در بریتانیا، هر سال ساعت ۲ بامداد آخرین یکشنبه ماه اکتبر، ساعت عقب کشیده میشود، که نشانهدهنده آغاز روزهای کوتاهتر است.
امسال، ساعت در ۲ بامداد یکشنبه ۲۷ اکتبر، یک ساعت عقب کشیده میشود و به ما که داریم خود را برای ماههای سرد زمستان آماده میکنیم، مجال یک ساعت خواب اضافه میدهد.
در حالی که بیشتر ما از یک ساعت خواب اضافه استقبال میکنیم، سیستم تغییر ساعت دو بار در سال بهدلیل مسائل مربوط به سلامت و رفتار که با تغییر الگوهای خواب و سازگاری با عصرهای تاریکتر مرتبط است، میتواند بحثبرانگیز باشد. و برخی پژوهشها نشان دادهاند که تغییر ساعت چرخه خواب طبیعی بدن را مختل میکند، که میتواند بر سلامت جسم و روان تاثیر بگذارد.
عقب کشیدن ساعت چه تاثیری بر سلامت ما دارد؟
تغییر ساعت چه تاثیری بر سلامت جسم میگذارد؟
مغز انسان دارای یک ساعت زیستی است، که با نام چرخه شبانهروزی شناخته میشود، و در یک چرخه ۲۴ ساعته کار میکند.
چه افزایش یک ساعت خواب باشد چه کاهش، این موضوع چرخه خواب را مختل میکند و تطبیق و بازگشت به برنامه عادی میتواند برای برخی افراد دشوار باشد. علاوه بر این، اختلال خواب احتمالا ممکن است به افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبیعروقی منجر شود.
در پژوهشی در سال ۲۰۱۹ که محققان دانشکده پزشکی هاروارد و بیمارستان عمومی ماساچوست انجام دادند، تاثیر کمبود خواب بر بیماری قلبی در موشها بررسی شد. یافتههای این پژوهش نشان داد که پس از ۱۶ هفته، موشهایی که چرخه خوابشان مختل شده بود پلاکهای شریانی بزرگتری نسبت به موشهای با الگوی خواب طبیعی داشتند.
سطح برخی گلبولهای سفید در جریان خون موشهای دچار کمبود خواب نیز دو برابر بود و میزان هیپوکرتین، هورمونی که نقشی کلیدی در تنظیم حالتهای خواب و بیداری ایفا میکند، در آنها کمتر بود.
دکتر مایکل توئری، مدیر مرکز ملی پژوهش اختلالهای خواب در موسسه ملی قلب، ریه و خون در آمریکا، گفت: «به نظر میرسد این مستقیمترین نمود ارتباطات مولکولی است که عوامل خطرزای خون و قلبیعروقی را به سلامت خواب مرتبط میکند.»
از دست دادن یک ساعت خواب هنگام تغییر ساعت در بهار با افزایش ناگهانی حملات قلبی و سکتههای مغزی مرتبط بوده است. در آمریکا، بیمارستانها هر سال در دوشنبه، [روز اول هفته]، پس از جلو کشیدن ساعت، از افزایش ۲۴ درصدی موارد مراجعه بهدلیل حمله قلبی خبر میدهند.
پژوهشها همچنین نشان داده است که با عقب کشیدن ساعت در ماههای سرد سال، در خلال مدتی که رانندگان باید با این تغییر زمان سازگار شوند، میزان تصادفهای رانندگی افزایش پیدا میکند.
بر اساس دادههای شرکت بیمه زوریخ، رانندگان در ماه نوامبر بین ساعت ۴ تا ۷ بعدازظهر، بیشتر احتمال دارد تصادف کنند، زیرا عصرها هوا زودتر تاریک میشود. این شرکت متوجه شده است که پس از تغییر ساعت، میزان تصادفها در این بازه زمانی نسبت به باقی ساعتهای روز ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش پیدا میکند.
تغییر ساعت چه تاثیری بر سلامت روان میگذارد؟
وقتی ساعت در پاییز عقب کشیده میشود، صبحها یک ساعت بیشتر روشنایی روز داریمــ اما این تغییر فقط چند هفته دوام دارد و بعد، روزها کوتاهترمیشوند و خورشید دیر و دیرتر طلوع میکند.
در کوتاهترین روز سال، ۲۱ یا ۲۲ دسامبر، بریتانیا کمتر از هشت ساعت از نور خورشید برخوردار است.
افزایش ساعتهای تاریکی میتواند در برخی افراد به کسلی و افسردگی منجر شود و همچنین بهدلیل کاهش میزان ویتامین د دریافتی ناشی از قرارگیری در معرض آفتاب، خستگی، درد عضلانی و ضعیف شدن استخوانها را در پی دارد.
برخی افراد نیز بهدلیل کوتاهتر شدن روزها، به اختلال عاطفی فصلی (SAD) دچار میشوند. بنا بر اعلام سازمان خدمات ملی سلامت بریتانیا (اناچاس)، علائم اختلال عاطفی فصلی کسلی مداوم، بیعلاقگی به فعالیتهای روزمره، تحریکپذیری، احساس ناامیدی یا گناه، و خواب بیش از حد معمول را شامل میشود.
سازمان خدمات ملی سلامت بریتانیا میگوید که کمبود نور خورشید ممکن است باعث شود که بخش هیپوتالاموس مغز درست کار نکند، که ممکن است بر تولید ملاتونین (هورمون خواب) و سروتونین (هورمون تنظیمکننده خلق) و همینطور چرخه شبانهروزی بدن تاثیر بگذارد.