از صندوقهای پستی جدید تا جزئیات تغییر تعرفههای پستی
ایتنا- مسوولان دولت یازدهم میگویند به مقوله پست نگاهی متفاوت دارند و اکنون این انتظار به وجود آمده که پست بتواند به جایگاه اصلی خود بازگردد.
بیتوجهی مسوولان به اهمیت صنعت پست از مهمترین عواملی است که به عقیده مدیر عامل شرکت پست ایران باعث شده پست در سالهای اخیر مهجور واقع شود و درنهایت با کوله باری از بدهیهای انباشته و مشکلات زیرساختی به دولت جدید منتقل شود اما مسوولان دولت یازدهم میگویند به مقوله پست نگاهی متفاوت دارند و اکنون این انتظار به وجود آمده که به قول وزیر ارتباطات، پست بتواند به جایگاه اصلی خود بازگردد.
حسین مهری که یکسال و یک ماه است مدیر عاملی شرکت پست جمهوری اسلامی ایران را برعهده گرفته، به تشریح مشکلات فعلی شرکت پست از معضل مازاد نیروی انسانی و عدم بهرهگیری از فناوریهای ارتباطی نوین و قهر مردم با صندوقهای پستی پرداخت.
وی همچنین از سیاستهای این شرکت برای برون رفت از بحرانی گفت که به عقیده وی حاصل سالها بیمهری به مجموعه بزرگ پست است، مجموعه بزرگی که قدمت آن در ایران به چاپارهای تندرو برمیگردد. متن زیر مشروح گفتوگوی با حسین مهری است که در کمتر از دو سال اخیر به عنوان مدیر عامل در این شرکت فعالیت میکند.
آقای مهری چرا این روزها تعداد صندوقهای پستی در سطح شهر خیلی کمتر شده است؟ متاسفانه در حالی که در سالهای اخیر در دنیا جهتگیری به سمت مرسولات غیرثبتی رفته، در ایران میزان مجموعه مرسولات ثبتی افزایش یافته است و چون حجم ارسال نامههای عادی کم شده، بنابراین تعداد صندوقهای پستی نیز کاهش پیدا کرده است. پست سفارشی و مرسولات ثبتی نیازمند زمان و سرمایه زیادی است و به همین دلیل دنیا نامهها و مرسولات عادی را بیشتر انتخاب میکند. لازم است اعتماد به مردم نسبت به مرسولات عادی افزایش پیدا کند.
طراحی صندوق پستی جدید پیشرفته شرکت پست صندوقهای جدیدی را با مشارکت بخش خصوصی طراحی کرده است که برای کلیهی خدمات بانکی به جز پول نقد کارایی دارد، اما در ابتدا باید در این زمینه فرهنگ سازی شود تا رغبت مردم برای استفاده از مرسولات غیرثبتی که هزینهی زیادی به مردم تحمیل نمیکند جلب شود.
پست در ایران چه سابقهای دارد؟ خدمات پستی در حدود ۳۰۰۰ سال پیش در ایران برای نخستینبار شکل میگیرد و ایران یکی از کشورهایی است که در صنعت پست پیشتاز بوده است و در زمان امیرکبیر خدمات پستی در ایران شکل جدیدی به خود گرفته و در خدمت مردم قرار میگیرد. در همان زمان است که اولین دستورالعمل پستی در کشور شکل میگیرد.
دوره سوم خدمات پستی در سال ۱۳۶۷ و با قانون تشکیل شرکت پست شروع میشود و در آن زمان شرکت پست از حالت دولتی صفر به شرکتی تبدیل میشود. ماموریتهای پستی با توجه به نیاز خاص مردم در طول دوران تغییر پیدا میکند تا در حال حاضر پست تنها جابهجایی محصولات را برعهده ندارد، بلکه پست در دنیا ماموریتهای جدیدی برای خود تعریف کرده است.
در کنگره اخیر جهانی پست که در قطر برگزار شد، هدف سومی به ماموریتهای پستی اضافه شد و آن سه وجهی شدن خدمات پستی بود. در این کنگره با تاکید بر اینکه خدمات پستی باید به سه وجه فیزیک، الکترونیکی و مالی نیز توجه کند، اعلام شد که شرکتهای پستی با توجه به این سه وجه باید خدمات نوینی را طراحی کنند.
