انقلاب فناوري اطلاعات و ارتباطات ، موقعيت تاريخي كمنظير براي توسعه
متن پيام رييس جمهور كه توسط نصرالله جهانگرد دبير شوراي عالي اطلاع رساني در محل اجلاس سران قرائت شد، به شرح زير است:
برگزاري كنفرانس مقدماتي نمايندگان آسيا و اقيانوسيه درباره جامعه اطلاعاتي در تهران را كه در دوره حساس پيش از اجلاس سران در تونس تشكيل ميشود به فال نيك ميگيريم و اميدواريم اين اجلاس كه آخرين فرصتهاي همانديشي و هماهنگي را براي منطقه آسيا و اقيانوسيه در تاثيرگذاري بر فرآيندهاي پيش رو فراهم ميكند، بتواند نشست سران را بيش از پيش غنا بخشد.
خوشبختانه فرصتهايي كه از طريق انقلاب فناوري اطلاعات و ارتباطات بهوجود آمده موقعيتهاي تاريخي كم نظيري را براي "جهشها و خيزهاي توسعهاي" ايجاد كرده است. امروزه امكان گذار سهلتر و سريعتر از مدارهاي توسعه نيافتگي به سطوح بالاتر توسعه، به سبب پيشرفتهاي پرشتاب علمي و فناوري بيشتر شده است.
با وجود اين، پديده "انحصار فناوري"، كشورهاي در حال توسعه و كمتر توسعه يافته را به حاشيهاي شدن بيشتر تهديد ميكند . كليد گشودن باب توسعه و فقرزدايي، انتقال و دسترسي آسان و ارزان به فناوري است. اهميت نياز به انتقال فناوري و دسترسي به دانش ، برخاسته از همين ضرورت است كه از سويي دانش و فناوري عوامل حياتي رشد اقتصادي و توسعه پايدارند و از سوي ديگر دانش و فناوري برآمده از آن، هنوز در معدودي از كشورها متمركز است كه همين موجب پيدايش انحصارهاي جديد شده است.
اين واقعيت كه در سطوحي وابستگي به لحاظ فناوري را به وجود ميآورد، قيمتگذاري انحصاري فرآوردهها و خدمات فناوري و دانش و در بعضي موارد راه حلهاي غير مناسب و غيربومي براي مشكلات خاص كشورهاي در حال توسعه را نيز به دنبال داشته است.
در چنين چشم اندازي است كه "تجارت" در حوزههاي ملي و بينالمللي معناي جديد يافته است. تجارت به عنوان موتور توسعه و دسترسي به بازار به مثابه مجراي اتصال به بازارهاي بينالمللي، همواره مورد توجه و اهتمام كشورهاي خواهان رشد و از چالشهاي عمده نهادهاي مذاكرات چند جانبه تجاري بوده است.
سدهاي حمايتي در مقابل اقلام تجاري داراي مزيت نسبي براي كشورهاي در حال توسعه همواره از جمله موانع توسعه كشورهاي اخير و موضوع چانهزني كشورهاي توسعه يافته بوده است. چالش نوين جامعه اطلاعاتي، چگونگي مواجه با اين پديده در شكل الكترونيك آن است.
تجارت بينالمللي، ميتواند زمينههاي جديدي در اشتغال، فقرزدايي و ارتقاي وضعيت زنان و كودكان براي كشورهاي در حال توسعهفراهم كند. در چنين موقعيتي اتخاذ راهبردهاي حمايتي و يا تبعيضآميز در قبال اين قبيل كشورها، به روشني منجر به كاهش و يا افزايش شكاف بين كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه خواهد شد و لذا موانع نوين ديجيتالي ميتواند شيريني ثمرات دانش و فناوري اطلاعات را به كام نيازمندترين ملتها تلخ كند.
آنچه پيش روي ماست پيدا كردن روش درست مديريت فعلي جهاني اينترنت است.
آنان كه ضرورت تغيير شرايط نابرابر در دسترسي و توزيع اطلاعات را نميپذيرند، در عالم واقع به مديريت انحصاري آن و حفظ وضع موجود ميانديشند. پس بايد مسئله دستيابي به ساز وكارهاي نو براي ارتقاي فرصت عمومي و اتصال به شبكه دانش و اطلاعات را جدي بگيريم.
اين نشست ميتواند فرآيند تبيين ارتباط ميان مديريت "جهاني اينترنت" را با "رشد شاخصهاص توسعه انساني" مشخص كند. توقع معقول جامعه بينالمللي از مديريت جهاني اينترنت، اداره شدن آن به صورت دمكراتيك، چند جانبه، فراگير و با مشاركت كشورها، بخشهاي خصوصي و بهطور كلي همه طرفهاي ذينفع ميباشد.
مسئله دسترسي عمومي به فناوري اطلاعات و ارتباطات كه در اجلاس سران در ژنو به عنوان موضوعي اساسي و حياتي مورد تاكيد قرار گرفته است، طبيعتا بايد مبناي اجلاس توسعه مدار تونس نيز باشد. اين مهم زماني به اقدامات عملي براي كاهش آلام بشري تبديل ميشود كه متوليان جهاني مديريت فناوري اطلاعات و ارتباطات، رويكردي جامعنگر، بدون تبعض و انساني براي احقاق حق دسترسي به اطلاعات را برگزيند.
تنهااز اين طريق است كه شكاف و فقر اقتصادي حاكم ميتواند محروميت مضاعف و جديدي به نام "محروميت ديجيتالي" را در پي نداشته باشد.
از سوي ديگر مسائل جامعه اطلاعاتي فقط محدود به عرصه اطلاعات نيست، همه سطوح حيات فردي و اجتماعي و عرصههاي اقتصاد، فرهنگ، بهداشت، آموزش، حقوق و حتي اخلاق را در بر ميگيرد. بدون ترديد هماهنگي در اين پديدههاي چند وجهي در صلاحيت سازمان ملل متحد به عنوان "فراگيرترين" نهاد چند جانبه و ذيصلاح بينالمللي است.
اطمينان دارم كه سازمان ملل متحد، اجلاس سران جامعه اطلاعاتي و كنفرانس مهم منطقهاي حاضر با بسط مشاركت همه جانبه و برخورداري از نظرات همه طرفهاي ذيسهم و ذينفع در جامعه اطلاعاتي از جمله بخش خصوصي و جامعه مدني، تلاشهاي ويژهاي براي هماهنگي بيشتر سامان خواهند داد تا تهديدهاي ديجيتالي كاهش و فرصتهاي ديجيتال براي خدمت به توسعه همه جانبه و پايدار گسترش يابد.
در پايان براي تمامي شركتكنندگان در اين اجلاس مهم آرزوي موفقيت و بهروزي روز افزون دارم.