براي حل مشكل الكامپ بايد مشكلات ديگر حوزه آي‌تي حل شود
وظيفه ما حل اختلافات صنف نيستبررسي الكامپ 1+12 در گفت‌وگو با رييس شركت نمايشگاههاي بين‌المللي
م.ر.بهنام رئوف- دنياي اقتصاد
سیدحمید قوام‌شهیدی چند سالی است در طبقه دوم ساختمان اصلی شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی مشغول به کار است. او که به خاطر نوع مسوولیتش در این شرکت دولتی با صنوف مختلف آشنایی به هم رسانده، هم اکنون یکی از شناخته شده‌ترین افراد حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات است. هر چند این شهرت بیشتر بابت انتقادهایی است که بخش‌های مختلف صنوف رایانه‌ای و فناوری اطلاعات به وی روا مي‌دارند. طی چند سال اخیر ریاست وی بر این شرکت، نمایشگاه الکامپ را که زمانی مهم‌ترین نمایشگاه حوزه فناوری اطلاعات به شمار مي‌آمد، به یکی از ضعیف‌ترین نمایشگاه‌های برگزار شده در این حوزه تبدیل کرده است.
با این حال وی این ضعف را نه ناشی از خود نمایشگاه بلکه ناشی از افت بازار آی‌تی طی چند سال اخیر مي‌داند. آقای قوام شهیدی امسال نیز قرار است نمایشگاه الکامپ را ششم تا دهم آبان ماه بدون حضور سازمان نظام صنفی رایانه‌ای برگزار کند. همین موضوع انتقاد شدید سازمان و تحریم ضمنی آنان را در پی داشته است، هر چند رقبای سازمان نظام صنفی این بار به کمک آقای قوام شهیدی آمده‌اند.
امسال قرار است سيزدهمين نمايشگاه الكترونيك، كامپيوتر و تجارت الكترونيك از 6 تا 9آبان ماه در محل نمايشگاههاي بين‌المللي تهران برگزار شود.
فناوري اطلاعات امروزه در دنيا به عنوان يكي از زيرساخت‌هاي توسعه مطرح است و در اين بين برگزاري نمايشگاههاي تخصصي در اين زمينه نقش ويژه‌اي دارد. برگزاري نمايشگاه زماني موثر است كه متوليان امر آي‌تي به خوبي به حل مشكلات و معضلات آي‌تي بپردازند و تسهيلات لازم را جهت رفع موانع و مشكلات موجود ايجاد كنند. طبيعي است كه اگر رشد آي‌تي در كشور مطلوب نباشد، از نمايشگاه هم كاري ساخته نيست. در نتيجه به نظر مي‌رسد رشد و گسترش حوزه آي‌تي نيازمند يك عزم جدي و ملي است.
• با توجه به پيشرفت روزافزوني كه در كشورهاي مختلف شاهد هستيم و تسهيلاتي كه آي‌تي مي‌تواند براي بهبود وضعيت اقتصادي، توسعه تجارت و كاهش هزينه‌ها به وجود آورد، نيازمند استفاده مناسبي در اين زمينه هستيم؛ چرا كه كشور ما از نيروهاي تحصيل‌كرده بالايي در بخش آي‌تي برخوردار است. متاسفانه طي سال‌هاي گذشته به خصوص 10دوره اول برگزاري نمايشگاه، آمارهايي از حضور شركت‌ها و بازديدكنندگان منتشر نشده است. دليل اين مساله چيست؟ و آيا مديريت فعلي برنامه‌اي براي جمع‌آوري و انتشار آمارهاي گذشته دارد؟
شركت سهامي نمايشگاه‌ها پيش از اين بخشي از مركز توسعه صادرات بوده است و طبيعي است استخراج آمار در بين اين نقل و انتقالات زمان‌بر است اما در حال حاضر بخشي در شركت در حال استخراج و تاليف شناسنامه و انتشار آمار تمامي نمايشگاه‌هايي است كه در كشور تا به حال برگزار شده است.