وضعیت شرکت پست کشور در سالهای اخیر چگونه بوده است؟ در کشور ما در سالهای اخیر توجه کمتری به صنعت پست شده است. پست یک رابط امین بین دولت و مردم است و باید تقویت شود. در دنیا شکلگیری دولت الکترونیک بدون پست امکانپذیر نیست. اگر دولت الکترونیک در کشور ما نیز بخواهد عملیاتی شود گام اول تقویت شرکت پست است.
خدمات پستی در دو بخش تعریف میشود؛ یکی این که دولت اگر بخواهد ارتباط ادارات را با مردم کاهش دهد لازم است از خدمات پستی استفاده کند. یکی از مهمترین دلایل لزوم استفاده از کلمات پستی در بخشهای دولتی این است که در صورت استفاده از پست ضابطه جای رابطه را در ادارات دولتی میگیرد.
سالمسازی فضای اداره با پست دومین دلیل سالمسازی محیط اداره است، زیرا اگر ارتباط بین مردم و کارمندان برقرار شود مباحثی مانند رابطه و مباحث مالی غیرمتعارف شکل میگیرد. سومین تاثیر استفاده از پست در خدمات دولتی افزایش بهرهوری در ادارات است. اگر ارباب رجوع به سازمانی مراجعه کند کارایی کارمند کاهش پیدا میکند.
بحث دیگر لزوم اختصاص فضای فیزیکی به ارباب رجوع است. پست در مناطق و شهرهای مختلف مراکزی را برای ارتباط با ارباب رجوع ایجاد کرده است و در صورت استفاده از این مراکز پستی دیگر نیازی به توسعه سازمانها در مناطق مختلف نیست. همچنین پست میتواند از ترددهای زائد به شهری و بینشهری جلوگیری کند.
مراجعه مستقیم به بخشهای مختلف دولتی ایجاد ترافیک، آلودگی صوتی و هزینه میکند. از سوی دیگر اگر ادارات دولتی اجازه ندهند کسی به غیر از مامور پست به در خانههای مردم مراجعه کند، به غیر از مباحث هزینه و تردد و آلودگی زیستمحیطی بحث امنیت شهروندان نیز از طریق استفاده از خدمات پستی از سوی دولت تامین میشود.
همچنین دولت به بحث امنیت مردم در صورت مراجعه صرف مامور پستی در کشور توجه زیادی نمیکند. در حالی که این امر از تمام مباحث دیگر اهمیت بیشتری دارد. در حال حاضر بیش از ۲۰ سازمان مختلف برای تحویل مرسولات به در خانههای مردم مراجعه میکنند که این امر باعث میشود امنیت مردم مورد تهدید قرار بگیرد در صورتی که اگر تمام این وظایف برعهده پست گذاشته شود تنها یک شخص مشخص و شناخته شده مراجعه میکنند.
ضعف پست در ایران ضعف پست در ایران این است که نتوانسته خود را با نیازهای مردم مطابقت دهد. ضعف دیگر پست عدم ارتباط مسوولین و عدم توجه آنها به نقش پست و کارکردهای اجتماعی – اقتصادی و امنیتی آن است.
عدم واگذاری امور از سوی سازمانها به مجموعه پست از جمله مسائلی است که باعث شده پست در ایران ضعیف شود. واگذاری امور پست میتواند رابطه مردم با کارمند را به حداقل برساند.
خوشبختانه رییس جمهوری حاضر به واگذاری امور به خارج از سازمانهای دولتی اعتقاد دارد و پست باید پیگیر این امر شود، زیرا در حال حاضر احصاء شده است که سازمانهای دولتی میتوانند نزدیک به ۵۰۰ خدمت را به پست برون سپاری کنند.
پست در حال حاضر ۱۷ هزار نقطه تماس در کشور دارد که ۸۵ درصد آن مربوط به بخش خصوصی و دفاتر پیشخوان دولت و دفاتر ICT روستایی است. این نقاط تماس اهرام شرکت پست هستند که در صورتی که از آنها استفاده شود، میتواند مفید واقع شود و این در حالی است که ۷۵ درصد این دفاتر زیانده هستند.
