ایتنا - دمای راکتور همجوشی یک تریلیون دلاری «خورشید مصنوعی» چین، به پنج برابر از بالاتر از دمای خورشید رسید.
رسانههای دولتی چین اعلام کردند که «خورشید مصنوعی» چین پس از اینکه دمای یک حلقه پلاسما را به پنج برابر بالاتر از دمای خورشید رساند و آن را به مدت بیش از ۱۷ دقیقه گرم نگه داشت، رکورد جهانی جدیدی به نام خود ثبت کرد.
به گزارش ایتنا و به نقل از Live Science، رآکتور همجوشی هستهای EAST (ابررسانای پیشرفته تجربی «توکاماک») به مدت ۱۰۵۶ ثانیه دمای ۷۰ میلیون درجه سانتیگراد را حفظ کرد. این دستاورد، دانشمندان را به ایجاد منبعی از انرژی پاک تقریباً نامحدود نزدیکتر میکند.
گفتنی است این رآکتور گداخت هستهای چینی، رکورد قبلی را که توسط Tore Supra tokamak فرانسوی و در سال ۲۰۰۳ به ثبت رسیده بود شکست. در حالت قبلی، پلاسما در یک حلقه سیمپیچ و در دمایی مشابه به مدت ۳۹۰ ثانیه باقی ماند. پیشتر و در ماه مه ۲۰۲۱ «ایست» به مدت ۱۰۱ ثانیه در دمای بیسابقه ۱۲۰ میلیون درجه سانتیگراد رکورد دیگری را به ثبت رسانده بود. این در حالیست که دمای هسته خورشید به حدود ۱۵ میلیون درجه سانتیگراد میرسد.
گونگ شیانزو (محقق ارشد این آزمایش) میگوید: «عملیات اخیر یک پایه علمی و تجربی محکم برای راهاندازی راکتور همجوشی فراهم میکند«.
بیش از ۷۰ سال است که دانشمندان در تلاش بودهاند از قدرت همجوشی هستهای - فرآیندی که ستارگان بهواسطه آن میسوزند - استفاده کنند. ستارگان با ترکیب اتمهای هیدروژن برای ساخت هلیوم تحت فشار و دمای بسیار بالا، میتوانند ماده را به نور و گرما تبدیل کنند و بدون تولید گازهای گلخانهای یا زبالههای رادیواکتیو طولانی مدت، انرژی زیادی تولید کنند.
اما تکرار شرایط موجود در قلب ستارهها کار سادهای نیست. متداولترین طرح برای راکتورهای همجوشی یا همان توکاماک، با گرم کردن فوقالعاده پلاسما (یکی از چهار حالت ماده، متشکل از یونهای مثبت و الکترونهای آزاد با بار منفی) و سپس به دام انداختن آن در داخل یک محفظه راکتور پیراشکیشکل با میدانهای مغناطیسی قدرتمند عمل میکند.
با این حال، نگه داشتن سیمپیچهای متلاطم و فوقگرم پلاسما به اندازه کافی در محل خود برای انجام همجوشی هستهای، فرآیندی پر زحمت بوده است. ناتان یاولینسکی (دانشمند شوروی)، اولین توکاماک را در سال ۱۹۵۸ طراحی کرد، اما هیچکس تا به حال موفق به ایجاد یک راکتور آزمایشی نشده است که بتواند انرژی بیشتری نسبت به انرژی ورودی تولید کند.
از سوی دیگر، نخستین راکتور همجوشی قابل دوام میتواند تا سال ۲۰۲۵ در ایالات متحده تکمیل شود و یک شرکت انگلیسی نیز امیدوار است تا سال ۲۰۳۰ به طور تجاری از همجوشی برق تولید کند.