«آيين‌نامه اجرايي قانون حمايت از پديدآورندگان نرم‌افزار» پس از سه سال هنوز ابلاغ نشده است
هنوز آيين نامه‌ي اجرايي قانون حمايت از پديدآورندگان نرم‌افزار كه مصوب سال 79 است به دستگاه‌ها ابلاغ نشده و در دستگاه‌هاي مربوطه مانند نيروي انتظامي و قوه قضائيه شيوه‌هاي اجرايي در مقابل موضوع مشخص نيست.
«بهرام حقيقي» دبير مجمع ناشران الكترونيك در گفت‌وگو با ايسنا گفت: در بحث نشر الكترونيكي 3 واژه كتاب الكترونيكي، نشر الكترونيكي و ناشر الكترونيكي وجود دارد و در واقع كليه محصولات فرهنگي و آموزشي كه به صورت ديجيتالي پياده سازي و پردازش شده باشند «كتاب الكترونيكي» گفته مي‌شوند كه محور اصلي آن اطلاعات و ديتا مي‌باشد.
وي، افزود: نشر الكترونيكي به انتشار نرم‌افزاري هر نوع كتاب الكترونيكي اطلاق مي‌شود و ناشر الكترونيكي هم به شخص حقوقي گفته مي‌شود كه بر اساس ضوابط، پروانه نشر را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي دريافت كرده باشد.
حقيقي، محصولات صرفا صوتي يا تصويري و نرم افزارهايي كه به صورت سيستم عامل هستند را از مواردي عنوان كرد كه از حوزه نشر الكترونيكي خارج هستند و اظهار داشت: نرم‌افزارهاي مديريت پايگاه‌هاي اطلاعاتي، نرم‌افزارهايي كه اتوماسيون اداري هستند و كليه نرم‌افزارهاي خارجي به استثناء نرم‌افزارهاي نشر الكترونيكي كه رسما از سوي سازنده به نماينده داخلي واگذار شده باشند و نرم‌افزارهايي كه به صورت بازي هستند و جنبه آموزشي و فرهنگي را ندارند در زمره مواردي هستند كه از حوزه نشر الكترونيك خارج هستند.
دبير مجمع ناشران الكترونيك، يكسري ملاك‌هايي را در حوزه نشر الكترونيك براي ارزيابي كتاب الكترونيك عنوان كرد و اظهار داشت: در اين مباحث خلاقيت، نوآوري و ماندگاري در محصولات، توان بالقوه صادراتي، كيفيت فني و امكانات خاص نرم‌افزاري كه در آن فعاليت‌هاي فناوري‌هاي اطلاعاتي به صورت ويژه صورت گرفته باشد، گستردگي پوشش مخاطبان، داشتن مستندات حقوقي مالكيت معنوي از مواردي است كه به عنوان ارزش محسوب مي‌شود.
وي، ادامه داد: اولويت تاليف برگردآوري و تدوين و اولويت اين موارد برترجمه، هر نوع تاييديه فني اين محصولات، قيمت تمام شده محصول، محصولاتي با ارزش ويژه مذهبي، قومي، فرهنگي و آموزشي كه به نوعي باعث اعتبار اين مجموعه مي‌شود از ديگر ملاك‌هاي ارزيابي مي‌باشد.
دبير مجمع ناشران الكترونيك، بحث كپي‌رايت را يكي از مشكلات مهم نشر الكترونيك معرفي كرد و گفت: كپي‌هاي غيرمجاز به شكل‌هاي مختلف اعم از كپي كردن خود محصول و يا استفاده از اطلاعات به شكل‌هاي مختلف از چالش‌هاي اين حوزه محسوب مي‌شود.
حقيقي، با اشاره به شعبه‌هاي پيگيري اين گونه مباحث و شكاياتي در اين خصوص، تصريح كرد: وجود اين شعبه‌ها به هر حال بعضي از مشكلات را با پيگيري‌هاي فراوان توليد كننده مي‌تواند به نتيجه برساند، ولي اين مشكل در شهرستان‌ها بيشتر وجود دارد و بايد تدابير مناسبي در اين زمينه انديشيده شود.
دبير مجمع ناشران الكترونيك، ادامه داد: قضات ما آشنايي زيادي با اين بحث ندارند و بايد آموزش‌هاي كافي را در اين زمينه ببينند كه البته قوه قضائيه، براي آموزش قضات اعلام آمادگي كرده و يكسري از دوره‌ها را برگزار مي‌كند.
دبير مجمع ناشران الكترونيك، درادامه با اشاره به كساني كه عليرغم داشتن پروانه نشر سنتي اقدام به توليد كتاب الكترونيكي مي‌كنند، گفت: اين افراد طبق قوانين بايد از معافيت‌هاي مالياتي برخوردار شوند، ولي متاسفانه اداره ماليات‌ها در اين قضيه مباحث نشر الكترونيكي را به طور كامل به رسميت نشناخته است.
وي با اظهار تاسف از اين كه هيچ گونه حمايت جدي از طرف دولت درباره محصولاتي كه در اين زمينه خارج از كشور قابل عرضه است، وجود ندارد، ابراز داشت: سمت و سوي حركت به سوي نشر الكترونيكي در نمايشگاه‌هاي كتاب خارجي كه برگزار مي‌شود بسيار به چشم مي‌خورد و حركت‌هاي زيادي را در كشورهاي خارجي در حوزه نشر الكترونيك شاهديم، ولي متاسفانه در ايران از اين گونه مباحث حمايت نمي‌شود و آن دسته از محصولاتي كه قابليت عرضه در خارج از كشور را دارند به نوعي معرفي نمي‌شوند.
حقيقي، گفت: ولي به هر حال جاي خوشحالي است كه نسبت به شروع فعاليت در اين زمينه كه متولي خاصي در نهادهاي دولتي براي اين گونه نشر وجود نداشت سرانجام با حمايت معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي بخشي از اين مشكلات برطرف شد و با يكسري تفاوت‌هايي موضوع نشر الكترونيك يعني كتاب الكترونيكي مثل يك كتاب سنتي به عنوان يك محصول فرهنگي شناخته شد و قوانين و موضوعاتي كه در مورد كتاب‌هاي سنتي وجود داشت به نوعي در اين گونه نشر هم وارد مي‌شود.
دبير مجمع ناشران الكترونيك، در ادامه تاكيد كرد: ما به دنبال حمايت‌هاي جدي و عملي‌تري در بحث نشر الكترونيكي توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي هستيم.
حقيقي، اظهار اميدواري كرد: امسال طي پيگيري‌هاي مداوم و حمايت مسوولان وزارت ارشاد قرار است در سالن توسعه نشر و بازار جهاني كتاب، فضايي در اختيار ناشران الكترونيكي قرار بگيرد و محصولات و توليدات در اين زمينه عرضه شود كه البته اين‌ها قدم‌هاي اوليه‌اي است كه بعد از تلاش چندين ساله برداشته شده و اميدواريم به ثمر برسد.