علاوه بر این پست یک شبکه توزیع قوی و ۳۶۰۰ هزار خط فیزیکی پست دارد که اگر از تمام این خدمات استفاده نشود زیانده خواهند شد. اعتقاد ما این است که دفاتر ICT روستایی باید کلیهی خدمات دولتی را به مردم ارائه کند، زیرا در این دفاتر، اینترنت و پست مالی نیز فعال شده است.
وجود شبکههای موازی از دیگر مسائلی است که باعث شده پست در سالهای اخیر ضعیف شود. این شبکههای موازی قانونی و غیرقانونی در کشور شکل گرفتهاند و مجموع این شرکتها به ۲۵ شرکت میرسد که در مباحث پستی فعال هستند.
پست به این سمت حرکت میکند که این شبکههای موازی را ساماندهی کند و شرکتهای غیرقانونی را دعوت کند که در چارچوب قانون فعالیت کند. شرکتهای قانونی نیز باید تحت نظارت شرکت پست قرار گیرد.
ساماندهی محمولههای غیرمجاز پستی
در برخی از این شرکتهای موازی که خدمات پستی ارائه میدهند، محمولههای غیرمجازی چون مواد مخدر جابهجا میشود و پست موظف است این شرکتها را به سرعت ساماندهی کند، اما در ماههای اخیر پست مشغول ساماندهی از مسائل داخلی خود بوده و تا امروز نتوانسته است به این شرکتها رسیدگی کند.
خوشبختانه امور داخلی پست مثل زیانهای انباشته رو به بهبود است و این شرکت به سمتی حرکت میکند که به مسائل شرکتهای قانونی که در زمینهی پستی فعالیت میکنند رسیدگی کرده و این شرکتها را موظف کند که برای ادامه فعالیت از شرکت پست مجوز دریافت کند.
فرهنگ مردم برای استفاده از خدماتهای پستی نیز از دیگر مسائلی است که شرکت پست باید در ماههای آینده آن را مدنظر قرار دهد. اینکه مردم فرهنگ صحیحی برای استفاده از خدمات پستی ندارند، تقصیر خود شرکت پست است، زیرا اطلاعات درستی به مردم داده نشده و در این زمینه فرهنگسازی نشده است.
راهاندازی دفاتر پست مالی راهاندازی دفاتر پست مالی از کارهایی بود که شرکت پست در طول سال گذشته آن را انجام داد و پست نت را نیز راهاندازی کرد. در سال جدید ۹ سرویس و ۱۱۰ خدمت جدید نیز از سوی پست راهاندازی شد که شامل پست همراه میشود. پست همراه با توجه به اینکه موبایل ابزار کار جوانان در حال حاضر است، میتواند امکان ارائهی برخی از خدمات پستی را از طریق تلفن پرداخت به وجود بیاورد.
پست در حال تجهیز خود است تا بتواند به سرعت عقبماندگی به وجود آمده را برطرف کند. در حال حاضر وضعیت پست و مسالهی خصوصیشدن آن برطرف شده است و مشخص شده که پست قرار است به عنوان شرکتی دولتی باقی بماند، بنابراین از این به بعد این شرکت میتواند به مسائل دیگری مانند ارتقاء خدمات پستی بپردازد.
زیرساختهای پست باید به سرعت توسعه پیدا کند و آموزشهای لازم نیز با توجه به ماموریتهای جدیدی که برعهده شرکت پست گذاشته میشود، داده شود همچنین پست با همکاری بخش خصوصی سرویسهای جدیدی را نیز راهاندازی میکند.
به نظر شما ریشه مشکلاتی که عامل زیانده شدن پست در سالها گذشته شد چیست؟
در کشورهایی مانند آمریکا با پیشرفت تکنولوژی سرانه مرسولات نیز افزایش پیدا میکند. در سرانه مرسولات در کشورهای اروپایی و آمریکایی بیش از ۹۰۰ مرسوله است. از سال ۸۴ سرانه مرسولات ۱۴ مرسوله بود در حالی که در سال گذشته که من وارد این شرکت شدم، سرانه مرسولات از ۷ به ۲ کاهش پیدا کرده بود که حجم کار به نصف کاهش پیدا کرده بود.
بخشی از کار پست به بخش خصوصی واگذار شده بود در حالی که به تناسب آن نه تنها تعداد نیروهای این شرکت کاهش پیدا نکرده بود، بلکه به تعداد نیروها نیز افزوده شده بود.
