ايتنا - حیات روی زمین ممکن است ۲۵۰ میلیون سال دیگر از بین برود

یک بررسی جدید نشان می‌دهد که برخورد قاره‌ها در ۲۵۰ میلیون سال آینده ممکن است قطعه بزرگ خشکی روی زمین ایجاد کند که از شدت داغی و خشکی غیرقابل سکونت باشد.

به گزارش ایتنا و به نقل از ایندیپندنت، این مطالعه نشان می‌دهد که انسان و سایر پستانداران ممکن است تنها ۲۵۰ میلیون سال دیگر بتوانند بر روی زمین وجود داشته باشند، به عبارت دیگر، برابر با عمر فعلی انسان بر کره زمین.

این مقاله که به تازگی در مجله علمی «نیچر ژئوساینس» منتشر شد، این نتایج را با استفاده از شبیه‌سازی رایانه‌ای زمین در آینده و جابجایی‌های قاره‌ای و تغییرات جوی به دست آورد.

این شبیه‌سازی رایانه‌ای نشان می‌دهد که زمین طی ۲۵۰ میلیون سال آینده به یک ابرقاره آتشفشانی تبدیل می‌شود که دانشمندان آن را «پانگه‌آ اولتیما» نامیده‌اند و می‌گویند که این ابرقاره در منطقه گرمسیری زمین در امتداد استوا پدید خواهد آمد.

به گفته دانشمندان، این نخستین ابرقاره‌ای نیست که در سیاره ما ظاهر می‌شود، پژوهش‌های زمین‌شناسی گذشته نشان داده‌اند که یک ابرقاره اصلی به نام پانگه‌آ، بین ۳۰۰ میلیون تا ۱۸۰ میلیون سال پیش بر روی زمین وجود داشته است و پس از آنکه شروع به تجزیه شدن کرده به آرامی به ساختارهای قاره‌ای موجود تبدیل شده است.

محققان می‌گویند که بر اساس مدل‌سازی‌های آن‌ها برخورد میان خشکی‌ها برای تشکیل ابرقاره «پانگه‌آ اولتیما»، ممکن است آتشفشان‌هایی ایجاد کند که دی‌اکسید کربن آزاد می‌کنند. این بررسی همچنین پیش‌بینی می‌کند که با تغییر پوشش خشکی زمین، افزایش انرژی خورشیدی دریافتی و غلظت‌های بالاتر دی‌اکسید کربن در اتمسفر، شرایط در «پانگه‌آ اولتیما» برای پستانداران دشوار می‌شود و همه چیز به شکلی پیش می‌رود که ممکن است به وقوع «انقراض دسته‌جمعی» پستانداران از جمله انسان منجر شود.

یکی از دانشمندان دست‌اندرکار این پژوهش می‌گوید که مدل‌سازی‌های آن‌ها نشان داده که شکل‌گیری «پانگه‌آ اولتیما»، گرمای زیادی را به دنبال خواهد داشت که می‌تواند به انقراض دسته‌جمعی منجر شود.

پستانداران یکی از گونه‌های بزرگی به شمار می‌روند که از انقراض دسته‌جمعی کرتاسه-پالئوژن نجات پیدا کرده‌اند. به گفته دانشمندان، انقراض جمعی عظیمی که در حدود ۶۶ میلیون سال پیش رخ داد، تمامی دایناسورهای غیرپرنده را منقرض کرد.

بر اساس برآورد دانشمندان، نخستین پستانداران در حدود ۱۷۰ میلیون تا ۲۲۵ میلیون سال پیش بر روی زمین ظاهر شدند اما نخستین اجداد انسان، تا جایی که می‌شناسیم بسیار دیرتر از این‌ها بر روی زمین پدید آمدند.

پستانداران با وجود اینکه از انقراض دایناسورها جان به در بردند، اما محدودیت‌های فیزیولوژیکی حرارتی دارند، به این معنی که آن‌ها می‌توانند فقط محدوده خاصی از دما را تحمل کنند که برای بقای آن‌ها لازم است.

مطالعه جدید نشان می‌دهد که بسیاری از بخش‌های ابرقاره آینده در نواحی استوایی زمین قرار می‌گیرد و این باعث می‌شود که ابرقاره در مناطق داخلی خود، بسیار گرم و خشک و در اطراف سواحل، گرم و مرطوب باشد.

دانشمندان می‌گویند که بیشتر مناطق خشکی «پانگه‌آ اولتیما»، در گرم‌ترین ماه‌های سال دمایی بیش از ۴۰ درجه سانتی‌گراد خواهند داشت و بارش در آن‌ها نیز بسیار کم خواهد بود.

این بررسی از این جهت اهمیت دارد که دانشمندان مدت‌ها است در حال بررسی سیارات فراخورشیدی‌اند و می‌خواهند بدانند به جز زمین، چه سیاراتی ممکن است قادر به میزبانی حیات باشد. پژوهش‌های این تیم تحقیقاتی از این جنبه به موضوع پرداخته که صفحات زمین‌ساخت و جابجایی آن‌‌ها چگونه ممکن است مناطقی از سیاره را قابل سکونت یا غیرقابل‌سکونت کند.

فارنس‌وُرس، نویسنده اصلی این مقاله، با به‌اشتراک گذاشتن نموداری که سایر سیارات و قمرهای منظومه شمسی مانند مریخ، زهره، مشتری، زحل و قمر آن تیتان را از نظر زیست‌پذیری با زمین مقایسه می‌کرد، اعلام کرد که ابرقاره پانگه‌آ اولتیما از نظر زیست‌پذیری، چیزی بین زهره و مریخ و بسیار نزدیک‌تر به زهره قرار خواهد داشت.

فارنس‌وُرس می‌گوید اگرچه زمین در آن زمان همچنان در ناحیه زیست‌پذیر خورشید خواهد بود، اما چنین شاخصی نشان می‌دهد که آن‌قدرها هم قابل سکونت نیست و این موضوع، اهمیت مسئله زمین‌ساخت در تحقیقات سیارات فراخورشیدی را نشان می‌دهد.

پژوهشگران می‌گویند اگر دما به حدی افزایش یابد که گیاهان قادر به انجام فتوسنتز نباشند، حیات در ابرقاره پانگه‌آ اولتیما ممکن است به کلی منقرض شود و در نهایت ممکن است اکسیژن بسیار کمی در جو زمین باقی می ماند. به گفته دانشمندان، برای برآورد چگونگی سازگاری گیاهان در محیط‌های آینده زمین، تحقیقات بیشتری لازم است.