در حالی که بشر یک بار دیگر برای شروع کاوشها در ماه و سفر به کره مریخ آماده میشود، سازمان فضایی آمریکا مسابقه جدیدی را برای کمک به مقابله با تولید زباله بر روی کره ماه به راه انداخته است.
امروزه زبالههای فضایی متعددی، از رباتهای از کار افتاده گرفته تا محفظههای خالی سوخت و دستگاههای تحقیقاتی بدون مصرف، روی سطح کره ماه وجود دارد.
تخمین زده میشود حدود ۲۳۰ تُن ضایعات حاصل از فعالیت فضانوردان بر روی ماه به جا مانده باشد. یکی از انواع این زبالهها، ۹۶ کیسه مدفوع انسانی است که در نتیجه ماموریتهای قبلی در میانه قرن بیستم روی سطح کره ماه رها شدهاند.
در آن مقطع زمانی وقتی فضانوردان آپولو نیاز به قضای حاجت داشتند، کیسهای را به خود میبستند و سپس مدفوع خود را داخل آنها میگذاشتند. فضانوردان اما این کیسهها را به همراه سایر زبالهها روی سطح ماه رها کردند تا فضای بیشتری در فضاپیما آزاد شود و بتوانند نمونههای بیشتری از سنگ و خاک کره ماه با خود به زمین بیاورند.
در اولین عکسی که نیل آرمسترانگ از روی ماه گرفته است، یکی از این کیسههای زباله به چشم میخورد.
در حالی که کاوشگرها و فضاپیماها معمولا زباله زیادی تولید نمیکنند، انسانها به دلیل مکانیزم زیستی خود یک منبع تولید مداوم زباله محسوب میشوند.
البته این زبالهها تنها از جنس مدفوع و ادرار نیست، بلکه شامل مقدار زیادی مواد زائد دیگر میشود که در طول ماموریتهای طولانی جمع میشوند.
جدا از فضولات انسانی و پسماندههای غذایی، از آنجا که سازمان فضایی آمریکا تلاش میکند برای مدت طولانیتری در ماه بماند زبالههای غیر آلی نیز مانند تجهیزات علمی، لباس و بستهبندی مواد غذایی میتوانند به یک مشکل تبدیل شوند.
این مشکل در صورت اقامت بلندمدت انسان در ماه بیشتر هم میشود و به همین خاطر ناسا اکنون در قالب یک مسابقه برای حل این معضل درخواست کمک کرده است.
هرچند این سازمان گفته است که در وهله اول تلاش میکند تا این ضایعات را کاهش دهد، با این حال این امر کافی نیست و به همین خاطر ناسا از ایدهها و طرحهای فناوری که برای بازیافت زبالهها و تبدیل آنها به محصولات مفید کاربردی هستند استقبال میکند.
امی کامینسکی، مسئول برنامه چالشهای ناسا، در این باره میگوید: «انجام ماموریت به شیوهای پایدار یک ملاحظه مهم برای ناسا است، زیرا ما به اکتشافات و تحقیق در خارج از خانه و زمین میپردازیم.»
وی اضافه کرد: «با این چالش، ما به دنبال رویکردهای نوآورانه عمومی برای مدیریت زباله در ماه هستیم و هدفمان این است که درسهای آموختهشده را برای مصارف در زمین نیز استفاده کنیم.»
روی سطح ماه حدود ۲۳۰ تن زباله فضایی به جا مانده است
مطابق اعلام مسئولان ناسا، این مسابقه در دو بخش مجزا برگزار خواهد شد. بخش اول بر طراحی و توسعه اجزا و سیستمهای سختافزاری برای بازیافت یک یا چند زباله جامد در سطح ماه تمرکز دارد.
بخش دیگر اما بر روی طراحی یک نسخه مجازی از یک سیستم کامل بازیافت زباله جامد در سطح ماه و تبدیل آن به محصولات دیگر متمرکز است.»
تیمهایی تحقیق میتوانند در یکی از دو یا هر دو چالش رقابت کنند و مبلغ جایزه بین دو طرح تقسیم خواهد شد.
کیم کروم، مدیر برنامه بازیافت در کره ماه در ناسا، در این باره گفت: «ما بسیار هیجانزده هستیم که ببینیم تیمهای بینالمللی چه راهحلهایی را ارائه میکنند.»