نیروهای مازاد در پست همین امر باعث شده بود که هزینههای شرکت که ۷۵ درصد آن به هزینههای نیروی انسانی مربوط میشود به شدت افزایش پیدا کند. آزادسازی برخی از وظایف پستی و سپردن آن به بخش خصوصی کار درستی بود اما نباید در کنار آن به تعداد نیروهای انسانی در پست که نزدیک به هشت هزار نیرو در هشت سال گذشته افزوده شده است اضافه میشد.
پست ایران سنتی ماند مشکل دوم شرکت پست در سالهای اخیر این است که پست در ایران به صورت سنتی باقی مانده است و با توجه به خواست و نیازهای مردم طراحیهای جدیدی در خدمات پستی صورت نگرفته است. ساختار پست و خدمات پست، ساختار و خدمات قدیمی است.
مشکل بعدی در سالهای اخیر بحثی بود که تحت عنوان واگذاری پست به بخش خصوصی به صورت کامل مطرح شد که باعث بلاتکلیفی این شرکت شده بود و سرمایهگذاری در آن را با ابهام روبهرو میکرد. به وجود آمدن شرکتهای موازی در کنار عدم تغییر خدمات پستی شرکت پست نیز باعث تضعیف این شرکت شده است.
پست هیچ کشوری سودده نیست در دنیا در هیچ کشوری پست شرکتی سودده به حساب نمیآید و شرکتهای پستی از سوی دولت سوبسید دریافت میکنند. اما هیچ شرکتی به این میزان که در ایران شرکت پستی زیانده شده زیان انباشته ندارد.
دولت نیازهای سرمایه شرکت پست را به صورت کامل پرداخت میکند و تنها تامین حقوق کارکنان این شرکت برعهده خود شرکت پست است، اما طی این مدت این مشکلات باعث شده که شرکت پست نتوانست حتی حقوق کارمندان خود را نیز تامین کند. در طی سالها باعث شد زیان شرکت پست انباشته شود.
تشکیل کمیته بحران در پست سال گذشته شرکت پست ۷۵۰ میلیارد ریال زیان انباشته داشت و اگر همان رقم طی امسال نیز ادامه پیدا میکرد این زیان باید چند برابر میشد.
شرکت پست برای عبور از این وضعیت سه برنامه را طراحی کرد. که شامل برنامهای برای خروج از بحران به صورت کوتاهمدت برنامه میانمدتی برای تثبیت وضعیت و در نهایت برنامه درازمدتی برای ایجاد تحول در پست میشد.
در این زمینه شرکت پست یک کمیته بحران تشکیل داد و پروژههای اصلاح ساختار نیروی انسانی، مالی و اقتصادی شرکت را در شبکه به وجود آورد. برای اصلاح ساختار نیروی انسانی در سالی که گذشت شرکت پست تصمیم گرفت که به تعداد نیروهای انسانی خود اضافه نکند. زیرا درحال حاضر این شرکت نزدیک به چهار هزار نیروی مازاد دارد.
بحث کوچکسازی ستاد از دیگر مباحثی بود که در سال گذشته در برنامههای شرکت پست قرار گرفت و براین اساس مراکز مختلفی از شرکت پست یک معاونت شد و ساختار آن کوچک شد. در مجموع ۵۲ ردیف از روسای ادارات و مسوولان ادارههای پست حذف شدند اما از سوی دیگر شرکت پست ادارات کل جدیدی مانند اداره کل سرویسهای نوین را ایجاد کرد.
بحث آموزش مهارتمحور برای نیروی انسانی از دیگر مباحثی بود که در سال اخیر در شرکت پست به صورت جدی پیگری شد. همچنین برخی از واحدهای پستی نیز در هم ادغام شد. علاوه بر آن حوزه فعالیتهای گشتهای نامهرسانی کاهش پیدا کرد که همین امر باعث میشود نامهرسانان تسلط بیشتری به مناطق فعالیت خود داشته باشند.
راهاندازی خطوط ریلی و بازسازی خطوط ارتباطی شرکت پست از دیگر مسائلی بود که در سال اخیر به آن پرداخته شد. همچنین خطوط هوایی این شرکت نیز تقویت شد و خطوط زمینی نیز مهندسی مجدد شد.