اين آمار بر‌اساس شاخصه‌هايي همچون كالاها، متراژ، شركت‌هاي داخلي و خارجي طي پنج سال گذشته جمع‌آوري شده و در حال حاضر نيز دروه‌هاي پيش از آن در دست بررسي است. همان‌طور كه مي‌دانيد، سنجش فرصت‌ها و تهديدها در هر حوزه‌اي از تحليل آمارها و نظرسنجي‌ها به دست مي‌آيد و ما نيز به اين روش علمي اعتقاد داريم. در حال حاضر تمام آمارهاي نمايشگاههاي برگزار شده از سال 83 تاكنون جمع‌آوري شده و همان طور كه گفته شده، سال‌هاي پيش از آن هم در دست بررسي است. در سال 84 الكامپ در 21هزار متر و 10هزار و 700متر مربع متراژ مفيد در قالب 290شركت داخلي و 40شركت خارجي برگزار شد.
در سال 85، متراژ نمايشگاه به 22هزار و 500متر مربع رسيد كه در اين بين 11هزار و 200متر مربع متراژ مفيد با مشاركت 310شركت داخلي و 15 شركت خارجي برگزار شد. در سال 86 و الكامپ سيزدهم، تاكنون در 25هزار متر مربع، 12هزار و 500متر‌مربع مفيد و هزار متر هم دولت الكترونيك، ثبت‌نام همچنان در حال انجام است كه تاكنون 364 شركت داخلي و 16شركت خارجي ثبت‌نام كرده‌اند. در حال حاضر در بخش شركت‌ها 16درصد و در بخش متراژ نمايشگاهي 11 درصد در اين دوره رشد داشته‌ايم.
• طي دو سال گذشته، الكامپ حاشيه‌هايي به همراه داشت و دستخوش اختلافات صنفي شده است، اما با توجه به اختلافات موجود شركت سهامي نمايشگاه همچنان با اصرار الكامپ را به تنهايي برگزار كرده است. امسال هم كه سيزدهمين دوره اين نمايشگاه است، چنين وضعيتي ادامه دارد. پيش‌بيني مي‌كنيد مشكلاتي كه طي چندسال اخير گريبان‌گير الكامپ شد، چه زماني پايان مي‌پذيرد؟
ناملايمات و عدم هماهنگي در صنف فناوري اطلاعات كشور به نفع هيچ كس نيست، نه به نفع صنف است، نه منافع ملي و نه صنعت آي‌تي. نمايشگاه محلي براي به نمايش گذاشتن كل توان كشور است. جايي براي انجام مذاكرات حرفه‌اي تجاري با مشاركت‌كنندگان داخلي و خارجي است. اگر ظرفيت‌هاي خوبي در نمايشگاه در معرض ديد عموم و بازديدكنندگان قرار گيرد، مي‌تواند جذب مشاركت‌كنندگان خارجي را به دنبال داشته باشد.
از سويي ديگر در برخي از بخش‌هاي سخت‌افزاري و نرم‌افزاري توان‌هاي بالقوه‌اي وجود دارد كه علاوه بر آنكه مي‌تواند جلوي خروج ارز از كشور را بگيرد، از توان صادراتي بالايي هم برخوردارند. به جاي اختلاف درون صنفي، دست‌اندركاران حوزه آي‌تي بايد يك برنامه و نقشه منظم براي افزايش توان صادراتي اعضاي خود داشته باشند. ما علاقه داريم نمايشگاه قدرتمند و در خور توجهي در بخش آي‌تي كشور داشته باشيم اما ناهماهنگي‌هاي موجود در اين بخش بيشتر به ضرر صنعت آي‌تي كشور و بعد هم تمام اعضاي صنف خواهد بود.
اينكه ضعف در برگزاري نمايشگاه به گردن مجري نمايشگاه بيفتد، مشكلي را حل نخواهد كرد. هرچند كه برگزاري نمايشگاه جزو وظايف اصلي شركت سهامي نمايشگاه‌ها است، اما به طور كلي ما تمايلي به واگذاري و مجري بودن نمايشگاه الكامپ نداريم.
با توجه به بحث خصوصي‌سازي طي سال‌هاي گذشته، سعي كرديم برگزاري نمايشگاه‌ها را به بخش‌خصوصي توانمند واگذار كنيم. با توجه به ناهماهنگي‌هاي موجود در بين فعالان صنف آي‌تي كشور و از آنجا كه نمي‌خواستيم مشكلاتي در حاشيه برگزاري الكامپ رخ دهد، بار برگزاري الكامپ را بر دوش گرفتيم. با مديران اين صنف جلسات متعددي داشتيم و نظرات آنها را هم دريافت كرديم. سازمان نظام صنفي جايگاه قانوني دارد و زحمات بسياري را هم براي صنف كشيده است. اما در اين بين تشكلات صنفي ديگري هم شكل گرفته است.
