ايتنا - دانشمندان چینی یافته‌‌های کاوشگر چانگ را درباره وجود آب در ماه تایید کردند

به گفته دانشمندان چینی، شواهد مبنی بر وجود آب یا یخ آب در سطح ماه غالبا به شکل گروه‌های هیدروکسیل است، اما دانشمندان موسسه فیزیک آکادمی علوم چین در تحقیق روی نمونه‌ها نوعی ماده معدنی هیدراته با حداکثر شش مولکول آب کریستالی پیدا کرده‌اند که به گفته آن‌ها نسبت جرمی مولکول‌های آب در آن به ۴۱ درصد می‌رسد.

دانشمندان چینی می‌گویند که این کشف شکل واقعی مولکول‌های آب و آمونیوم روی سطح ماه را مشخص کرده است. آن‌‌ها همچنین یادآور می‌شوند که ساختار و ترکیب این ماده معدنی به یک ماده معدنی موجود پیرامون آتشفشان‌های زمین بسیار شبیه است. به گفته دانشمندان چینی، همچنین مشخص شده است که خاستگاه این مولکول‌ها آلودگی زمینی یا اگزوز موشک نیست.

این کشف جدید نشان می‌دهد که مولکول‌های آب ممکن است در سطح ماه به شکل نمک‌های هیدراته وجود داشته باشند. این هیدرات‌ها بر خلاف یخ‌های آب فرار، در مناطقی با عرض جغرافیایی زیاد در ماه و چه بسا در مناطقی با نور خورشید پایدار وجود دارند.

به گزارش سی‌ان‌ان‌، یافتن آب روی ماه به‌خودی‌خود موضوع جدیدی نیست. پیش از این فضاپیماهای ناسا و سازمان فضایی هند نیز اعلام کرده بودند که در ماه شواهدی مبنی بر وجود آب یافته‌اند و دانشمندان چینی نیز سال گذشته در ماه، مولکول‌های آب پیدا کردند.

اما کشف اخیر نخستین باری محسوب می‌شود که آب به شکل مولکولی آن یعنی H2O در نمونه‌های فیزیکی یافت شده است و مهم‌تر از همه، این آب از قسمتی از ماه به دست آمده است که پیش‌تر تصور می‌شد آب به این شکل نمی‌تواند آنجا وجود داشته باشد.

دانشمندان نمونه‌های را که چانگ ئه‌ــ۵ که سال ۲۰۲۰ بر سطح ماه فرود آمده بود، جمع کرده بود بررسی و این بلور را پیدا کردند. به گفته آن‌ها، کریستال ULM-1 با فرمول شیمیایی (NH4)MgCl3·6H2O حدود ۴۱ درصد از آب و ذرات آمونیاک تشکیل شده است که مولکول‌های H2O را به رغم نوسان‌های شدید دما در ماه، پایدار نگه می‌دارند.

دانشمندان می‌گویند کشف یک ماده معدنی هیدراته در محل فرود چانگ‌ ئه‌ــ۵ درک ما را از واکنش‌های پوسته و سطح ماه گسترش می‌دهد.

به گفته پژوهشگران، سه نوع آب می‌تواند روی ماه وجود داشته باشد؛ آب مولکولی، ترکیبی که به عنوان H2O می‌شناسیم؛ شکل یخ‌زده آن یعنی یخ و ترکیب مولکولی هیدروکسیل که یک خویشاوند شیمیایی نزدیک به آن است.

کشف‌های قبلی حاکی از آن بودند که آب زمانی روی ماه وجود داشته که آتشفشان‌های آن فوران می‌کردند و این آب از آن آتشفشان‌ها بیرون زده است.

تا این اواخر گمان می‌رفت که ماه خشک است و آبی آنجا وجود ندارد. این دیدگاه به‌خصوص زمانی پذیرفته شد که در نمونه‌های جمع‌آوری‌شده طی ماموریت‌های آپولو ناسا و ماموریت‌های لونا اتحاد جماهیر شوروی آبی پیدا نشد.

تنها در سال‌های اخیر بود که دانشمندان توانستند در قطب‌های تاریک و سرد ماه، جایی که نور خورشید به آنجا نمی‌رسد، آب، یخ و مولکول‌های آب پیدا کنند. با این حال، قطب‌های ماه برای جست‌وجوی آب، مناطق دشواری به شمار می‌روند و از سوی دیگر ، آب مولکولی در «مناطق دیگر ماه پایدار نیست».

چانگ‌ئه به معنی «الهه ماه» بر اساس اسطوره‌ای چینی نام‌گذاری شد. افزون بر چانگ ئه‌ــ۵، کاوشگر چینی چانگ ئه‌ــ۶ نیز در ماموریتش از حوضه قطب جنوب‌‌ــ‌آیتکن ماه نمونه‌برداری کرده است. چین این ماموریت را «شاهکار بی‌سابقه‌ بشر در اکتشاف ماه» توصیف کرده است. بنا بر اعلام سازمان ملی فضایی چین، چانگ‌ئه‌ــ۶ نیز با بهره‌گیری از یک بازوی مکانیکی و مته‌اش، تقریبا دو کیلوگرم نمونه سنگ و خاک از نیمه تاریک ماه به زمین آورده است.

پژوهشگران می‌گویند ناحیه اکتشافی قطب جنوب ماه برای بسیاری از ماموریت‌های فضایی پیشگام اهمیت دارد و کشورهای رقیب برای کاوش در این ناحیه اشتیاق بسیاری دارند. به گفته دانشمندان، وجود احتمالی یخ فراوان در ماه ممکن است در آینده به ایجاد پایگاه انسانی کمک کند.

چین در سال‌های اخیر پیشرفت‌های فراوانی در زمینه صنایع فضایی داشته است و نظر دارد تا حدود سال ۲۰۳۰ فضانورد به ماه بفرستد.