جنبه اقتصادی از دیگر مسائلی بود که مورد توجه پست قرار گرفت و بررسی شد که در کدام زمینهها شرکت پست زیانده شده است و به این نتیجه رسیدیم که نباید شرکت پست در بخشهایی مانند انتقال مرسولات اداراتی مانند اداره آب، برق و مخابرات زیانده باشد و لازم است هزینهی واقعی مرسولات از این ادارات گرفته شود.
سرویسهای جدیدی نیز برای بهبود وضعیت اقتصادی شرکت پست راهاندازی شد. زیرا مسائلی مانند انجام خدمات پست مالی و خرید و فروش اینترنتی ضرورتی است که باید در شرکت پست راهاندازی شود.
سامانه خوش راهاندازی میشود به زودی سرویسهای جدیدی مانند سامانه خوش (خدمت ویژه شهروندی) نیز از سوی شرکت پست راهاندازی میشود تا مردم هرگونه خدمتی مایل هستند از طریق این سامانه دریافت کنند. خطوط لاجستیک نیز از دیگر مسائلی است که مطالعات آن انجام شده و در آینده نزدیک راهاندازی میشود تا از این طریق واسطهها بین تولیدکنندگان و مصرفکنندگان کاهش پیدا میکند.
از طریق این سرویس تولیدکننده میتواند محصولات خود را روی سایت اینترنتی ارائه دهد و خریدار نیز آن را خریداری کرده و شرکت پست به عنوان واسطه محصول خریداری شده را از انبار نزدیک در محل برای خریدار ارسال کند. این امر باعث کاهش هزینهها و واسطهها میشود.
بنابراین پست همه جای دنیا شرکتی زیانده است اما کاری که باید انجام داد این است که میزان این زیان کاهش پیدا کند. خوشبختانه با اقدامات صورت گرفته هزینههای پستی مدیریت میشود، در حال حاضر شرکت پست نسبت به سال گذشته توانسته است ۱۷ درصد ترافیک پستی را افزایش دهد و ۹ درصد نیز از نیروی انسانی کاهش داده که این امر به معنای افزایش حجم کار در کنار کاهش هزینهها است.
شرکت پست به طرف ترافیکها و مرسولات با ارزش افزوده حرکت میکند که خود این امر نیز کمک شایانی را برای تامین نیازهای مالی به این شرکت میکند. شرکت پست تلاش کرده است که کیفیت خدمات را افزایش دهد. این شرکت اعلام کرده که خط قرمز کیفیت ارائه خدمات و آسیبدیدن مرسولات است.
شرکت پست باید پاسخگوی مردم در مقابل مرسولاتشان باشد. در گذشته مشترک برای بسته که در فرآیند ارسال باید نزدیک به یکسال و نیم دوندگی میکرد، در حالی که این امر امروز تنها طی کمتر از ۱۲ روز پیگیری میشود و تصمیم داریم این زمان را برای سال آینده به کمتر از پنج روز کاهش دهیم تا بتوانیم به محض اینکه به یکی از مرسولات آسیب رسید، صاحب بار بتواند خسارت پرداخت کند.
شرکت پست باید در قبال مشترکان پاسخگو باشد و از این طریق نه تنها زیرساختهای لازم را برای ارائهی خدمات فراهم کند، بلکه فرهنگسازی نیز برای استفاده از خدمات پستی انجام شود. تا زمانی که زیرساختهای لازم برای ارائه خدمتی تامین نشود این خدمت از سوی شرکت پست تبلیغ نخواهد شد. اگر تبلیغات، تبلیغات درست و هدفمندی نباشد، تبدیل به ضد تبلیغ می شود.
تبلیغ خدمات پستی در منازل پست میتواند بروشورهایی را برای معرفی خدماتش طراحی کند و با توجه به اینکه خود این شرکت کار اطلاعرسانی را برعهده دارد این بروشورها را در اختیار خانوادهها قرار دهد.
کار تبلیغ خدمات پستی در در منازل به صورت محدود شروع شده است و برنامهی شرکت پست این است که آن را تا بهمنماه تکمیل کند تا زمانی که این شرکت بدهیهای سنگینی داشت زیرساختهای مورد نیاز را نیز برای ارائهی خدمات بیشتر نداشت بنابراین ارائهی این خدمات کار جدیدی است که در شرکت پست آغاز شده است.