سازمان نظام صنفي انتظار دارد كه ما تشكلات ديگر را غير قانوني اعلام كنيم و اين در حالي است كه ما جايگاه قضاوت در اين زمينه را نداشته و به طور كلي هم تمايلي نداريم، در اين زمينه وارد شويم.
ما سالانه نزديك به 50نمايشگاه داخلي و خارجي برگزار مي‌كنيم و نمي‌توانيم تمام وقت خود را صرف حل اختلافات درون‌سازماني اصناف مختلف كنيم. مجامع قضايي بايد درباره اختلافات صنفي نظر دهند نه شركت‌‌سهامي نمايشگاه‌ها.
آنچه كه براي ما اهميت دارد، برگزاري نمايشگاه‌ها بهتر از گذشته است و اين موضوع فقط به الكامپ بازنمي‌گردد، در بيشتر نمايشگاه‌هايي كه طي دو سال گذشته برگزار شده است، هر سال با رشد همراه بوده و برخي از آنها هم بهترين در سطح جهاني هستند، همانند نمايشگاه بين‌المللي نفت.
•چرا دست‌اندركاران حوزه آي‌تي، اصرار دارند كه الكامپ را فقط يكي از تشكل‌هاي صنفي برگزاركند؟ چه هدفي در اين زمينه وجود دارد؟ چرا مديران سازمان‌ها و تشكل‌هاي ذي‌ربط در حوزه آي‌تي تمايلي به همكاري با يكديگر ندارند و فقط مي‌خواهند به صورت انفرادي فعاليت داشته باشند؟
نمايشگاه خانه تمام دست‌اندركاران در حوزه‌هاي مختلف است و ما مي‌خواهيم زمينه رشد و صادرات را در بخش‌هاي مختلف به وجود آوريم، در نتيجه با پيوستن به جريانات حاشيه‌اي به بي‌راهه نخواهيم رفت.
• در ساير نمايشگاه‌هايي كه برگزار مي‌شود، آيا اختلافاتي مشابه با آنچه در برگزاري الكامپ پيش روي شركت سهامي نمايشگاه‌ها است، وجود دارد؟
متاسفانه در اكثر نمايشگاه‌ها اختلافاتي بين اتحاديه‌ها، تشكل‌ها و به طور‌كلي NGO هر صنف وجود دارد. اين اختلافات بيشتر ناشي از عدم فرهنگ همكاري جمعي، نوظهور بودن تشكل‌ها و رقابت‌هاي بي‌مورد صنفي است.
همواره سعي كرده‌ايم اين اختلافات را حل كنيم اما در مورد الكامپ داستان به گونه‌اي ديگر است. متاسفانه مسئولان اين صنف بيشتر دوست دارند كه اختلافات درون صنفي‌شان به تيتر مطبوعات تبديل شود. خبر زدن به شرطي كه در خدمت صنعت آي‌تي باشد بسيار خوب است، اما تضعيف يكديگر آن هم در بين افكارعمومي هيچ مشكلي را حل نمي‌كند.
• چرا برگزاري نمايشگاه الكامپ را همانند برخي ديگر از نمايشگاه‌ها به يك شركت بخش‌خصوصي واگذار نمي‌كنيد؟ آيا در اين بخش مجري حرفه‌اي ديگري به غير از سازمان نظام‌صنفي و تشكل‌ها وجود ندارد؟
تا به حال درخواستي در اين زمينه نشده است و اگر شركت توانمندي درخواستي در اين خصوص داشته باشد، ما از آن استقبال مي‌كنيم.
• چرا استانداردهاي موجود در نمايشگاههاي خارجي حوزه آي‌تي در الكامپ رعايت نمي‌شود؟
توانمندي‌هاي كشورما در بخش آي‌تي بسيار بالاتر از ساير كشورهاي منطقه است، اما اينكه چرا نمايشگاه‌هايي كه در كشورهاي خارجي برگزار مي‌شود از نمايشگاههاي ما برتر است، به زيرساخت‌هاي موجود در كشور باز مي‌گردد نه به مديريت نمايشگاه.
