‌هاي اين پورتال ملي دانسته و اضافه نموده است كه: «در ابتدا اين سرويس‌ها رايگان خواهد بود، ولي اگر از حمايت‌هاي دولتي برخوردار نشويم، ممكن است اين سرويس ها پولي شوند.»
در اين زمينه پرسش‌هايي برايم مطرح شده است كه با آقاي افراسيابي مطرح مي‌نمايم:
- بنده به عنوان يكي از موسسان اولين سرويس‌دهنده وبلاگ فارسي(پرشين‌بلاگ) كه راه‌اندازي آن تنها 200 دلار هزينه داشت و تاكنون پس از قريب به چهار سال، يك ريال هم از كاربران خود نگرفته است، اين سوال برايم مطرح است كه بر اساس كدام معيار و منطق، مجريان اين طرح بر اين باورند كه كاربران اينترنت، سرويس‌هاي كاملاً مجاني اشخاص و شركت‌هاي خصوصي را كه داراي تجربيات چندساله‌اند و محدوديت‌هاي سازمان‌هاي وابسته به بودجه كشور را نيز ندارند رها كرده و از سرويس اين پورتال كه شائبه پولي شدن آن نيز مي‌رود، استفاده خواهند نمود؟
- بنده به صورت جدي از مجريان اين طرح مي‌خواهم كه برنامه اجراي اين طرح و ريز بودجه اختصاص يافته به هر قسمت را براي روشن شدن اذهان عمومي اعلام نمايند. مردم و كارشناسان اين حوزه حق دارند بدانند اين بودجه كلان كه از جيب همين مردم هزينه خواهد شد، چگونه برنامه‌ريزي شده و اهداف نهايي اين طرح تا چه ميزان مي‌تواند متناسب با بودجه در نظر گرفته شده باشد؟
- فازهاي بعدي اين پروژه را نيز معرفي نماييد و بفرماييد كه چه ميزان بودجه براي آن پيش‌بيني مي‌كنيد؟
- اكنون كه ظاهراً تصميم به اجراي اين پروژه گرفته شده است، آيا از كارشناسان اين حوزه كه تجربيات چند ساله در اين باره دارند، حداقل نظرخواهي شده است؟
- بي‌شك هيچ طرحي بدون اينكه انتظار موفقيت آن وجود نداشته باشد، اجرا نخواهد شد. در اين مورد خاص، حضور و استفاده كاربران اينترنت از سرويس‌هاي اين پرتال مي‌تواند از مهم‌ترين عوامل موفقيت طرح باشد. لطفاً بفرماييد ابزار و راهكارهاي در نظر گرفته شده براي نيل به اين هدف چيست؟
- آيا برنامه راه‌اندازي سرويس‌هاي وبلاگ و آموزش الكترونيكي كه قبلاً توسط نهادهاي خصوصي و دولتي اجرا شده است مي‌تواند برنامه مناسبي براي يك طرح با نام «پورتال ملي» باشد؟ به صورت كلي تعريف شما از پورتال ملي چيست؟ مطمئن هستم كه جنابعالي نيز با من هم عقيده هستيد كه استفاده از اينترنت در دنياي امروز با زندگي روزمره مردم در ارتباط تنگاتنگ قرار گرفته است و سرويس‌هايي از جمله وبلاگ و آموزش الكترونيكي در درجه اهميت بسيار كمتري در مقايسه با سرويس‌هاي خدماتي ديگري از جمله خدمات مرتبط با دولت و تجارت الكترونيكي قرار گرفته است. به صورت كلي اهداف اين طرح به چه ميزان در زندگي كاربران آن تاثيرگذار خواهد بود و اين پورتال ملي به چه ميزان كارهاي روزمره مردم را تسهيل خواهد نمود؟
- آيا اين پورتال، برنامه‌اي براي كسب درآمد دارد؟ آيا قصد داريد هزينه‌هاي اجرا و نگهداري آن را تنها از اعتبارات دولتي تامين نماييد؟ به صورت كلي آيا اين طرح داراي برنامه تجاري(Business Plan) است؟
خوش‌بين هستم كه سوالات مطرح شده را مجريان اين طرح جهت روشن شدن اذهان كارشناسان اين حوزه، پاسخ خواهند داد. مطمئنم آنها مي‌دانند هدف از مطرح نمودن اين سوالات توسط بنده به واسطه علاقه اينجانب به اين حوزه، و موفقيت طرح‌هاي بزرگ در اين بخش است.
اميدوارم موفقيت اينگونه طرح‌ها موجب اختصاص بودجه‌هاي كلان‌تر به اين بخش و شناخت پتانسيل‌هاي اين حوزه شود.
