ايتنا - دبير شوراي عالي فناوري اطلاعات: ما به‌عنوان افراد جامعه ‌اسلامی باید ‌به شدت مباحث فیلترینگ را دنبال کنیم و نگذاریم فساد اخلاقی فرهنگ بومی ‌و اسلامی ‌ما را به هم بریزد.

شرق - بنابر اظهارات مدیر واحد اینترنت وزارت ارشاد فیلترینگ در ایران کاملا «دموکراتیک» است.
روح‌الله مومن‌نسب در گفت‌وگو با «ندای انقلاب» تاکید می‌کند تلاش بر این است که فضایی سالم و آرام برای فعالان سایبری فراهم شود.
او نظارت و کنترل در کشورهایی مانند آمریکا را دیکتاتورمابانه دانسته و براین عقیده است پالایش تارنماها در ایران براساس قانون با دستور کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه یا با مقام قضایی در بستری دموکراتیک و کاملا قانونی انجام می‌شود.

او در ادامه به ساختار و شرح وظایف کارگروه تعیین مصادیق پرداخته و گفته است بر اساس مصوبه کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، به جز تارنماها یا وبلاگ‌هایی که مطالبی برخلاف اعتقادات و امنیت ملی منتشر کنند، در بقیه موارد در صورتی که تارنما یا وبلاگی در پایگاه ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده باشد و مبنای پالایش نیز فهرست مصادیق محتوای مجرمانه باشد، پیش از پالایش به این‌گونه موارد تذکر ارسال می‌شود و اگر تذکر منجر به حذف مطلب مجرمانه شد، پالایش تارنما یا وبلاگ موردنظر از دستور کار خارج می‌شود.
اما دستور پالایش تارنماها و وبلاگ‌های مورد اشاره، از سوی مقام قضایی صادر شده که مسئولان این تارنماها لازم است برای رفع پالایش نظر مقام قضایی مربوطه را جلب کنند.

این اظهارات در حالی بیان می‌شود که محمود خسروی، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت، در مصاحبه‌ای که در روز ۱۳ مهر امسال توسط فارس منتشر شد، از تغییر روش فیلترینگ در ایران خبر داده است؛ گفته‌هایی که براساس آن قرار بود فیلترینگ اینترنت به‌صورت یکپارچه و از طریق گیت‌وی صورت گیرد.
او در بخشی از گفته‌های خود، تنها سازمانی را که فیلترینگ در آن زیر نظر شرکت ارتباطات زیرساخت نیست، «مرکز تحقیقات فیزیک نظری» اعلام و در مورد آخرین وضعیت فیلترینگ در ایران گفت: فعلا فیلترینگ یکپارچه است، اما ممکن است در آینده براساس سیاست‌های موجود تغییراتی اعمال شود؛ ممکن است اعمال فیلترینگ از گیت‌وی (Gateway) به لایه دسترسی (Access) منتقل شود، که با توجه به این موضوع که قاعدتا حجم اطلاعات بیشتر می‌شود، پیچیدگی‌های خاص خود را خواهد داشت.

فیلتر کردن سلب حیات اجتماعی وب‌سایت
از آغاز ورود اینترنت در ایران «فیلترینگ» یکی از مباحث چالش‌برانگیز بوده به نحوی که سایت الف به نقل از احمد توکلی نماینده مجلس شورای اسلامی آورده است که گاه به نارضایتی‌های شدید کاربران انجامیده است به حدی که «فیلترینگ» را ابزار ناراضی‌سازی نامیده‌اند.
اهمیت این موضوع تا به آنجاست که موافقان و مخالفان بسیاری را به موضع‌گیری در این‌باره واداشته است.
نظر بسیاری از موافقان مانند «آقای ریاضی» (دبیر شورای‌عالی فناوری اطلاعات) این است: «ما به‌عنوان افراد جامعه ‌اسلامی باید ‌به شدت مباحث فیلترینگ را دنبال کنیم و نگذاریم فساد اخلاقی فرهنگ بومی ‌و اسلامی ‌ما را به هم بریزد همان طور که وزارت بهداشت از شیوع ویروس آنفلوانزای مرغی یا سایر بیماری‌ها جلوگیری می‌کند، فیلترینگ نیز مانند همین مسئله است و باید درهای مملکت را در مقابل ورود مسائل ضداخلاقی و فسادآمیز در زمینه‌های مختلف ببندیم.»

