ايتنا - سه روایت متضاد از وضعیت شبکه ملی اطلاعات

تقریبا هیچ مسئولی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات نیست که در مورد اهمیت شبکه ملی اطلاعات صبحت نکرده باشد. اما درست همان قدر که همه در مورد لزوم وجود این شبکه متفق‌القول هستند، روایت‌های متفاوت و متضادی از وضعیت فعالی آن نقل می‌شود.

روایت اول: شبکه ملی اطلاعات موجود است
روایت نخست و خوشبینانه در مورد شبکه ملی اطلاعات، مربوط به مجری آن است. نصرالله جهانگرد رییس سازمان فناوری اطلاعات به عنوان مسئول پیاده‌سازی شبکه ملی اطلاعات، معتقد است در حال حاضر تمامی کاربران در تمام نقاط کشور و حتی روستاها به شبکه ملی اطلاعات دسترسی دارند.
جهانگرد در روز نخست نمایشگاه الکامپ در پاسخ به سوالات خبرنگاران در مورد شبکه ملی اطلاعات گفت: به‌زودی گزارش‌های کتبی که در این خصوص وجود دارد، اعلام می‌شود اما باید در نظر داشت که شبکه ملی اطلاعات دارای روندی تکاملی است. اکنون در فاز اول که مربوط به دسترسی به این شبکه می‌شود تمهیداتی اندیشیده شده تا مردم در نقاط مختلف به اینترنت دسترسی داشته باشند اما در گام‌های بعدی موضوعاتی مانند ظرفیت دسترسی، سرعت، امنیت، قیمت و مواردی از این دست مورد توجه قرار خواهد گرفت چرا که در این زمینه یک برنامه جامع تهیه کرده‌ایم و براساس آن گام‌به‌گام این طرح را پیش خواهیم برد.
رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران افزود: این شبکه در سراسر ایران راه اندازی شده و مراحل تکاملی را طی می‌کند. در این راستا، موضوع پایداری شبکه، ظرفیت، کیفیت، سرعت و امنیت عواملی است که باید تکامل یابد که در قالب یک برنامه جامع طراحی شده و به زودی پیاده سازی می‌شوند.

دیروز نیز معاون سازمان فناوری اطلاعات به ایرنا گفت: امسال یکصد دستگاه اجرایی دولت با هدف تحقق دولت الکترونیکی به مرکز ملی تبادل اطلاعات متصل شده‌اند.
رضا باقری اصل افزود: تعداد کمی از دستگاه‌های اجرایی به مرکز ملی تبادل اطلاعات متصل نشده‌اند که کار اتصال آنها درحال پیگیری است و تا پایان امسال هم دستگاه‌ها به این مرکز متصل خواهند شد.
باقری اصل افزود: بستر سخت‌افزاری این مرکز اجرایی شده است و تا آخر امسال راه اندازی خواهد شد و بستر نرم افزاری نیز درحال توسعه است.
علی اصغر انصاری معاون سازمان فناوری اطلاعات ایران نیز روایت جالبی از اتصال خانواده‌ها به شبکه ملی اطلاعات دارد: اتصال ۶۰ درصد خانوارها به شبکه ملی اطلاعات با احتساب اتصال فناوریه‌ایی همچون وایمکس، ADSL و نسل سوم موبایل تا پایان برنامه پنجم (سه ماه دیگر) محقق می‌شود.
به طور خلاصه و براساس روایت مدیران سازمان فناوری اطلاعات، شبکه ملی اطلاعات در کشور موجود و برقرار است و صرفا در حال گسترش کاربری‌ها و سطح دسترسی آن هستند.