کنترل بحران بحرانی را که شرکت پست برنامهریزی داشت تا پایان شهریورماه از آن خارج شود، در حال حاضر توانسته است کنترل کند و مدیران بخشهای پستی دیگر درگیر دغدغههای روزمره نیستند. در حالی که سال گذشته همین مدیران مشغولیتهایی مانند کمبود تمبر، کیسه و پول برق و گاز چنین امکاناتی داشتند.
سال گذشته راهآهن به دلیل اینکه پست مشکلات مالی داشت حاضر به بستن قرارداد با این شرکت نبود، در حالی که امسال شرکتهای بسیاری برای انعقاد قرارداد با پست در صف میایستند.
شرکت پست در حال حاضر از وضعیت بحران خارج شده و در حال تثبیت شرایط خود است. از سال ۹۶ به بعد شرکت پست برنامههای تحولی خود را اجرا میکند.
چه خدماتی در ماههای اخیر از سوی شرکت پست راهاندازی شدهاند و چه میزان با استقبال مردم مواجه شدند؟ خدمت پست مالی شرکت پست در حال حاضر در ۱۰۷ واحد پستی راهاندازی شده است و قرار است به ۳۰۰ واحد برسد، این سرویس حدود ۵۰ خدمت را ارائه میدهد. سرویس دیگری که ارائه شده است سرویس تعیین زمان توزیع است که این سرویس از پست پیشتاز آغاز شده و به شدت با استقبال مردم روبهرو شده است.
خدمتهای زیادی از سوی پست در سال اخیر راهاندازی و به مناسبتهای مختلفی از آنها رونمایی شد. این خدمتها شامل سرویس بیمه، پست همراه و پست مالی میشود. الزامات سنگینی داشت که نیازمند تجزیه و تلاش بود.
کارکنان پست به تغییرات معتقد نبوده و مدام تهدید به تجمع میکردند، اما این افراد اکنون به اصلاحات صورت گرفته اعتقاد دارند و متوجه شدند که با اصلاحات انجام شده پرداختها براساس عملکرد صورت میگیرد و بنابراین دریافتی کارمندان بهتر شده است.
مشترکان پست اگر از نحوه ارایه خدمات این شرکت ناراضی باشند شکایات خود را از چه طریقی مطرح میکنند؟
سیستم رهگیری محصولات روی سایت پست به صورت ایمیل امکانپذیر است و همچنین برای دریافت شکایات مشترکان کال سنتری راهاندازی شده است که پاسخگوی شکایات افراد است. همچنین بازرسانی برای مرسولات و نامهرسانان گذاشته شده است که عملکرد پست را ارزیابی میکند.
همچنین نامهها و مرسولات پستی دارای کد رهگیری هستند که افراد با استفاده از کد رهگیری آن میتواند پیگیر موقعیت نامه و زمان تحویل آن باشند.
سیستم رهگیری لحظهای مرسولات پستی علاوه بر آن شرکت پست تصمیم دارد سیستمی را راهاندازی کند که مشترکان بتوانند از طریق آن به صورت لحظهای محصولات پستی خود را پیگیری کنند. در واقع سرویسهای جدیدی که از سوی شرکت پست ارائه میشود تقلیدی است از سرویسهای کشورهای خارجی مثل آمریکا و سوییس که در زمینههای پستی موفق عمل کردهاند.
این شرکت چه تصمیمی درمورد هزینهها و تعرفههای خدمات پستی در سال آینده خواهد گرفت؟
سال گذشته تعرفه برخی مرسولات پستی و خدمات پستی ۱۲.۵ درصد افزایش یافت و این در حالی است که هزینههای شرکت پست نزدیک به ۲۵ درصد افزایش یافته بود.
جزئیات تغییر تعرفههای پستی افزایش چشمگیر هزینه کارمزد و حقوقها باعث میشود شرکت پست مجبور شود، تعرفههایش را تغییر دهد، اما این شرکت همه هزینهی گرانشدن را از طریق تعرفهها تامین نمیکند، بلکه ۵۰ درصد این هزینههای گران از بخش افزایش بهرهوری شرکت پست و ۵۰ درصد آن نیز از طریق افزایش نرخ تعرفهها به دست میآید.
