تكليف اينترنت پرسرعت، مخابرات و PAPها
علی شمیرانی
همانطور كه قابل پيش بيني بود، با اعلام رسمي خبر ورود مخابرات به بازار عرضه اينترنت، 11 شركت خصوصي(PAP) به اين اقدام معترض شدند. پيش از اين، بر اساس مصوبه سال 83، شركت مخابرات به منظور حمايت از رشد بخش خصوصي به مدت سه سال از ورود به عرصه خدمات دسترسی به اینترنت پرسرعت منع شده بود. اما با رفع اين محدوديت قانوني از يك سو و خصوصي شدن مخابرات از سوي ديگر، اين شركت بزرگ رسما آمادگي خود را براي ورود به بازار اينترنت كشور اعلام كرده است.
به اين ترتيب اعتراضات بخش خصوصي با محور تهديد جدي سرمايه گذاري 300 ميليارد توماني، نصب 800 هزار پورت اينترنت و اشتغال 60 هزار نفر نيرو در اين عرصه آغاز شده است. اما در اين خصوص ملاحظات و پرسش هايي وجود دارد كه ميبايست پاسخ داده شود، زيرا به دلايلي كه در پي ميآيد، روش ورود شركتهاي خصوصي به اين بحث و كشاندن آن به فضاي رسانهاي یا سياسي، گرهگشا نخواهد بود.
نخستين نكتهاي كه بايد پاسخ شفافي به آن داد، پذيرش اصل و نفس خصوصي شدن شركت مخابرات است. اگر قبول نداريم كه مخابرات خصوصي محسوب ميشود كه بحثي باقي نميماند. اما اگر قبول داريم مخابرات خصوصي شده بايد به مواردی توجه شود.
بر اساس استدلال شركتهاي خصوصي مبني بر تهديد سرمايه و نيروي انساني آنها بايد گفت، شركت مخابرات خصوصي به مراتب سرمايههاي سنگينتر، امكانات گستردهتر و نيروي انساني به مراتب بيشتر آن هم در كنار هزاران سهامدار دارد كه بايد پاسخگوي ايشان باشد.
آيا بخش خصوصي معتقد است كه شركت مخابرات ميبايست از سرمايهها، نيروي انساني، سهامداران و زيرساختهاي خود چشمپوشي كند، تا شركتهاي خصوصي بتوانند رشد كنند؟ در اين صورت تكليف هدر رفت سرمايهها، نيروي انساني و زيرساختهاي شركت مخابرات چيست؟
از سوي ديگر در اين صورت تكليف عرضه نشدن خدمات اينترنتي حتي در بخشهايي از پايتخت كشور به واسطه نداشتن صرفه اقتصادي برای شركتهاي خصوصي چيست؟ آيا مخابراتي كه فرض بر خصوصي شدن آن است ميبايست صرفا وظيفه سرويسدهي در نقاط زيانده را بر عهده گيرد؟
بديهي است به هر ترتيب موضوع ورود شركت مخابراتي با تواني به مراتب بيشتر از شركتهاي حاضر، نبايد به قيمت حذف رقبا تمام شود. به عبارتي بايد در اين بازار به واسطه سرمايهگذاريهاي انجام شده بازي برد- برد مدنظر قرار گيرد.
اين در حالي است كه براي نمونه در حوزه حمل و نقل عمومي و از زماني كه شركتهاي تاكسيراني و اتوبوسراني خصوصي وارد عمل شدند، بازار حمل و نقل به نوعي رگوله شده و طرفين با روشهاي اتخاذ شده در حال بهرهبرداري از اين بازار هستند.
در نهايت نكتهاي كه جا دارد توجه شركتهاي خصوصي و شركت مخابرات به آن جلب شود، اين است كه طرفين به جاي انتشار بيانيه، با همفكري و رايزني، اقدام به ارايه راهكار و تقسيم بازار به شكلي برد- برد كنند.