فولاد ضد زنگ چیست و چه کاربردی دارد؟ انواع مختلفی از فلزات وجود دارد که مقاومت آنها در برابر اکسیدشدن با هم متفاوت است. زنگ زدگی مهم‌ترین نقصی است که در بیشتر فلزات دیده میشود؛ برای مثال، آلومینیوم یا آلیاژهای گالوانیزه مقاومت بالایی در برابر فرآیند اکسیدشدن دارند. در این میان فولاد ضدزنگ استیل به عنوان قدرتمندترین فلز در مقابل زنگ‌زدگی و پوسیدگی شناخته شده است. در اینجا قصد داریم شما را با کاربردهای این محصول آشنا کنیم.
چهارشنبه ۲ آذر ۱۴۰۱ ساعت ۱۵:۰۶
کاربردهای فولاد ضد زنگ در زندگی روزمره
---------------- رپرتاژ آگهی -----------------
فولاد ضد زنگ چیست و چه کاربردی دارد؟ انواع مختلفی از فلزات وجود دارد که مقاومت آنها در برابر اکسیدشدن با هم متفاوت است. زنگ زدگی مهم‌ترین نقصی است که در بیشتر فلزات دیده میشود؛ برای مثال، آلومینیوم یا آلیاژهای گالوانیزه مقاومت بالایی در برابر فرآیند اکسیدشدن دارند. در این میان فولاد ضدزنگ استیل به عنوان قدرتمندترین فلز در مقابل زنگ‌زدگی و پوسیدگی شناخته شده است. در اینجا قصد داریم شما را با کاربردهای این محصول آشنا کنیم.
فولاد ضد زنگ چیست؟
فولاد ضدزنگ به دلیل مقاومت بالایی که در برابر خوردگی دارد، به عنوان یکی از فلزات گرانقیمت در بازار شناخته شده است. استیل استنلس یا ضدزنگ محصولی است که با ترکیب آهن و کروم به دست می‌آید؛ به طوری که در تولید آن از حداقل 10.5% کروم استفاده میشود.
همچنین در تولید آن از نیکل، کربن، مولیبدن، منگنز، نیتروژن، گوگرد، مس و سیلیکون نیز استفاده می‌کنند. ترکیباتی که در آلیاژ کاربرد دارد، بر میزان مقاومت، استحکام و ضدزنگ بودن آن اثرگذار است. به همین دلیل در طول فرآیند آلیاژسازی به دقت این ترکیبات اندازه‌گیری و ارزیابی می‌شوند. برای مطالعه بیشتر در رابطه با فولاد ضد زنگ یا فولاد زنگ نزن، این مقاله از فولادیار کوروش را بخوانید.
مهم‌ترین دلایل استفاده از فلزات و گازهای دیگر در تولید فولاد ضدزنگ عبارت است از:
- افزایش مقاومت آلیاژ در برابر خوردگی
- بالا بردن مقاومت فلز در برابر دمای بالا
- افزایش مقاومت در برابر دمای پایین
- بالا بردن انعطاف‌پذیری و جوش پذیری فلز
- کنترل مغناطیس
کاربردهای فولاد زنگ نزن
از تولید قاشق و چنگال روی میز گرفته تا بلندترین آسمان خراش شهرهای بزرگ، همگی از فولاد ضدزنگ استفاده شده است. در واقع این آلیاژ به بخش جدایی ناپذیر از زندگی مدرن تبدیل شده است. استحکام بالا، قابلیت بازیافت 100%، مقاومت در برابر خوردگی، راندمان مکانیکی بالا و هزینه پایین نگهداری مهم‌ترین دلایل کاربرد این فولاد است.
انواع مختلفی از آلیاژ ضدزنگ با 150 درجه وجود دارد که از میان آنها تنها 15 درجه بیشترین کاربرد را در زندگی روزمره دارند. برخی از کاربردهای این آلیاژ عبارتند از:
مصارف خانگی
از مهم‌ترین کاربردهایی که این فلز ضدپوسیدگی دارد، می‌توان به لوازم خانگی اشاره کرد. همین که به لوازم خانگی کوچک و بزرگ خانه خود نگاه کنید، متوجه کاربرد گسترده این فلز خواهید شد. بسیاری از لوازم آشپزخانه شامل چاقوهای تیز، اجاق گاز، ماکروفر، سینک ظرفشویی، قابلمه و ... حاصل استفاده از فلز ضدزنگ استیل هستند.
همچنین برخی از برندها برای تولید روکش یخچال، ماشین ظرفشویی، لباسشویی و ... از این آلیاژ استفاده می‌کنند. رستوران‌ها و کافه‌ها هم برای پذیرایی از مشتریانشان اغلب از وسایلی با این جنس استفاده می‌کنند.
در مناطق مرطوب مثل شمال کشور استفاده از وسایل از جنس فولاد ضدزنگ کاربرد بیشتری دارد. به بند رخت آویز به عنوان یکی از لوازم منزل نگاه کنید که مدام با لباس‌های خیس ارتباط دارد؛ در صورتی که از جنس استیل نباشد، بعد از مدت کوتاهی زنگ می‌زند و باید آن را دور بیندازید.
مصارف شهری فولاد ضدزنگ
در سطح شهر هم اگر به ایستگاه‌ها، نرده‌های کنار دریاچه‌ها و پله ساختمان‌های دولتی و عمومی نگاه کنید، متوجه می‌شوید که همه از جنس استیل هستند. از آنجایی که فلزات استفاده شده در سطح شهر به طور مستقیم با باران و برف در ارتباط است، احتمال زنگ زدن آنها بالاتر است. از سوی دیگر شهرداری‌ها هزینه زیادی برای ساخت بناهای عمومی صرف می‌کنند و خرید فلزات غیراستیل برای قسمت‌هایی مثل نرده، باعث بالا رفتن هزینه‌های اضافه میشود. زیرا بعد از مدت کوتاهی این فلزات پوسیده می‌شوند و دوباره باید فلزات دیگری جایگزین آنها شوند.