همانطور که در سال گذشته نیز با افزایش ۲۵ درصدی دستمزدها تعرفههای پست حداکثر تا ۱۲.۵ درصد تغییر کرد و حتی تعرفهها برای برخی خدمات پستی هیچ تغییری نداشت، اما با توجه به نرخ تورم، شرکت پست چارهای جز افزایش تعرفهها در سال آینده ندارد و از سوی دیگر نیز با نقصی که پست در سبد خانوار دارد این تغییرات چندان اثرگذار نیست.
شرکت پست برای ایجاد هرگونه تغییری در تعرفهها پیشنهادات خودر را به سازمان تنظیم مقررات ارائه میدهد و این پیشنهاد از سوی سازمان تنظیم مقررات ارتباطات به کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات ارائه شده و سپس تصویب و اجرا میشود. بنابراین پست نمیتواند به راحتی تعرفههایش را افزایش دهد.
تلاش پست این است که هزینه زیادی را به مردم تحمیل نکند، از سویی دیگر اگر شرکت پست به خوبی خدمات ارائه دهد میتواند منافع زیادی را برای همه داشته باشد. ما قطعا برای افزایش سرعت و بهبود هزینهها از توان بخش خصوصی استفاده میکنیم. در واقع شرکت پست زیرساخت را در اختیار بخش خصوصی قرار میدهد و سپس بر عملکرد نظارت کرده و سیاستگذاریهای لازم را انجام میدهد.
گاهی دیده میشود برخی ماموران پستی تنها یک بار برای تحویل یک مرسوله مراجعه میکنند و درصورت نبود افراد، به راحتی مرسوله را برگشت میزنند، برای پیگیری چنین مواردی سیاست شرکت پست چیست؟ تاکید ما به مدیران پستی این است که ناظرینی را برای ماموران پستی قرار دهند و خودشان وضعیت ارسال مرسولات را کنترل کنند. علاوه بر آن شرکت پست تصمیم دارد اگر تعداد برگشتیهای یک نامهرسان زیاد باشد، کارانه کارامند قطع میشود که این امر به ضرر خود کارمند است. قبلا هم پست تجربه چنین سیاستی را داشته است و در حال حاضر طرح ضربتی در این بخش انجام خواهد داد.
یکی از برنامههای جدید خود این است که برای راهاندازی جینف با ۱۲ توافقنامههایی را امضا کردهایم و قرار است این طرح در کل کشور اجرا شود. طرح جینف اطلاعات منطقهای و مکانی کل کشور را جمعآوری کرده و آن را در اختیار سازمانها براساس نیازشان قرار میدهد این طرح میتواند آمایش سرزمینی را آسانتر کند.
به اعتقاد ما پست باید مکانها را شناسایی کند و ثبت احوال نیز اطلاعات اشخاص را جمعآوری کند تا با داشتن کد ملی در کد پستی هر شهر بتوان مشخص کنیم که این طرح که است و در کجا زندگی میکند.
در دولت گذشته طرحی با عنوان اپراتورهای دوم و سوم پستی مطرح شد که در دولت جدی این طرح مسکوت باقی مانده است. تصمیم شرکت پست در این زمینه چه خواهد بود؟ تعیین وضعیت راهاندازی اپراتور دوم و سوم پستی منوط به تعیین تکلیف وضعیت داخلی شرکت است. در حال حاضر پروند مربوط به شرکت پست مراحل قانونی لازم را در کمیسیون ۴۴ طی کرده و برای انجام مباحثی وارد کمیسیون صنایع شده است و پس از طرح در این کمیسیون در نوبت صحن مجلس برای بررسی قرار میگیرد. پس از اینکه وضعیت داخلی شرکت پست بهطور کامل مشخص شد این شرکت وارد بحث راهاندازی اپراتورهای دوم و سوم خود میشود.
این اعتقاد که همه بخشهای پست به بخش خصوصی واگذار شود، اعتقاد صحیحی نیست و در واقع دولت باید همواره بخش حاکمیتی این شرکت را در اختیار داشته باشد. زیرا اگر زمانی چه خصوصی از بار مسوولیت انجام کارهای خود شانه خالی کند در این صورت شرکت پست کارایی خود را از دست میدهد. بنابراین حداقل ۲۰ درصد از این شرکت باید در اختیار دولت و بخش حاکمیتی باقی بماند.
