تيم وبر - بي‌بي‌سي
شركت رايانه‌سازي مايكروسافت كه از چند جبهه مورد تهاجم رقباي خرد و كلان قرار گرفته، تا سال 2007 نمي‌تواند نسخه جديد ويندوز موسوم به لانگهورن را در اختيار كاربران قرار دهد، از همين رو، كارشناسان معتقدند دو سال آتي براي اين شركت و رييس آن بيل گيتس حياتي خواهد بود.
تعدادي از شركت‌ها اخيرا اين جسارت را يافته‌اند كه مايكروسافت را در تمام بازارها به چالش بكشند: موسيقي، مرورگر، ارسال پيام، سيستم عامل موبايل و....
جورج كلوني، مدير اجرايي پژوهشكده تحقيقاتي فارستر، به بي‌بي‌سي گفته است: «مايكروسافت در آسيب‌پذيرترين مقطع از تاريخ خود قرار دارد، درست مانند آي‌بي‌ام در دهه 1990»
شركتي كه برنامه ويندوز آن بيش از 90 درصد رايانه‌هاي جهان را اداره مي‌كند، چگونه‌آسيب‌پذير شده است؟
لينوكس و رفقا
ميليون‌ها رايانه‌اي كه در جهان با سيستم عامل ويندوز كار مي‌كنند، با تهديد مداوم حملات ويروس‌ها و جاسوس‌افزارهاي رايانه‌اي مواجهند. مادامي كه مصرف كنندگان به نرم‌افزارهاي مايكروسافت ايمان نداشته باشند، كارشناسان بعيد مي‌دانند آنها بينش آقاي گيتس براي شيوه ديجيتالي زندگي مدرن را بپذيرند.
طراحان يك سيستم عامل رقيب به نام لينوكس به كاربران قول داده‌اند كه رايانه‌شان از امنيت بيشتري برخوردار خواهد شد.
اين پروژه نرم‌افزار سازي موسوم به «منبع باز»(Open source) را اجتماعي اينترنتي از داوطلبان هدايت مي‌كند كه از حمايت مالي شركت‌هاي كوچك و بزرگ مانند آي‌بي‌ام و ردهت برخوردارند.
آنها مي‌گويند لينوكس باثبات‌تر و امن‌تر از نرم‌افزاري است كه تا كنون مايكروسافت روانه بازار كرده است. بعلاوه اين سيستم عامل، ارزان است و حتي اگر دانش كافي براي نصب و نگهداري آن داشته باشيد، مي‌توانيد آن را رايگان از اينترنت دريافت كنيد، زيرا كد اصلي اين نرم‌افزار، نه محرمانه است و نه حق مولف دارد.
اين روزها فقط نخبگان كامپيوتر از لينوكس استفاده نمي‌كنند. حتي مقامات شهر مونيخ آلمان تصميم گرفته‌اند سيستم عامل رايانه‌هاي خود را از ويندوز به لينوكس تغيير دهند.
چين، كره جنوبي و ژاپن نيز دست به دست همديگر داده‌اند تا نسخه آسيايي لينوكس را تهيه كنند تا ديگر تحت سلطه مايكروسافت نباشند.
ساير بخش‌هاي امپراتوري آقاي گيتس نيز مورد تهاجم قرار گرفته است.
مثلا بجاي خريد نرم‌افزار اداري Office مي‌توان يك نسخه مشابه به نام Openoffice را از اينترنت داونلود كرد. همچنين برخي از كاربران بجاي نرم‌افزار ويرايش عكس مايكروسافت، از سرويس رايگان Picasa در سايت گوگل استفاده مي‌كنند.
با اين حال مايكروسافت اطمينان دارد كمتر مدير فناوري اطلاعات يك شركت جرات مي‌كند به روساي خود توصيه كند كه برنامه Office را كه اكثر بنگاه‌هاي تجاري در اختيار دارند، كنار بگذارند و داده‌هاي خود را با يك نرم‌افزار محك نخورده پردازش كنند.
