ايتنا - طرح جدید دانشمندان برای مقابله با گرمایش جهانی؛ نصب چتر عظیم به سیارک

ایستوان ساپودی، ستاره‌شناس موسسه نجوم دانشگاه هاوایی، می‌گوید: «در هاوایی، بسیاری برای جلوگیری از تابش نور خورشید در طول روز از چتر استفاده می‌کنند. من به این فکر می‌کردم که آیا می‌توانیم همین کار را برای زمین انجام دهیم و از این طریق، آثار فاجعه قریب‌الوقوع تغییرات اقلیمی را کم کنیم؟»

به گزارش ایتنا و به نقل از ایندیپندنت، دلیل اینکه دی اکسیدکربن و سایر گازهای گلخانه‌ای در بروز پدیده گرمایش جهانی نقش دارند، این است که این گازها نور خورشید را که اصولا باید به فضا برگردد، پیرامون سیاره ما به دام می‌اندازند و این در نهایت به افزایش دما منجر می‌شود. در واقع این خورشید است که عامل ایجاد گرما در زمین است و نه گازهای گلخانه‌ای به‌خودی‌خود و ایده ایجاد سایه برای زمین دقیقا به همین دلیل طرح شده است.

ساپودی بر همین اساس طراحی یک «چتر» فضایی عظیم را شروع کرد. این چتر فضایی در طرح او، در نقطه ال۱ لاگرانژی بین خورشید و زمین قرار می‌گیرد و در کنار کاوشگرهای نظارت بر خورشید از جمله سوهو (رصدخانه خورشیدی و هورسپهری) یا اسکپلورر ۷۱ (ای‌سی‌ئی) قرار می‌گیرد که اینک در آن ناحیه به سر می‌برند. به لحاظ نظری، ساخت یک سپر خورشیدی به قدر کافی بزرگ قادر است به طور موثری جلو حدود ۱.۷ درصد از تابش خورشیدی از نقطه ال‌۱ بگیرد که این میزان برای جلوگیری از افزایش فاجعه‌بار دمای زمین کافی است. با این حال، ایجاد هر نوع سایه خورشیدی با یک چالش مهندسی جدی روبرو است.

چنین چتری در معرض گرانش خورشید و زمین قرار می‌گیرد، در حالی که جریان ثابتی از تابش خورشید به آن وارد می‌شود. از این رو یک چتر سایه‌ساز بادوام اولا باید بسیار عظیم باشد که احتمالا حدود میلیون‌ها تن وزن خواهد داشت. در عین حال باید از موادی ساخته شود که به اندازه کافی محکم باشند که سر جای خود و دست‌نخورده بمانند. از این رو، چنین طرحی صرفا روی کاغذ است و ما برای پرتاب این میزان مواد به مدار راه عملی نداریم.

اما ساپودی پیشنهاد می‌کند که برای غلبه بر این مشکل، بسیاری از مواد می‌توانند از خود فضا‌ــ از یک سیارک یا حتی از غبار ماه‌ــ گرفته شوند. چنین ماده‌ای به لحاظ نظری می‌تواند به عنوان یک وزنه تعادل عمل کند و به سپر بسیار کوچک‌تری که تنها حدود ۳۵ هزار تن وزن دارد، متصل شود. البته در حال حاضر، حتی چنین سپر کوچک‌تری نیز برای اینکه بتواند با موشک حمل شود بسیار سنگین است. اما مقاله ساپودی نشان می‌دهد که طی چند دهه آتی با پیشرفت علم مواد، می‌توانیم چنین کار عظیمی را مدیریت کنیم.

دستگاه پیشنهادی ساپودی زیر چتر عظیمی که ساخته شد، قرار می‌گیرد و این همان ایده بحث‌برانگیز است که بر اساس آن، گرمایش جهانی با کاهش مقدار نور خورشیدی که به سطح زمین می‌رسد کاهش پیدا می‌کند. ایده‌های مهندسی زمین‌ــ‌خورشیدی دیگری نیز وجود دارند که از آن جمله می‌توان به پمپاژ ذرات معلق در هوا به جو و دستکاری ابرها برای بازتاب بیشتر نور خورشید به فضا اشاره کرد.