روایت دوم: شبکه ملی اطلاعات مهم است
اگر محمد حسن انتظاری دبیر سابق شورای عالی فضای مجازی تکلیفش با شبکه ملی اطلاعات معلوم بود و در صف کسانی قرار داشت که می‌گفت از این شبکه هیچ خبری نیست، اظهارنظر دبیر جدید شورا و معاونانش کاملا محتاطانه و بیشتر در مورد اهمیت این شبکه است.
ابوالحسن فیروزآبادی در مدت کوتاهی که دبیری شورای مهم فضای مجازی را برعهده گرفته، ترجیح داده به جای اعلام نظرش در مورد وضعیت فعلی شبکه ملی اطلاعات از عباراتی چون «پیگیری تحقق شبکه ملی اطلاعات از اولویت‌های مهم این شورا است» و «اجرای شبکه ملی اطلاعات به عنوان یکی از مهم‌ترین برنامه‌های شورای عالی فضای مجازی» استفاده کرده است.
آخرین اظهارنظر از سوی مسئولان اجرایی مرکز ملی فضای مجازی به معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی کشور مربوط می‌شود که او هم راه دبیر شورا و رییس مرکز ملی فضای مجازی را در پیش گرفته است.
عباس آسوشه گفت: در ابتدا شبکه ملی اطلاعات و یا همان اینترنت ملی را کل فضای مجازی که مسائل زیرساختی، محتوایی و خدماتی است، می‌دانستند اما شورای عالی فضای مجازی با تصویب طرح شبکه ملی اطلاعات عملکرد آن را تخصصی‌تر و به عنوان زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور تعیین کرد.
وی با بیان این که شبکه ملی اطلاعات به دلیل این که زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور است راه‌اندازی آن در جامعه الزامی است، گفت: در صورتی که شبکه ملی اطلاعات براساس الزامات مصوب شورای عالی فضای مجازی کشور اجرایی شود می‌توان ذهن مخاطبان را با ارایه محتواهای غنی ایرانی اسلامی که داریم آگاه کرده و از گرایش جوانان به سمت فرهنگ غربی و محتواهای غربی جلوگیری کرد.

روایت سوم: شبکه ملی اطلاعات نداریم
دو روز پس از آن که نصرالله جهانگرد در الکامپ اعلام کرد شبکه ملی اطلاعات موجود است، معاون فناوری اطلاعات قوه قضاییه که دبیر شورای عالی اطلاع رسانی و عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی نیز هست، در یک غرفه آن طرف‌تر گفت: شبکه ملی اطلاعات هنوز راه‌اندازی نشده و معنی شبکه ملی اطلاعات راه‌اندازی شبکه‌ای در بستر اینترنت نیست.
وی افزود: وزارت ارتباطات گزارشی از عملکرد خود در شبکه ملی اطلاعات در یکی از کمیسیون‌های شورای عالی فضای مجازی مطرح کرده، اما توصیف‌های متفاوتی از شبکه ملی اطلاعات وجود دارد و در مجموع در حال حاضر شبکه ملی اطلاعات در کشور کامل نیست.
شهریاری البته در این روایت از وضعیت شبکه ملی اطلاعات تنها نیست. محسنی اژه‌ای معاون اول قوه قضاییه نیز آبان ماه از دولت به دلیل نبود زیرساخت‌های شبکه ملی اطلاعات انتقاد کرده بود. علاوه بر مسوولان قوه قضاییه، برخی از اعضای شورای عالی فضای مجازی و مجلس شورای اسلامی منتقد وضعیت شبکه ملی اطلاعات هستند.

حذف شبکه ملی اطلاعات از برنامه ششم و بودجه ۹۵
اما چهارشنبه گذشته اظهارنظری از قول مدیر دفتر فناوری‌های نوین مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی منتشر شد که وضعیت شبکه ملی اطلاعات را مبهم‌تر کرد. به گفته مهدی فقیهی در پیش‌نویس برنامه ششم توسعه دیگر شبکه ملی اطلاعات دیده نشده و بنابراین در بودجه سال ۹۵ که سال اول برنامه است اعتباری برای شبکه ملی اطلاعات نخواهد بود.
وی تاکید کرد: در این برنامه دیگر شبکه ملی اطلاعات دیده نشده است و بنابراین در بودجه سال ۹۵ که سال اول برنامه است اعتباری برای شبکه ملی اطلاعات در نظر گرفته نخواهد شد.
منبع: فناوران اطلاعات