مومن‌نسب می‌گوید: در مورد موج وبلاگی که جوانان در فضای اینترنت برای بیان اعتراض خود به راه انداخته‌اند باید گفت که این فعالیت‌ها باید با محور عقلانیت و در چارچوب نظام باشد، که در این صورت از نظر من به عنوان یک وبلاگ‌نویس این‌گونه مطالبات جمعی، منع قانونی ندارد و البته باید متذکر شوم که تارنماها و وبلاگ‌های مورد نظر از سوی مقام قضایی مجرم شناخته شده‌اند و به نوعی مقام قضایی معتقد است این تارنماها از خط قرمز نظام عبور کرده‌اند و همان‌گونه که گفته شد باید مراحل قانونی مورد اشاره را طی کنند.
او با این وجود سیاست‌های تعاملی را ابزار برخورد با سایت‌های محتوای مجرمانه می‌داند و بیان می‌کند سیاست‌های کارگروه در رابطه با مقابله با جرایم اینترنتی به این صورت است که اگر تارنمایی مطلبی خلاف قوانین انتشار داد و از سوی کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، مورد منتشرشده مجرمانه تشخیص داده شد، ابتدا با تعامل و همفکری با نویسندگان و گفت‌وگو برای حل این موضوع اقدام می‌کنیم و سعی می‌شود این‌گونه مشکلات به درازا کشیده نشود تا با ایجاد فضای حسن نیت موضوعاتی از این دست، حل شوند.

او در پاسخ به پرسش‌هایی مبنی بر اینکه فیلتر شدن وب‌سایت‌ها به معنای نقض آزادی اطلاعات برای کاربران محسوب می‌شود، گفته است دلسوزان نظام و سربازان رهبری در وزارت ارشاد و کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه خوب می‌دانند که صدور حکم پالایش یک تارنما به معنای سلب حیات اجتماعی از آن تارنماست و برای مسئول و کاربران تارنمای پالایش‌شده صدمات جبران‌ناپذیر زیادی به وجود می‌آید از این رو تلاش بر این است که فضایی سالم و آرام برای فعالان سایبری فراهم شود و در همین راستا از مقام‌های قضایی درخواست می‌کنم این‌گونه اقدامات با ملایمت و تعامل بیشتری انجام شود و خواهش حقیر در رابطه با موارد اخیر هم این است که عزیزان صادر‌کننده دستورات قضایی اخیر در دستورات خود تجدید نظر کنند تا فضای فعالیت برای جوانان حزب الهی و مستعد، که فعالیت‌های خالصانه آنها شکل‌دهنده قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی است، پدید آید.

اعمال آسان‌تر با تغییر سیاست‌های فیلترینگ
بنابر اظهارات مسئولان شرکت ارتباطات زیرساخت ممکن است در آینده‌ای نزدیک سیاست فیلترینگ در ایران تغییر کند؛ سیاستی که ابهامات زیادی دارد و هیچ یک از مسئولان ایرانی در مورد آن تاکنون به روشنی سخن نگفته‌اند؛ ابهاماتی مانند فیلترینگ سلیقه‌ای وب‌سایت‌ها و وبلاگ‌های مختلف که مشمول هیچ یک از بندهای قانون جرایم رایانه‌ای نمی‌شوند.
به گفته کارشناسان به همین دلیل تغییر سیاست اعمال فیلترینگ در ایران می‌تواند تابع عوامل بسیاری باشد که یکی از مهم‌ترین آنها محدودیت‌های امکانات تکنولوژیک است.

همان‌گونه که گفته شد، در فیلترینگ از طریق گیت‌وی، اینترنت ورودی کشور در یک نقطه (ورودی) فیلتر می‌شود و سپس به شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات اینترنتی (ISP) تحویل داده می‌شود. هرچند این روش دارای دردسر کمتری است اما زمانی که بخواهند کل اطلاعات ردوبدل‌شده (شامل اطلاعات رمزگذاری‌شده) را مورد بازبینی قرار بدهند، آن زمان فیلترینگ تمامی اطلاعات بسیار مشکل می‌شود. اما در روش لایه دسترسی (Access) اطلاعات رد و بدل‌شده در بین شرکت‌های مختلف (ISPها) تقسیم می‌شود، به طوری که بررسی این اطلاعات آسان‌تر خواهد بود و با منابع کمتر می‌توان اطلاعات محدودی را مورد بررسی قرار داد. هر چند در این روش خطر فیلترینگ سلیقه‌ای به طوری که یک وب‌سایت در یک ISP فیلتر باشد و در دیگری فیلتر نباشد، وجود دارد.