ایتنا - دیابت عارضهای مزمن است که در نوع ۱ بدن انسولین کافی تولید نمیکند و در نوع ۲، بدن به انسولین مقاوم میشود.
بیشتر افراد دیابت نوع ۱ و ۲ را میشناسند، اما شاید همه نمیدانند که علت ابتلا به این دو نوع دیابت متفاوت است. یواسای تودی در مصاحبهای با دکتر رودیکا بوسویی، رئیس بخش پزشکی و علم در انجمن دیابت آمریکا، به علل ابتلا و راههای پیشگیری میپردازد.
دیابت عارضهای مزمن است که در نوع ۱ بدن انسولین کافی تولید نمیکند و در نوع ۲، بدن به انسولین پاسخ نمیدهد و مقاوم میشود.
علت ابتلا به دیابت نوع ۱ چیست؟
دیابت نوع ۱ نوعی بیماری خودایمنی است که سلولهای بتا، که در لوزالمعده قرار دارند و انسولین تولید میکنند، از بین میروند. این تخریب ممکن است بهسرعت یا بهمرور صورت بگیرد تا جایی که بخش بزرگی از این سلولها از بین میروند و فرد باید انسولین را منابع خارجی دریافت کند. به همین دلیل است که بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ باید مرتب انسولین تزریق کنند.
هر کسی ممکن است به دیابت نوع ۱ مبتلا شود و علائم آن عبارت است از تشنگی و گرسنگی، تکرر ادرار، خستگی، تاری دید، بهبود کند زخمها و کبودیها، و کاهش وزن.
علت ابتلا به دیابت نوع ۲ چیست؟
دیابت نوع ۲ شایعتر است و اختلال عملکرد سلول بتا در این نوع بیماری دلایل متعدد و پیچیدهای دارد از جمله افزایش وزن، تغییر سبک زندگی و بیتحرکی. سابقه خانوادگی، نژاد و سن نیز در ابتلا به این نوع دیابت نقش دارد.
این تغییرها سبب میشود بدن از انسولینی که میسازد درست استفاده نکند، عارضهای که مقاومت به انسولین نام دارد و کاهش سطح قند خون برای بدن دشوارتر میشود.
بوسویی میگوید: «هرچه مقاومتمان به انسولین بیشتر باشد... انسولین بیشتری لازم است تا بدن از خون داخل سلول همان میزان گلوکز را بگیرد و انرژی تولید کند. و به همین دلیل، سلولهای بتا باید مدام و بیوقفه کار کنند. در نهایت، از رمق میافتند و نمیتوانند انسولین زیادی تولید کنند.» این باعث تغییر در مغز و اختلال در حس سیری میشود.
در اثر شیوع چاقی و کاهش دسترسی به غذاهای تازه و سالم، شمار کودکان مبتلا به دیابت نوع ۲ رو به افزایش است.
تمام افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ به تزریق انسولین نیاز ندارند و بدن بسیاری از آنها هنوز انسولین تولید میکند. بنابراین، تشخیص زودهنگام به بیماران کمک میکند با ایجاد تغییر لازم در سبک زندگی یا مصرف دارو، از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند.
بوسویی با اشاره به ضرورت توجه به میزان قند خون، میگوید هرچه میزان قند خون بالاتر باشد، تغییراتی در سوختوساز بدن ایجاد میکند که بر سلولهای بتا اثر میگذارد و عملکردشان را مختل میکند.
مصرف شکر زیاد باعث ابتلا به دیابت میشود؟
پژوهشها نشان میدهد مصرف نوشیدنیهای حاوی شکر با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ ارتباط دارد. اما عوامل خطرزای دیگری مانند سابقه خانوادگی، سن و نژاد نیز در ابتلا به این بیماری دخیلاند.
انجمن دیابت آمریکا توصیه میکند از مصرف نوشیدنیهای شیرین پرهیز کنید، بهجای آن آب بنوشید، و سهم شکر در میزان کالری دریافتی روزانه بیش از ۱۰ درصد نباشد.