تقويت امنيت
آقاي گيتس با اذعان به اين نكته كه مصرف كنندگان نگران امنيت ويندوز هستند، به بي‌بي‌سي گفته است: «امنيت در صدر دستور كار مايكروسافت قرار دارد.»
به گفته وي، در حال حاضر اين شركت 30 تا 35 درصد بودجه تحقيق و توسعه خود را صرف تقويت امنيت سودآورترين نرم‌افزار خود، ويندوز، مي‌كند. آقاي گيتس قول مي‌دهد نسل بعدي ويندوز كه فعلا لانگهورن نامگذاري شده، ورود ويروس به رايانه كاربران را ناممكن كند.
بعلاوه بسياري از سازندگان نرم‌افزار، محصولات خود را براي ويندوز طراحي مي‌كنند نه لينوكس.
استوارت كوهن، مدير يكي از شركت‌هايي كه به توليد لينوكس كمك مي‌كند، به بي‌بي‌سي گفته است: "شايد ده سال ديگر طول بكشد تا لينوكس به محصولي مصرفي تبديل شود."
البته لينوكس و سيستم عامل تايگر متعلق به شركت اپل نيز از گزند ويروس‌ها در امان نبوده‌اند.
مايكروسافت همچنين مي‌گويد معضل ناامني ويندوز به اين دليل برجسته شده است كه اكثر كاربران جهان از اين سيستم عامل استفاده مي‌كنند. به عبارت ديگر، اگر يك خرابكار رايانه(هكر) ويروسي را بنويسد، ممكن است بيش از 90 درصد رايانه هاي جهان به آن آلوده شوند.
بنابراين اگر مايكروسافت بتواند لانگ هورن را سر موعد به بازار بفرستد، سنگ اساس موفقيت آينده خود را نهاده است.
ورود به اتاق نشيمن
مايكروسافت به سلطه خود بر رايانه‌هاي اداري راضي نيست و حالا مي‌خواهد وارد زندگي روزمره كاربران شود، بينشي كه آقاي گيتس آن را دنياي ديجيتالي «كاربرمحور» خوانده است.
با اين وجود، پل راندل، مديربازاريابي محصولات ويندوز در بريتانيا اذعان مي‌كند كه ورود به زندگي روزمره مردم دشوار است.
مايكروسافت يك دستگاه به نام "مركز رسانه‌اي" توليد كرده است كه ضبط فيلم، آرشيو عكس، پخش موسيقي، دسترسي به اينترنت، كنترل مركزي نور و گرماي خانه را امكان‌پذير مي‌كند، اما فعلا گران است.
مايكروسافت اميدوار است تا سه سال ديگر قيمت اين دستگاه را به ميزاني برساند كه در وسع مالي بسياري از مصرف كنندگان باشد و مردم بجاي رايانه شخصي، مركز رسانه‌اي بخرند.
اگر اين حربه موثر واقع نشود، اين شركت مي‌خواهد حداقل اسباب بازي رايانه‌اي خود "ايكس باكس" را در ميان اعضاي خانواده‌ها محبوب كند.
آقاي گيتس مي گويد كه نسل دوم اين دستگاه نشان مي‌دهد كه مايكروسافت به بازي‌هاي رايانه‌اي تاكيد خاص دارد.
ويندوز براي دستگاه‌هاي قابل حمل
مايكروسافت به سلطه خود بررايانه‌هاي روميزي مغرور شده بود و تصور مي‌كرد ورود به بازار ساير دستگاه‌هاي نيازمند سيستم عامل نيز آسان خواهد بود.
اما اين غول نرم‌افزار، ناگزير شد سه برابر تلاش كند تا بتواند با سيستم Palm به رقابت بپردازد. ورود ويندوز موبايل اين شركت به گوشي‌هاي تلفن همراه نيز دشوارتر بوده است.
