احتمال جدي خرید سهام مخابرات از سوی بنیاد تعاون سپاه
احتمال خرید سهام مخابرات از سوی بنیاد تعاون سپاه جدي شد
تهران امروز، سارا احمدی - با نزدیک شدن به زمان برگزاری بزرگترین معامله تاریخ بورس کشور زمزمهها مبنیبر خریداران احتمالی این سهم در بورس افزایش میگیرد.
واگذاری 51 درصد از سهام مخابرات در حالی به 18 شهریور موکول شده که پیش از این سهبار دیگر نیز مقرر شده بود تا برای واگذاری سهام این شرکت و خصوصی شدن مخابرات در بورس اقداماتی صورت گیرد که هر بار به دلایل متفاوت این امر به تاخیر افتاد و این بار اما معاون واگذاری و امور حقوقی سازمان خصوصی سازی پس از آنکه یکسال از زمان مطرح شدن واگذاری سهم می گذرد، زمان قطعی واگذاری سهام مخابرات در بورس را 18 شهریور عنوان کرده و براساس گفته وی همه شرکتهای واجد شرایط باید تا 11 شهریور همه مدارک لازم را ارائه کنند تا به این ترتیب و براساس پروانهای که برای ورود مخابرات به بورس تنظیم شده همه چیز از تلفن ثابت، موبایل، ارتباطات دیتا و زیرساختهای آن را بهطور یکجا از انحصار بخش دولتی به بخش خصوصی منتقل کنند.
البته این نوع انتقال کامل از بخش دولتی به خصوصی ادعایی است که از سوی دولتیها مطرح میشود اما کارشناسان مخابرات از واقعیت دیگری خبر میدهند بهطوریکه کارشناسان صنعت مخابرات کشور معتقدند که لااقل تا شش سال آینده این انحصار در مخابرات کشور وجود خواهد داشت.
بر این اساس اگرچه نمیتوان این روزها را بهعنوان روزهای پایانی دولتی بودن سهام مخابرات عنوان کرد اما درنهایت پس از یکسال بخش خصوصی امیدوار است که بتواند سهم اندکی از مخابرات کشور را از آن خود کند. اگرچه بیش از هر چیز پذیرش اهلیت خریداران توسط نهادهای دولتی دارای اهمیت است.
اگرچه سازمان خصوصیسازی یک سال پس از آنکه بلوک پنجدرصدی شرکت مخابرات ایران در بورس عرضه شد، بالاخره تصمیم گرفت بیش از 50 درصد سهام آن را به بخش غیردولتی واگذار کند تا اپراتور اول مخابرات ایران همچون اپراتور دوم، سهامدارانی خارج از قوه مجریه داشته باشد اما همانگونه که سهامداران واقعی اپراتور دوم نیز بخش خصوصی واقعی نیستند این احتمال در مورد اپراتور اول بیش از پیش خریداران سهام را نگران کرده است.
این نگرانیها زمانی افزایش مییابد که زمزمههایی مبنیبر معین بودن خریدار نهایی سهام مخابرات در بورس نیز مطرح میشود چرا که با وجود ابلاغ سیاستهای کلی اصل 44 طی 4 سال گذشته روند واگذاریها بهگونهای بوده که اگرچه در نهایت سهام یک شرکت به یک یا دو شرکت مربوط به بخش خصوصی واگذار شده اما در نهایت همه آن شرکتها در انحصار همفکران دولت بودهاند.
بهعنوان مثال میتوان به واگذاری سهام شرکت صدرا میان قرارگاه خاتم و شرکت توسعه سرمایهگذاری اشاره کرد که درنهایت مشخص شد که هر دوی این شرکتها از زیرمجموعههای شرکتهای وابسته به سپاه محسوب میشدهاند.
در این میان اما در فهرست شرکتهای پیشنهاددهنده برای خرید سهام شرکت مخابرات نام شرکتهایی بهچشم میخورد که در فهرست شرکتهای زیرمجموعه سپاه هستند و برخی منابع آگاه نیز از قطعی بودن واگذاری بخش زیادی از سهام مخابرات به این شرکت خبر میدهند.
واگذاری سهام مخابرات به شرکتهای تحت نظارت وابسته دولت در حالی مطرح میشود که چگونگی شرکت خریداران سهم همواره یکی از موارد اصلی مطرح شده در واگذاری سهام این شرکت بوده و بر این اساس در زمان واگذاری سهام این شرکت بهجای قیمت بالاتر دولتیها اهلیت شرکت خریدار را موردنظر قرار داده و بر آن تاکید کردهاند.
بر این اساس و با نگاهی گذرا به شکل واگذاریهای صورت گرفته طی سالهای گذشته و در دولت نهم بیش از پیش احتمال واگذاری سهام مخابرات به شرکتهای وابسته به دولت را قطعی نشان میدهد.
گفته میشود کنسرسیومی متشکل از شستا، بنیاد تعاون سپاه و یک شخص حقیقی خواستار خرید بلوک 50+1 درصدی مخابرات هستند که البته شنیدهها حاکی از آن است که این شخص یک فرد چینی است که بهوسیله یک فرد ایرانی قصد خرید این بلوک را دارد.
