ايتنا - سه مرحله از مدل سازی فرآیند با استفاده از استاندارد BPMN

BPMN نسبت به روش‌های سنتی مدل‌سازی فرآیند، برتری‌هایی مشهودی دارد که برای طراحان فرآیند و توسعه‌دهندگان در سطوح فنی مختلف –به‌سادگی- قابل تشخیص است. با این حال، BPMN به عنوان یک استاندارد، برای استفاده در طیف گسترده‌ای از ابزارها و برنامه‌های کاربردی، روش و متدولوژی مشخصی را ارائه نداده و یا حتی بهترین تکنیک برای چگونگی استفاده مؤثر از نمادها -برای هرگونه مدل‌سازی خاص- را مشخص نمی‌سازد.

در راستای پر کردن این شکاف، BPMessentials متدولوژی یا روشی برای چگونگی استفاده از این نمادها را -به گونه‌ای سازگار با فلسفه BPM- ارائه می‌نماید که فرآیندهای کسب‌وکار را به عنوان واحدهای بهم پیوسته قابل درک می‌سازد. تمرکز این مطلب بر روی چگونگی مدل‌سازی از بالا به پایین می‌باشد که در سه سطح مجزا شامل دید کلی از جریان کار، اضافه نمودن جزئیات و زیرفرآیندها در صورت نیاز و سپس ترجمه این افکار به نماد، بیان می‌گردد.

شایان ذکر است BPMessentials پیشرو در آموزش و ارائه گواهینامه‌ها در حوزه مدیریت فرایندهای کسب‌وکار (BPM) -به صورت حرفه‌ای- است. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت http://www.bpmessentials.com مراجعه نمایید.

سطح اول - مدل‌سازی توصیفی (Descriptive Modeling):
مدل‌سازی توصیفی، یک نوع مدل‌سازی سطح بالاست که اکثر مشاوران BPM در مورد آن صحبت می‌کنند. گاهی اوقات قوانین BPMN در آن نادیده گرفته می‌شود، لیکن برای برقراری ارتباط با سازمان و مشخص نمودن اهداف و جریان کار، بسیار مفید است. مدل‌سازی سطح اول، نیاز به درک درستی از مفاهیم اصلی مانند وظایف، زیرفرآیندها، جریان، توالی و مسیر (Task,Subprocces,sequence flow,pools and lane) دارد، لیکن پیچیدگی‌ها و جزئیات هر یک از این بخش‌ها، مورد توجه و بررسی قرار نمی‌گیرد؛ به عنوان مثال، می‌دانیم که وظیفه ۱ با وظیفه ۲ در ارتباط است و وظیفه ۲ نتیجه درخواست وظیفه ۱ را بررسی و نتیجه را اعمال می‌کند، اما اینکه چه مواردی باید به صورت انسانی و یا حتی سیستمی بررسی شوند مورد بررسی قرار نگرفته و به این شیوه یک دید کلی از جریان کار ارائه می‌گردد .

سطح دوم - مدل‌سازی تحلیلی (Analytical Modeling):
مدل‌سازی تحلیلی به عنوان سطح دوم از مدل‌سازی فرآیند، دقیق‌تر و جزئی‌تر بوده و در واقع، سطح اول را تکمیل می‌کند. در این سطح، مسیر و استثنائات را بررسی می‌کنیم. در واقع، در مدل‌سازی سطح دو به درک درستی از انواع مختلف تصمیم‌ها، قوانین، رویدادها و الگوهای پردازش می‌رسیم و نکته مهم دیگر این است که برخلاف سطح اول، این بار پیروی از قوانین BPMN اجباری است. خروجی این سطح باید به صورت مؤثری کسب‌وکار مورد بررسی را به همراه تمامی جزئیات به نمایش بگذارد. در نهایت، به کمک خروجی این سطح و شبیه‌سازی و یا روش‌های دیگر، اقدام به تجزیه و تحلیل فرآیند می‌نماییم.

سطح سوم - مدل‌سازی اجرایی (Executable Modeling):
مدل‌سازی اجرایی در واقع بخشی از فرآیند پیاده‌سازی است؛ خروجی این سطح تا حد زیادی وابسته به ابزاری است که جهت پیاده‌سازی و اجرایی نمودن BPMN از آن استفاده می‌نماییم. بسیاری از ابزارهای BPMS مواردی مانند درگاه‌های ارتباطی (gate way) و یا انواع مختلف رویدادها را پشتیبانی نکرده و ممکن است روش‌های خاص خود را پیشنهاد نمایند و هم‌چنین بسیاری از ابزارهای موجود تنظیمات و جزئیات BPMN را نادیده گرفته و به جای آن، جزئیات پیاده‌سازی معادلی را پیشنهاد می‌دهند. بدین ترتیب، نمودارهای سطح ۳ همان نمودارهای سطح ۲ هستند که وابسته به ابزار مورد استفاده، معادل‌سازی شده‌اند. دلیل اصلی اینکه ما در سطح ۲ ابتدا استانداردهای BPMN را انجام می‌دهیم و سپس آن را وابسته به ابزار خصوصی‌سازی می‌نماییم این است که استانداردهای مدل‌سازی BPMN از سوی اکثر سازمان‌ها قابل فهم است، لیکن استانداردهای خاص ابزار ما می‌تواند برای سازمان نامفهوم بوده و یا اشتباهاتی را ایجاد نماید.

منبع: پایگاه دانش BPM رایورز