مردان مبتلا به بیماری قلبی ۱۰ سال زودتر از زنان به آلزایمر دچار میشوند
ارتباط بین فشار خون بالا و افزایش خطر ابتلا به زوال عقل بارها و بارها تایید شده است و به نظر میرسد که مدیریت و کنترل درست فشار خون آثار منفی آن را بر شناخت تا حد زیادی از بین میبرد.
اکنون مشخص شده است که بین جنسیتها، در خصوص ارتباط بین خطر بیماریهای قلبیعروقی و زمان ابتلای افراد به زوال عقل، تفاوت قابلتوجهی وجود دارد. به طوری که مردانی که عوامل خطر بیشتری برای سلامتی قلب دارند (مانند فشار خون بالا، دیابت، کلسترول بالا یا بیماریهای قلبی)، به طور متوسط حدود ۱۰ سال زودتر از زنان با همین شرایط، به زوال عقل مبتلا میشوند.
دکتر پل ادیسون، استاد علوم اعصاب در امپریال کالج لندن میگوید: «تاثیر بیماریهای قلبیعروقی بر زوال عقل در مردان، یک دهه قبل از زنان قبلا شناخته نشده بود.»
نتایج این مطالعه در مجله «مغز و اعصاب، جراحی مغز و روانپزشکی» (Neurology, Neurosurgery & Psychiatry) منتشر شد.
منظور از «خطر قلبیعروقی» چیست و چه ارتباطی با زوال عقل دارد؟
«خطر قلبیعروقی» به احتمال ابتلا به بیماریهای مرتبط با قلب و عروق اشاره دارد که میتوانند بر سلامتی قلب، رگهای خونی و در نتیجه سایر اعضای بدن تاثیر بگذارد. عواملی که این خطر را افزایش میدهند، عبارتاند از کلسترول بالا، فشار خون، دیابت، چاقی، سیگار کشیدن، کم تحرکی و... .
محققان در این پژوهش دادههای ۳۴ هزار و ۴۲۵ شرکتکننده در بازه سنی ۶۲ــ۴۵ سال را که از پایگاه اطلاعات پزشکی «بیوبانک بریتانیا» به دست آمده بود، بررسی کردند.
آنها چربی احشایی (چربی اطراف اندامهای داخلی) شرکتکنندگان را بررسی و برای ارزیابی خطر قلبیعروقی آنها، از نمره ریسک فرامینگهام (Framingham) استفاده کردند. این نمره با توجه به سن افراد، چربی خون (کلسترول)، میزان فشار خون، مصرف داروهای فشار خون، وضعیت سیگار کشیدن و وجود دیابت محاسبه میشود.
از روش تصویربرداری مغزی ویبیام (تخمین حجم ماده خاکستری مغز مبتنی بر مورفومتری) هم برای بررسی ارتباط این عوامل خطر قلبیعروقی با وضعیت مغز افراد در طول زمان استفاده شد.
محققان دریافتند که در هر دو جنس خطرات قلبیعروقی و چاقی با افت شناختی بیشترــ که اغلب پیشدرآمد زوال عقل استــ مرتبط بود. با این حال خطر ابتلا به زوال عقل ناشی از عوامل خطر قلبیعروقی و چاقی در مردان، ۱۰ سال زودتر از زنان ظاهر میشود و معمولا شدیدتر است.
برای مردان، این خطر بین ۵۵ تا ۷۴ سالگی مشاهده شد، در حالی که زنان بیشتر در محدوده سنی ۶۵ تا ۷۴ سالگی آسیبپذیر بودند.
آیا این یعنی خطر قلبیعروقی بالاتر قطعا به زوال عقل منجر میشود؟
خیر، این مقاله چنین ادعایی ندارد. این پژوهش صرفا وجود یک ارتباط را نشان داده است، اما پیشنهاد میکند که این ارتباط بیشتر بررسی شود. تحقیقات پیشین درباره زوال عقل هم بر اهمیت درمان مشکلات قلبیعروقی موجود تاکید کردهاند.
محققان تاکید کردند کنترل و مدیریت عوامل خطر قلبیعروقی پیش از سن ۵۵ سالگی، میتواند به حفظ سلامتی مغز و قلب در بلندمدت کمک کند.