در این فهرست البته نام شرکتهایی همچون شرکت سرمایهگذاری مهر اقتصاد ایرانیان که در حال حاضر فعالترین شرکت در بازار بورس است را نیز میتوان دید که این شرکت متعلق به موسسه مالی و اعتباری مهر است که به بسیج تعلق دارد.
شرکت شستا - شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی - نیز که تا همین چند ماه پیش با تشکیل شرکت تامین تلکام توانسته بود، برنده اپراتور سوم تلفن همراه ایران شود، به ناگهان همه چیز را از دست داد.
در این بین علاوه بر شرکتهای داخلی اما بازاریابیهای گسترده جهانی مسئولان برای فروش سهام سبب شد تا ابراز تمایل اپراتورهای روسی، عربی و اروپایی یا حتی پولداران جهان برای خرید سهام مخابرات ایران، اخباری باشد که این روزها بسیار شنیده میشود. حتی بهتازگی نیز نمایندگیهای ایران در ترکیه، سوئد و مالزی برای معرفی فرصتهای سرمایهگذاری در مخابرات ایران اعلام آمادگی کردهاند.
این در حالی است که براساس مصوبه دولت مبنیبر عرضه بلوکی سهام مخابرات، شرکتهای خارجی میتوانند تا 49 درصد سهام این شرکت بزرگ را خریداری کنند.
تعاون سپاه، خریدار نهایی
با این وجود اما برخی منابع آگاه تنها یک نام را به عنوان خریدار نهایی سهام مخابرات میدانند و آن هم بنیاد تعاون سپاه است و حتی برخی منابع آگاه در گفتوگو با «تهرانامروز» برگزاری مزایده در بورس را نیز بهنوعی غیرواقعی میدانند و معتقدند که از هماکنون سهامدار مخابرات کاملا مشخص است و شرکتی جز تعاون سپاه نخواهد بود.بنیاد تعاون سپاه در سال 1367 تاسیس شد و از مهمترین مدیران این بنیاد در دهه 70 میتوان به اکبر غمخوار و محسن رفیقدوست اشاره کرد.
موسسه صندوق پسانداز و قرضالحسنه انصارالمجاهدین (موسسه مالی اعتباری انصار) وابسته به این بنیاد است.بنیاد تعاون سپاه هماکنون 45 درصد سهام گروه بهمن، چهار درصد سهام گروه سایپا و 25 درصد سهام پتروشیمی کرمانشاه را در اختیار دارد. همچنین این بنیاد در بورس بسیار فعال است و سهام برخی شرکتهای بورسی چون شرکت باما را در اختیار دارد.از جمله شرکتهای معروفی که صددرصد سهام آنها متعلق به بنیاد تعاون سپاه است میتوان به شرکت کشت و صنعت شاداب خراسان، شرکت خدمات هوایی پارس و صنایع غذایی مائده اشاره کرد.
شرکت مخابراتی و الکترونیکی موجنصرگستر تنها شرکتی است که مالکیت آن را این بنیاد در اختیار دارد و به مسائل مخابراتی مربوط است.
بر این اساس و در صورت درست بودن و قطعی بودن خرید سهام شرکت مخابرات توسط یکی از شرکتهای زیرمجموعه سپاه میتوان گفت که دولت مخابرات را بهعنوان یک بخش حیاتی به همراه ترین نهاد نزدیک به خود واگذار میکند.چنانچه اهمیت در دست داشتن مخابرات برای دولت طی ماههای گذشته و کاملا مشخص شد و بر این اساس نمیتوان خوش بین بود که دولتیها به این راحتی یکی از مهمترین شرکتهای زیرنظر خود را به بخش خصوصی غیروابسته به دولت واگذار کنند که به گفته خود آنها اهلیت این شرکت نیز برای آنها کاملا محرز است.
شاید بر همین اساس است که طی یکسال اخیر خصوصیسازی شرکت مخابرات ایران برابر اصل 44 قانون اساسی و ورود دومین شرکت تامینکننده بودجه جاری کشور پس از نفت به تالار بورس اوراق بهادار، به جنجالبرانگیزترین بحث در حوزه اقتصادی کشور تبدیل شده است.شرکت مخابرات ایران سال 1350 با سرمایهای بالغ بر پنج میلیارد ریال تاسیس شد. هماکنون این شرکت شامل شرکت مخابرات ایران، شرکتهای مخابرات استانی و شرکت ارتباطات سیار است و تعداد نیروی انسانی شاغل در آن و شرکتهای زیرمجموعه 47 هزار و 20 نفر اعلام شده است. از سوی دیگر میزان سرمایه این شرکت برای واگذاری در بورس در حال حاضر به بیش از سهونیم میلیارد دلار رسیده است.
واگذاری سهام مخابرات به شرکتهای تحت نظارت و همفکر دولت در حالی مطرح میشود که چگونگی و شرکت خریداران سهم همواره یکی از موارد اصلی مطرح شده در واگذاری سهام این شرکت بوده و بر این اساس در زمان واگذاری سهام این شرکت بهجای قیمت بالاتر دولتیها اهلیت شرکت خریدار را موردنظر قرار داده و بر آن تاکید کردهاند.