روستاها از جمله بخشهایی هستند که شرکتهای خصوصی پستی وارد آن نمیشود و تنها در صورتی کار در روستاها ممکن است که پست در اختیار بخش دولتی باشد. علاوه بر آن مسائلی مانند چاپ تمبر، نقاشی تمبر، کد پستی و مباحث بینالمللی از دیگر مسائلی است که لازم است به عنوان مسائل حاکمیتی در پست در اختیار دولت باشد.
در چنین مسائلی بخش خصوصی میتواند در خدمات پستی وارد شده و با شرکت پست رقابت کند. شرکت پست برای اینکه از خصوصیشدن جلوگیری کند، دبیر کل اتحادیه جهانی پست را به کشور دعوت کرد تا ثابت کنند که پست نباید به دست بخش خصوصی سپرده شود.
اشتباه بزرگ جدایی پست از پست بانک دبیر کل اتحادیه پست معتقد بود که جدایی پستبانک از شرکت پست یکی از بزرگترین اشتباهات کشور است و در حال حاضر شرکت پست در حال انجام توافقها و تفاهمها برای ایجاد همکاریهای بیشتر بین پست بانک و شرکت پست است. زیرا این دو بخش مکمل یکدیگر هستند.
کدام یک از خدمات پستی در مجموع بیشترین حجم مرسولات پستی را به خود اختصاص میدهد؟ خدمات پستی مانند ارسال گذرنامه، سیمکارت، کارت سوخت و نامههای نظام وظیفه بیشترین کاربردهای پست در حال حاضر هستند و در واقع پست بیش از هرچیز رابط دولت و مردم است. لازم است پست با بانکها نیز وارد تعامل شده و ارسال بستههایی مانند اخطاریه و دست چک را برای مشتریان بانک انجام دهد در حال حاضر پست در این زمینه با بانک ملت وارد تعاملاتی شده است.
امضای قرارداد هوایی با امارات همچنین در مورد مرسولاتی که لازم است با استفاده از خطوط هوایی ارسال شود، زیرساخت مسیرهای هوایی یکی از بخشهای مهم پست است که به دلیل مشکلات مالی این شرکت تنها با چند شرکت هوایی توانسته قرارداد ببندد. خوشبختانه برخی از مشکلات مالی شرکت پست حل شده و جدیدا توانستهایم با امارات ایر قرارداد امضاء کنیم. همچنین برای استفاده از خطوط هوایی با ترکیه مذاکراتی داشتهایم.
با افزایش زیرساختها میزان رضایتمندی و سرعت ارسال بستهها نیز از طریق پست هوایی افزایش پیدا خواهد کرد.
آیا روند طراحی سرویسهای جدید پستی از سوی این شرکت در ماههای آینده نیز ادامه خواهد داشت؟ برنامه این شرکت تا ابتدای سال جدید چیست؟
برای آینده سه تا چهار سرویس بزرگ برای راهاندازی برای شرکت پست در دستور کار است. خدمت خوش یا همان خدمات ویژه شهروندی از جمله این سرویسهای جدید است که تا اول سال ۱۳۹۴ راهاندازی خواهد شد. همچنین شرکت پست تصمیم دارد پایگاههای پستی را در فرودگاه امام خمینی (ره)، فرودگاه پیام و در شمال غرب کشور راهاندازی کنیم.
مکانیزه شدن تجهیزات پست همچنین در این قسمتها انبارهای پستی به وجود خواهد آمد. برای مکانیزه کردن تجهیزات پستی نیز با کشور آلمان مذاکراتی شده است. شرکت پست تصمیم دارد در آینده مرکز تجزیه مبادلات را از چهارراه لشگر که دارای مشکلات در تردد است، خارج کند که این کار سه تا چهار سال نیازمند مطالعه و اجرا است. مرکز خرید و فروش تجارت بینالملل نیز از جمله سرویسهای جدید شرکت پست خواهد بود و به نظر ما محل تجزیه مبادلات باید مراکز رفتوآمد مثل فرودگاه و راهآهن باشد.