ایتنا- سرعت پیشرفت تکنولوژی، پیشبینی آینده را سخت میسازد و گاهی نیز آسان. فناوریهای پوشیدنی یکی از این تکنولوژیهاست.
اگر قرار بود کلید اتومبیل، رمز عبور سایتهای اینترنتی، کارتهای اعتباری و بلیت اتوبوس از زندگی روزانه شما حذف شود و بهجای آن یک تراشه هوشمند زیر پوست شما جاسازی شود، آیا حاضر به انجام این کار بودید؟
این سؤالی بود که «هانس سوبلاد» هکر معروف عضو گروه سوئدی BioNyfiken هفته گذشته در «نشست تحلیل امنیتی کسپرسکی» مطرح کرد. او بنیانگذار مبحثی با عنوان «زیستهک» است که بر اساس آن تراشه مبتنی بر فناوری NFC در بدن انسان جاسازی میشود و البته امکان ورود خرابکاران سایبری به آن وجود دارد.
سوبلاد که یک نمونه از این تراشهها را در دست خود کار گذاشته است، توضیح داد که فناوری مذکور در گامهای نخستین بهسر میبرد و آینده به گونهای پیش روی ما قرار میگیرد که دنیای سایبری با دنیای واقعی ادغام میشوند.
مرکز BioNyfiken که مدت زیادی از زمان تأسیس آن نمیگذرد، به صورت تخصصی مبحث زیستهکری را دنبال میکند و طی چند ماه گذشته روی گروهی از داوطلبان، آزمایشهای گستردهای را از بیولوژی و سلولشناسی گرفته تا گیاهان و انسانهای هوشمند به انجام رسانده است.
هماکنون بیش از ۳۰۰ نفر در کشور سوئد به صورت داوطلبانه در آزمایشهای این مرکز شرکت کردهاند تا تراشه NFC زیر پوست بین انگشت شست و سبابه دست آنها نصب شود.
نصب تراشهها در بدن انسان این مرکز سوئدی نخستین گام خود را با همکاری کمپین Indiegogo برداشت و در آن به موفقیتهای قابل ملاحظهای دست یافت. نخستین تراشه که از این طریق در بدن انسان نصب شد xNT NFC نام داشت که این عمل نه تنها مورد توجه رسانههای خبری قرار گرفت، بلکه بین عموم مردم جهان هم بازتابهای گستردهای داشت.
سوبلاد از جمله کسانی بود که در این اتفاق تراشه هوشمند را زیر پوست خود جاسازی کرد و پس از به اتمام رسیدن نخستین مرحله از آزمایش توضیح داد که طی چند ماه گذشته به جای کلید خانه، قفل دوچرخه، عضویت فروشگاههای زنجیرهای و کارت شناسایی از xNT NFC استفاده کرده است.
البته به گفته این هکر، تراشه هوشمند آنها قابلیتهای بیشتری دارد و در آینده میتواند کلید اصلی برای همه کارهای روزمره باشد.
او در سخنرانی هفته گذشته توضیح داد که استفاده از تراشهها در بدن انسان چندان هم اتفاق خارقالعادهای محسوب نمیشود و هماکنون تعداد زیادی از افراد مجهز به همین سیستمها بین ما زندگی میکنند.
از جمله تراشههای هوشمندی که این روزها به صورت معمول در بدن انسان کار گذاشته میشود میتوان به سیستم هوشمند ضربانساز قلب، ایمپلنتهای پزشکی، پمپ انسولین و پروتز کنترل عصبی اشاره کرد.
ساخت این گونه تراشهها با علم کنونی هزینه چندانی ندارد و در حالی که یک دهه قبل نقشهبرداری از سیستم ژنتیکی بدن هر فرد ۱۰۰ هزار دلار هزینه داشت، این روزها عمل یاد شده با کمتر از ۱۰ هزار دلار به انجام میرسد.
بر همین اساس مینیاتوری کردن فناوریها، تولید انبوه، هزینه پایین و ساخت تراشههایی با قابلیت نصب زیر پوست بدن انسان نیز به آسانی انجام میشود.
کارت شناسایی زیر پوست دست در ژانویه ۲۰۱۵ یکی از هوشمندترین و پیشرفتهترین شرکتهای جهان در سوئد افتتاح شد تا بزرگترین تحول در تاریخ خدمات سازمانی جهان صورت گیرد. این خبر بازتاب گستردهای در رسانهها داشت، اما آنچه Epicenter را از دیگر شرکتهای جهان متمایز کرد، نحوه ورود کارمندان به دفتر مرکزی آن بود.
«فلیچو دی کوستا» نخستین کارمندی بود که صبح روز افتتاحیه در مقابل در اصلی حاضر شد و دست راست خود را کنار گیرنده هوشمند قرار داد تا اجازه ورود برای او صادر شود.
او در بخشهای مختلف داخلی فرآیند مشابه را انجام داد و پس از آنکه به اتاق کار خود رسید، از راه دور و با حرکت دست توانست دستگاه کپی را فعال کند. همه این اتفاقات به خاطر آن بود که مدتی قبل زیر پوست دست کوستا یک تراشه RFID به اندازه دانه برنج نصب شده بود.
