ايتنا - نسخه اینترنتی رایگان فرهنگ طیفی لغات و اصطلاحات ریيج زبان فارسی

به گزارش ایتنا از دبيرخانه شوراي عالي اطلاع‌رساني، اين كتاب، تاليف جمشيد فراروي، نخستين فرهنگ طيفي (تزاروس) طبقه‌بندي لغات و اصطلاحات رايج زبان فارسي است كه به‌صورت طبقه‌بندي شده، ذيل 991 مقوله اصلي و حدود 7500 مقوله فرعي، بر اساس ارتباط معنايي در كنارهم آورده شده است.
مقولات فرعي شامل يك يا چند اسم، صفت، مصدر فعل و قيدهاي مرتبط با مقوله اصلي هستند و ذيل هر مدخل، طيفي از معاني مترادف، نزديك، مشابه و يا صرفا مرتبط از نظر تداعي، به ترتيب سايه روشن‌هاي معنايي مرتب شده‌اند.

كتاب حاضر شامل حدود 45 هزار لغت و عبارت مركب و اصطلاح و حدود 92 هزار معني و تداعي آن لغات و اصطلاحات است و كاربرد اصلي اين كتاب (تزاروس فارسي)، يافتن لغاتي است كه شخص به ياد نمي‌آورد (به زبان خودماني، نوك زبانش است) كه با كمك گرفتن از لغات مترادف يا مرتبط با آن در كتاب، آن لغات به يادش مي‌آيد.
هنگامي كه با لغت ناشناخته‌اي در يك كتاب يا در محاوره برخورد مي‌شود، به يكي از فرهنگ‌ها، مثلاً فرهنگ عميد مراجعه مي‌شود. در چنين فرهنگي، لغات به ترتيب الفبايي مرتب شده‌اند و با دانستن يا حدس زدن هجي، كلمه‌ مورد نظر به سرعت پيدا و معنايش استخراج مي‌شود.

تزاروس فارسي يا فرهنگ طيفي برعكس روال فوق است؛ يعني در وضعيتي كه به دنبال لغتي باشيم كه آن را از ياد برده اما معناي دقيق و مورد استفاده‌ معمول آن را مي‌دانيم، يا ايده يا معنايي در ذهن داشته و مي‌خواهيم بيان كنيم، اما واژه‌ مناسب و راضي كننده‌اي براي آن به‌فكر خطور نمي‌كند، در چنين موقعيتي به مجموعه يا فهرستي از لغات نياز است كه داراي لغت مورد نظر باشد يا حداقل آن را به ياد بيندازد. اينجاست كه مي‌توان به فرهنگ طيفي رجوع كرده و با در نظر داشتن يك لغت مشابه يا مرتبط با لغت مورد جست‌وجو و با استفاده از ايندكس كتاب (نمايه)، شماره‌ مقوله و نام زير مقوله‌ آن را پيدا كرد.

علاقه‌مندان براي دريافت نسخه رايگان فرهنگ ياد شده و توضيحات بيش‌تر درباره نحوه استفاده از آن مي‌توانند به وب‌گاه دبيرخانه شوراي عالي اطلاع‌رساني، به آدرس www.scict.ir مراجعه كنند.