بيشتر سازندگان رايانه‌هاي دستي مي‌كوشند سيستم عامل ساخت خود را به خدمت بگيرند و در همين حال دستگاه Blackberry در ميان كاربران تجاري كه مي‌خواهند موبايلشان نقش يك ارگانايزر را نيز ايفا كند، به محبوبيت فراواني دست يافته است.
آنچه نمك به زخم مايكروسافت پاشيد، دستگاه پخش موسيقي iPod ساخت شركت اپل بود كه با ويندوز نيز سازگار است و به كاربران امكان مي دهد فايلهاي موسيقي را از اينترنت داونلود كنند.
اما مايكروسافت اميدوار است همكاري راهبردي‌اش با نوكيا جهت طراحي يك نرم‌افزار رسانه‌اي براي گوشي‌هاي موبايل سبب شود گوشي‌هاي داراي حافظه زياد مانند نوكياي جديد "ان 91" رقيب سرسخت iPod شوند.
نبرد در شاهراه جهاني
مارك بنيوف، رييس سايت salesforce.com كه نرم‌افزارهاي لازم براي بازار سودآور "مديريت رابطه مشتري" را در رقابت با مايكروسافت ارائه مي‌دهد، مي‌گويد: "شركت‌ها ديگر از رقابت با مايكروسافت هراس ندارند."
وي ادعا مي‌كند: "مايكروسافت شركت تجاري بزرگي است، ولي مردم ديگر نرم‌افزارهاي بزرگ نمي‌خواهند."
در واقع، مشكل مايكروسافت اين است: در حالي كه شركت‌ها يكي يكي محصولات خود را براي رقابت عرضه مي‌كنند، شيوه‌هاي نوين نگارش نرم‌افزار مانند منبع باز بر سرعت نوآوري مي‌افزايد و الگوي تجاري بزرگ‌ترين نرم‌افزارساز جهان را تهديد مي‌كند.
جورج كلوني، مدير پژوهشكده فارستر، پيش‌بيني مي‌كند كه وقتي مايكروسافت به اين نتيجه برسد كه الگوي تجاري‌اش شكست خورده، آن وقت اين شركت مي‌فهمد كه در بحران فرورفته است.
ساير كارشناسان عقيده دارند كه بزرگ‌ترين نگراني آقاي گيتس بايد موفقيت عظيم مرورگر منبع‌باز Mozilla Firefox باشد.
اين مرورگر كه از "اينترنت اكسپلورر" مايكروسافت سريع‌تر و امن‌تر به نظر مي‌آيد، اولين نرم‌افزار از اين نوع است كه توانسته سلطه اين شركت بر شاهراه جهاني اطلاعات را با موفقيت به چالش بكشاند.
كاربران اينترنت ظرف 9 ماه 50 ميليون بار مرورگر فايرفاكس را داونلود يا به روز كرده‌اند.
آقاي گيتس يكي از كساني است كه فايرفاكس را روي رايانه ميز كارش دارد. وي به بي‌بي‌سي گفته است: "من قدري با آن كار كردم، ولي فرقي با مرورگرهاي ديگر ندارد، اينترنت اكسپلورر بهتر است."
وقتي بي‌بي‌سي از وي درباره رشد سهم بازار فايرفاكس سوال كرد، او پاسخ داد: "مرتبا نرم‌افزارهاي زيادي داونلود مي‌شود، ولي آيا مردم واقعا از آنها استفاده مي‌كنند؟"
با اين حال، آقاي گيتس از سهم شش درصدي فايرفاكس در بازار مرورگر نگران شده و دستور داده است زمان عرضه اينترنت اكسپلورر هفت ماه جلوتر آورده شود و حالا قرار است اين نرم‌افزار در تابستان امسال فروخته شود.
مجموعه اين چالش‌ها سبب شده است مايكروسافت به افق بلندتري نگاه كند كه آقاي گيتس آن را "همگرايي" مي‌نامد. منظور وي تركيب كليه سيستم‌هاي كاربران در محل كار، خانه و در جاده است.
مبارزه وي از حالا آغاز شده است.