ما نمي‌گوييم الكامپ از جيتكس برتر است و اين مساله هم كه اگر بخش‌خصوصي الكامپ را برگزار كند، مي‌توان روزي جيتكس را پشت سر گذارد، اصلا صحيح نيست؛ چراكه زيرساخت‌هايي كه ايران در بخش فناوري اطلاعات و ارتباطات در اختيار دارد، قابل قياس با زيرساخت‌هاي موجود در امارات متحده نيست.
از طرف ديگر در برخي از نمايشگاه‌ها جاذبه‌هاي خاصي براي حضور شركت‌هاي خارجي نيست. در نمايشگاه بين‌المللي نفت و گاز، شاهد حضور فعال خارجي‌ها هستيم اما الكامپ و برخي نمايشگاههاي ديگر جاذبه‌اي براي حضور شركت‌هاي خارجي ندارد. در مقايسه‌هاي نمايشگاهي بايد زيرساخت‌ها و نيازها مورد سنجش قرار گيرد.
در الكامپ دهم، نمايشگاه بسيار عالي برگزار شد، هم شركت‌هاي خصوصي حضوري فعال داشتند و هم زيرمجموعه‌هاي دولتي. اوج صنعت آي‌تي ايران به اعتقاد دست‌اندركاران صنف در همان سال بود. اما طي چند سال اخير به طور كلي آي‌تي كشور دچار ركود شده است و اين مساله هيچ ارتباطي با برگزاري نمايشگاه ندارد.
اگر الكامپ دهم خوب برگزار شد، به دليل بودجه‌هايي بود كه در آن زمان از سوي شركت‌هاي دولتي صرف شده بود، به دليل رونق بازار آي‌تي و اجراي برنامه تكفا بود؛ اما در حال حاضر همان طور كه مي‌دانيد و مسوولان هم مي‌گويند، تمام حوزه آي‌تي با ركود روبه‌رو است. در نتيجه اين ركود خواه‌ناخواه بر نمايشگاه هم تاثير مي‌گذارد.
براي حل مشكل الكامپ بايد مشكلات ديگر حوزه آي‌تي حل شود نه اينكه مشكلات ديگري ساخت و با مطرح شدن در مطبوعات به آن دامن زده شود. در زمينه فراهم آوردن زيرساخت‌هاي لازم نه تنها در بخش الكامپ بلكه در ساير نمايشگاه‌ها فعاليت‌هاي پژوهشي در شركت سهامي نمايشگاه‌ها صورت گرفته كه بخشي از آن به اتمام رسيده و بخشي هم در دست بررسي است.
شركت سهامي نمايشگاه‌ها از سال آينده خصوصي خواهد شد در نتيجه روند برگزاري نمايشگاه‌ها تغيير خواهد كرد.
قطعا بخش زيادي از فعاليت‌ها در قالب پروژه‌هاي برون‌سپاري ارائه خواهد شد و ما هم فقط در بخش مديريت فعاليت خواهيم كرد.
در نتيجه مديران صنف آي‌تي كه همگي دلسوز صنف خود هم هستند بهتر است به جاي شركت‌نكردن روش ديگري را براي حل مشكلات خود دنبال كنند.
ما هيچ دوستي يا دشمني با كساني كه در نمايشگاه الكامپ شركت كرده يا نكرده‌اند نداريم. ما به همه فعالان احترام گذاشته، علاقه داشته و حتي به تمام ديدگاه‌هاي موجود در بين طرف‌هاي درگير هم احترام مي‌گذاريم. ما بايد به جاي نقد يكديگر، مشكلات و موضوعات اصلي را نقد كنيم. در كنار برگزاري الكامپ برنامه‌هاي جنبي مختلفي در نظر گرفته شده است از جمله بررسي شبكه ملي اينترنت، بررسي پيشرفت تجارت الكترونيك در كشور، بررسي مشكلات پيش‌روي سرمايه‌گذاري در حوزه آي‌تي، بررسي مشكلات پيش روي صادرات محصولات آي‌تي، نظام جامع فناوري اطلاعات، بررسي باز‌ي رايانه‌اي داخلي و خارجي و همايش‌ها و نشست‌هاي ديگر. سايت جديد نمايشگاه كه توانمندي‌هاي بسياري دارد به زودي معرفي خواهد شد كه در آن هم شركت‌كنندگان و هم بازديدكنندگان مي‌توانند آنلاين ثبت‌نام كنند.
• از وقتي كه در اختيار ما قرار داديد، سپاسگزاريم.
