ايتنا - «جت‌لگ اجتماعی» چیست؟

جت‌لگ اجتماعی اختلاف بین چرخه نیاز‌ طبیعی بدن به خواب یا بیداری (کرونوتایپ) و زمانی است که کارهای اجتماعی- از جمله رسانه‌های اجتماعی- مانع خوابیدن ما می‌شود.

به گزارش ایتنا و به نقل از ایندیپندنت، متخصصان بهداشت و سلامت دریافته‌اند که تماشای صفحه نمایش گوشی تلفن یا تبلت در اواخر شب یکی از علت‌های جت‌لگ اجتماعی است که می‌تواند مشکلات روانی نوجوانان را تشدید کند.

نویسندگان این پژوهش، که در نشریه «افکتیو دیس‌اوردر» منتشر شده است، گفتند: «نگاه کردن به صفحه نمایش در شب روی نیاز بدن به خواب اثر می‌گذارد و به جت‌لگ اجتماعی بیشتری منجر می‌شود که به سطح بالاتری از مشکلات عاطفی منتهی می‌شود.»

پژوهشگران داد‌ه‌های دو نظرسنجی مختلف از حدود ۴هزار دانش‌آموز دبیرستانی چینی را جمع‌آوری کردند.

شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی درباره عادت نگاه کردن به صفحه نمایش قبل از خواب، چرخه زمان طبیعی خواب (کرونوتایپ)، و هر گونه مشکل عاطفی و احساسی نظر دادند.

محققان دریافتند نوجوانانی که قبل از خواب به صفحه تلفن همراه، تبلت، یا کامپیوتر خیره می‌شوند، زمان طبیعی خوابشان به تاخیر می‌افتد و آن‌ها جت‌لگ اجتماعی بیشتری دارند.

این افزایش میزان جت‌لگ اجتماعی و اختلال در ریتم طبیعی خواب نوجوانان را در معرض خطر بیشتری ناشی از مشکلات عاطفی یا روانی قرار داد.

این پژوهش همچنین نشان داد نوجوانانی که خواب طبیعی‌شان دیر شده بود، در رعایت زمان‌ فعالیت‌های اجتماعی صبح زود، مثل زمان شروع مدرسه، مشکل داشتند. این ناهماهنگی جت‌لگ اجتماعی و مشکلات روانی آن‌ها را بدتر کرد.

این تحقیق نشان داد که ترغیب نوجوانان به پیدا کردن عادت سالم استفاده از گوشی و تبلت و نگاه کردن به صفحه نمایش آن‌ها، و نیز توجه به الگو‌های طبیعی خواب، چقدر مهم است.

نویسندگان این پژوهش تاکید کردند: «بر اساس یافته‌ها، پیدا کردن عادت درست در استفاده از رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی ضروری است. استراتژی‌هایی که در الگوی رفتاری شبانه‌روزی دخالت دارند باید ارتقای سلامت عاطفی را در جامعه نوجوان در نظر داشته باشند.»

نویسندگان همچنین تاکید داشتند که منشأ گزارش‌های نظرسنجی در پاسخ‌های خود شرکت‌کنندگان است که ممکن است خطای سوگیری شرکت‌کنندگان در آن دخالت داشته باشد.

برخی از مشکلات مربوط به سلامت با برنامه خواب نامنظم در ارتباط است. این مشکلات در افرادی که به بیدار ماندن تا دیروقت (به‌اصطلاح جغد شب‌) عادت دارند، بیشتر است.

یافته‌های پژوهش اخیر نشان می‌دهد این افراد نسبت به کسانی که سحر‌خیزند، بیشتر سیگار می‌کشند و الکل می‌نوشند.

پژوهش‌های قبلی نیز نشان داده‌ است که قرار گرفتن در معرض نور آبی که از صفحه نمایش وسایل الکترونیکی ساطع می‌شود، ریتم‌ خواب در شبانه‌روز را بر هم می‌زند، خواب را به تاخیر می‌اندازد، و بر جنبه‌های دیگر سلامت هم اثر‌ می‌گذارد.

این اثر به‌ویژه زمانی بیشتر می‌شود که محتوای صفحه نمایش، یا پست‌های شبکه‌های اجتماعی، استرس‌زا یا اضطراب‌آور باشد. به این حالت به‌اصطلاح «اسکرول عذاب‌آور» یا همان جست‌وجوی توام با اضطراب و عذاب در شبکه‌های اجتماعی می‌گویند.