ایتنا - اجزای کائنات با تارهایی تاریک و نامرئی به هم بافته شده‌اند. اما یافته‌های جدید دانشمندان نشان می‌دهد این تارها کاملاً هم تاریک و نامرئی نیستند.
يکشنبه ۱۱ اسفند ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۰۰
شبکه تاریک، پیونددهنده کائنات
به گزارش ایتنا از Space، در زمان‌های بسیار پیش، جهان داغ‌تر، کوچکتر و متراکم‌تر از الان بود. همچنین، شاید به‌نوعی بتوان گفت کسل‌کننده‌تر هم بود؛ چون همه‌جا یک‌دست بود و از نقطه‌ای به نقطه دیگر اختلاف تراکم زیادی وجود نداشت. در کل باید گفت که مطمئناً، فضا بسیار فشره‌تر بود و در کیهان جوان به‌هر طرف که می‌رفتید، تقریباً هیچ چیز متفاوتی نمی‌دیدید.
اما با گذشت زمان کیهانی، قطعات بزرگ، بزرگتر و قطعات کوچک، کوچکتر شدند. سرانجام، تکه‌های متراکم بزرگ شدند و به اولین ستاره‌ها، کهکشان‌ها و خوشه‌ها تبدیل گشتند و در عین حال، فضای میان آنها نیز به حفره‌های کیهانی بزرگ تبدیل شد.
باید گفت اکنون با گذشت ۱۳٫۸ میلیارد سال از ساخت این پروژه بزرگ، هنوز هم کار کاملاً تمام نشده است. ماده هنوز هم از فضای خالی جریان می‌یابد و به گروه‌هایی از کهکشان‌ها متصل می‌شود که در خوشه‌های بزرگ و غنی قرار گرفته‌اند. آنچه که امروز داریم، شبکهٔ گسترده و پیچیده‌ای از رشته‌های ماده است؛ یعنی شبکه کیهانی.
بخش بزرگی از ماده در جهان ما، مادهٔ تاریک است و با نور یا مواد «عادی» که به‌عنوان ستاره و ابرهای گازی و چیزهای جالب دیگر می‌بینیم، هیچ تعاملی ندارد. در نتیجه، بخش بزرگی از شبکه کیهانی برای ما کاملاً نامرئی است.
البته کهکشان‌هایی متشکل از این رشته‌ها وجود دارد؛ اما نه چندان پرشمار. همهٔ آنها هم انواع و اقسام و با اندازه‌ها و جهت‌گیری‌های مختلفی دارند و در مقام مقایسه، می‌توان گفت این خوشه‌ها و حفره‌ها در برابر کل کائنات، در حد و اندازهٔ اسباب‌بازی کودک هستند. بنابراین، اگرچه که ما از طریق شبیه‌سازی‌‌های رایانه‌ای از وجود رشته‌ها آگاهی داریم، اما ده‌ها سال است که در تقلا هستیم آنها را ببینیم.
اما به گزارش ایتنا و به نقل از Space، به‌تازگی گروهی از اخترشناسان پیشرفت عمده‌ای در ترسیم نقشه کیهانی به دست آورده‌اند.
آنها ابتدا کاتالوگی از به‌اصطلاح کهکشانهای قرمز و درخشان یا LRG را مورد بررسی قرار دادند که کهکشانهای بسیار غول‌پیکری هستند و معمولاً در مرکز حباب‌های متراکم از ماده تاریک می‌نشینند. پس اگر LRGها در متراکم‌ترین مناطق قرار دارند، رشته‌هایی متصل‌کنندهٔ آنها هم باید خودشان از رشته‌های ظریف‌تری ساخته شده باشند.
اما صرف خیره شدن به فضای بین دو LRG نمی‌تواند چندان کارساز باشد؛ چون چیز زیادی در آنجا وجود ندارد و بنابراین، گروه پژوهشی هزاران جفت از LRGها را مورد بررسی دوباره قرار داد و تصویری ترکیبی از آنها شکل داد.
دانشمندان با استفاده از این تصویر انباشته، تمام کهکشان‌هایی را که می‌دیدند، شمارش کردند و سهم نور کلی آنها را نیز درنظر گرفتند. این کار باعث شد محققان بتوانند اندازه بگیرند که چه میزان ماده عادی، رشته‌های بین LRGها را تشکیل می‌دهد. در مرحله بعد، پژوهشگران به کهکشانهای موجود در پشت رشته‌ها نگاه کردند و مشخصاً شکل آنها را مورد مطالعه قرار دادند.
از آنجا که نور ناشی از کهکشانهای پس‌زمینه در رشته‌های میانی مداخله می‌کرد، گرانش ناشی از ماده تاریک در این رشته‌ها به‌آرامی نور را منحرف می‌داد، آنقدر که تصاویر آن کهکشان‌ها هم دچار «برش» یا «شیفت» می‌شد. این تیم با اندازه‌گیری میزان همین برش توانست مقدار ماده تاریک موجود در رشته‌ها را تخمین بزند.
خوشبختانه این اندازه‌گیری با پیش‌بینی‌های نظری نیز هم‌راستا بود. دانشمندان همچنین تأیید کردند که این رشته‌ها کاملاً تاریک نیستند و به‌ازای هر رشته که جرمی معادل با ۳۵۱ برابر خورشید دارد، مقدار نور آن برابر با نور یک خورشید است.
باید گفت این یک نقشهٔ خام از رشته‌ها است، اما مطمئناً اولین مورد است و به‌طور قطع نشان می‌دهد با این که شبکهٔ کیهانی ما عمدتاً تاریک است، ولی کاملاً هم سیاه نیست.
کد مطلب: 59896