با این اتفاق شرکت Epicenter در مراسم افتتاحیه اعلام کرد که بزودی ۷۰۰ نفر دیگری که برای آن کار میکنند نیز به تراشه مذکور مجهز میشوند تا تمام فعالیتهای روزانه آنها به صورت الکترونیکی دنبال شود. این تراشه همچنین امکان پرداخت الکترونیکی از طریق لمس دست را نیز فراهم کرد.
البته این کار انتقاداتی را هم در پی داشت و برخی کارشناسان اعلام کردند که ورود تراشه هوشمند در بدن انسان امکان جمعآوری همه اطلاعات شخصی را فراهم میکند و اگر ایمنی لازم در این زمینه برقرار نشود، این اطلاعات براحتی سرقت میشوند.
اما شرکت سوئدی ادعا میکند که در تراشه دانه برنجی خود سیستمهای ایمنی پیشرفته را مورد استفاده قرار داده است و اطلاعاتی که در آن ذخیره میشود، مانند اطلاعاتی است که کاربران هر روز در دستگاههای تلفن همراه خود ایجاد میکنند و همواره احتمال سرقت آنها وجود دارد.
شرکت Epicenter بر این باور است که فناوریهای پوشیدنی نمیتوانند به همه نیازهای کاربران پاسخ گویند و برای انسان امروزی باید سیستمی در نظر گرفته شود که به صورت شبانهروزی فعال باشد و البته در روند روزمره زندگی او مزاحمتی به وجود نیاورد.
بر این اساس، نسل آتی فناوریهای پوشیدنی به گونهای برای مردم عرضه میشوند که نیاز نیست آنها را در قالب ساعت یا عینک هوشمند بپوشیم و در عوض، یک تراشه چند میلیگرمی میتواند خدمات بیشتری نسبت به آنها ارائه دهد.
تاتوی الکترونیکی موتورولا که تا سال گذشته از زیرمجموعههای گوگل محسوب میشد، خود را به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تلفن همراه در جهان معرفی کرده است و با حق امتیازهای جدید به ثبت رسیده از سوی آن، به نظر میرسد این شرکت قصد ورود به حوزههای جدیدتری را دارد.
فناوری متفاوتی که موتورولا تحت مدیریت گوگل ارائه کرده است «تاتوی الکترونیکی» نام دارد و در اصل مدارهای انعطافپذیری محسوب میشود که یک مهر پلاستیکی آن را به پوست بدن متصل میکند.
یک مدل از این تاتوی الکترونیکی میکروفون بیسیم را به همراه سیستم گیرنده و فرستنده MCD در خود جا داده است تا کاربر به هنگام برقراری تماسهای صوتی به جای گرفتن تلفن همراه در نزدیک گوش، از این خالکوبی هوشمند که روی گردن او نصب شده است استفاده کند.
مدل دیگر تاتوی الکترونیکی موتورولا مدارهای پیشرفته، آنتنهای قوی و حسگرهای هوشمند را شامل میشود و وظیفه آن شناسایی هویت صاحب دستگاه الکترونیکی است تا جلوی سرقتهای اینترنتی و سوءاستفاده از اطلاعات شخصی کاربران گرفته شود.
موتورولا در توضیح این محصول گفت که هر خالکوبی هوشمند ۵ روز روی پوست بدن باقی میماند و کاربر با پرداخت ۱۰ دلار میتواند یک بسته دهتایی از این خالکوبیها را در اختیار بگیرد که البته این تعداد برای ۵۰ روز کافی است و پس از آن برای تأمین امنیت مورد نظر، باید همین هزینه پرداخت شود.
شرکت موتورولا همچنین استفاده از قرص هوشمندی را به تصویب سازمان غذا و داروی امریکا رسانده است که یک تراشه هوشمند را شامل میشود و انرژی مورد نیاز آن را اسید معده تأمین میکند.
زمانی که این قرص بلعیده میشود سیگنال ۱۸ بیتی مشابه دستگاه ثبت ضربان قلب را داخل بدن تولید میکند و تلفن همراه میتواند با در اختیار گرفتن سیگنال مربوطه، هویت فرد را تشخیص دهد تا اجازه ورود او به دستگاههای الکترونیکی همراه صادر شود.
این قرص که تا ۳۰ روز در بدن انسان باقی میماند، میتواند برای حذف رمز عبور در حسابهای کاربری اینترنتی هم مورد استفاده قرار گیرد و البته، موتورولا هنوز تصمیمی برای تولید انبوه این محصولات ندارد.
دور از ذهن به نظر نمیرسد که نسل بعدی فناوری چه در قالب تراشههای هوشمند زیرپوستی یا تاتوی الکترونیکی، با آنچه امروز مورد استفاده قرار میدهیم کاملاً متفاوت باشد و از هماکنون پیشبینی شده است که کاربران سال ۲۰۲۰ میلادی فناوریهایی را به صورت روزمره مورد استفاده قرار میدهند که این روزها هنوز مدل مفهومی آنها هم ارائه نشده است.