کاربرد فولاد ضد زنگ در صنایع مختلف
1.صنایع دریایی
از جمله کاربردهای فولاد ضدزنگ در صنایع مختلف، استفاده برای فناوری دریایی است که عمدتا در بخش لوله کشی استفاده میشود. به این صورت که لوله‌های استیل را برای انتقال هیدروکربن، محصولات پتروشیمی و ... در آب دریا استفاده می‌کنند. این لوله‌ها در آب شور دریا مقاومت بسیار بالایی دارند و بهترین انتخاب برای سیستم‌های فراساحلی محسوب می‌شوند.
2.استفاده برای کارخانه‌های نمک زدایی آب دریا
در تجهیزات کارخانه‌هایی که آب شور دریا را به آب شیرین شهری تبدیل می‌کنند، باید از فلزاتی استفاده کنند که خاصیت مکانیکی بالایی برای واحدهای اسمز معکوس آب دریا (SWRO) داشته باشند. فلز استیل می‌تواند تا سال‌ها در برابر رسوبات آب دریا مقاومت داشته باشد و از این نظر باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها میشود.
3.استفاده برای صنایع شیمیایی
یکی دیگر از کاربردهای فولاد ضدزنگ برای صنایع شیمیایی است که فلزات و تجهیزات آن مدام در معرض مواد مضر شیمیایی خشن است. فولاد ضدزنگ بهترین راه‌حل برای مقاومت تجهیزات در برابر عناصر خوردگی است و تا سال‌ها قابل استفاده می‌باشد.
4.استفاده برای ساخت پل
در سال‌های اخیر از فولادهای زنگ نزن برای ساخت پل‌ها و سایر سازه‌های مهندسی استفاده میشود. زیرا این آلیاژ دو برابر آلیاژهای فریتی استحکام دارند. از سوی دیگر به دلیل مقاومت در برابر پوسیدگی و خوردگی، به تعویض و هزینه نگهداری و تعمیر نیاز ندارند و بنابراین کارآمدتر از سایر آلیاژها هستند.
5.ساخت مخازن ذخیره‌سازی
اگر به سوله‌ها نگاه کنید در آنها موادغذایی زیادی ذخیره میشود که در صورت زنگ زدگی فلزات سوله به این مواد هم آسیب زیادی می‌رسد. از سوی دیگر هیچ طعمی هم به مواد غذایی اضافه نمی‌شود. همچنین مخازنی که برای نگهداری مواد خورنده مثل مواد شیمیایی، اسیدی و گازها کاربرد دارد، از جنس استنلس استیل هستند.
6.کاربرد در صنعت پزشکی
در صنعت پزشکی هم از این نوع فولاد با کروم، نیکل و مولیبدن استفاده زیادی میشود. در بخش جراحی بیشتر وسایلی که کاربرد دارد، از این فلز هستند. دلیل استفاده از این فلز عبارت است:
- وجود کروم: این ماده مقاومت در برابر خراش و خوردگی تجهیزات پزشکی را افزایش می‌دهد. بنابراین به دلیل سهولت تمیز کردن و استریل کردن می‌توان از آنها استفاده کرد.
- وجود نیکل: این ماده باعث ایجاد سطح صاف و قابل جلا دادن فلز استیل میشود که برای دقت دستگاه‌ها و تجهیزات پزشکی اهمیت بسیار زیادی دارد.
- وجود مولیبدن: این فلز باعث سخت‌تر شدن بدنه فلز میشود و بنابراین از آن برای تولید محصولات تیز مثل چاقوی جراحی استفاده میشود.
7.استفاده در پروژه‌های عمرانی و ساختمانی
فولاد ضد زنگ از نظر سطح مقاومت شباهت زیادی به فولاد دارد، اما مشکل زنگ زدگی و پوسیدگی در آن رفع شده است. در نتیجه از این آلیاژ به عنوان یکی از مصالح مهم برای ساختمان‌سازی استفاده میشود. در قسمت‌های نماکاری ساختمان بیشترین کاربرد را دارد.
8.کاربرد در نیروگاه‌ها
نیروگاه‌های تولید برق به موادی نیاز دارند که بتوانند دماهای بالا و فشار شدید را تحمل کنند. حالا این دو ویژگی را می‌توان در فولاد ضدزنگ پیدا کرد که برای مبدل‌های حرارتی، مخازن راکتور، لوله‌های تحت فشار، محفظه‌های ترانسفورماتور و موارد دیگر استفاده می‌شوند.
9.صنعت کشتی سازی
از دیگر کاربردهایی که این آلیاژ دارد، برای ساخت مخازن بار است. این فولاد از خاصیت مکانیکی بسیار بالایی برخودار است و به همین دلیل از آن برای ساخت تانکرهای ناوبری داخلی استفاده میشود.
حرف آخر
فولاد ضدزنگ یکی از آلیاژهای رایج و گرانقیمت در بازار است که در سال‌های اخیر استفاده از آن رایج شده است. این فلز مقاومت بسیاری در برابر خوردگی، پوسیدگی و فرآیند اکسید شدن دارد. همچنین مقاومت آن در برابر ضربه نیز بالاست. به همین دلیل در ساخت لوازم خانگی، تجهیزات شهری و صنایع مختلف استفاده میشود.
کد مطلب: 70678
