رئيس به جاي دبير
ساختار قدرت در سازمان نظان صنفي رايانهاي دستخوش تغيير مي‌شود
آرش برهمند - عصر ارتباط
استعفاي دبير‌كل سازمان نظام صنفي رايانهاي از اختلافات پنهاني اين سازمان پرده برداشت.
محمد ثروتي- دبير‌كل سازمان نظام صنفي- در واپسين هفته دي ماه در حالي از سمت خود استعفا داد كه اين سازمان به عنوان گسترده‌ترين تشكل صنفي صنعت و بازار IT ايران در چندين جبهه مختلف مشغول مبارزه است.
درز كردن خبر اين استعفا كه در خلاء كامل رسانه‌اي و پشت در‌هاي بسته صورت گرفته بود از آن رو موجي از حيرت عمومي را در صنف ايجاد كرد كه ثروتي در كنار سعيدي، رياست سازمان و مظلوم - رئيس انجمن رو به فناي شركت‌هاي انفورماتيك- از شاخص‌ترين چهره‌هاي اين تشكل صنفي به شمار مي‌آمد و در ابتداي تاسيس سازمان، كارشناسان وي را از مهم‌ترين بازو‌هاي اجرايي سعيدي به شمار مي‌آوردند. پيش‌بيني‌اي كه فقط چند ماه طول كشيد تا عدم تحقق آن بر اغلب مقامات رده بالاي سازمان صنفي رايانهاي مسجل شود.
اخبار رسيده از فعاليت‌هاي اداري داخل سازمان از متوقف ماندن بسياري از مصوبات در دبير‌خانه از آن حكايت داشت كه برخي آن را به عدم تمايل دبير‌كل سازمان به انجام امور يا توانايي تعبير مي‌كردند و بعضي معتقد بودند ثروتي از سوي رئيس سازمان، مجاز به تاييد يا اعمال نظر در روند حياتي امور نيست.
آنچه بيش از همه شور شايعات درباره اختلاف دو متحد قديمي را روشن نگاه مي‌داشت سكوت هفته‌هاي اخير دبير سازمان در بسياري از جلسات عمومي بود كه آن را مي‌شد نشانه‌اي از نا‌رضايتي وي از اتخاذ سياست‌هاي درون و برون سازمان دانست.
رييس
بي‌شك اولين مرجع براي پيگيري دلايل استعفاي ثروتي كسي نبود به جز خود رئيس سازمان نظام صنفي رايانهاي، كسي كه پس از چند هفته پر جوش و خروش و تاختن به وزير ICT ، معاونش، رئيس و معاون اتاق بازرگاني و مجمع تشكل‌هاي فناوري اطلاعات، اكنون يك هفته بود كه به عرض اندام رسانه‌اي نپرداخته و حتي خبر‌هايي از نامطلوب بودن وضعيت جسماني‌اش به گوش مي‌رسد.
در تماس با سعيدي او گفته‌هايي را آغاز كرد كه به تدريج به سمت صراحت آشناي خودش رفت. «اولاً آقاي ثروتي از ما جدا نشدند و از اين پس هم ما از خدمات ايشان استفاده خواهيم كرد. ضمن اينكه بر‌پا كردن جنجال بر سر تغييراتي از اين دست، ويژه بخش دولتي است و اين حق بخش خصوصي محسوب مي‌شود كه با آزمايش در انتصاب افراد متولي خود بكوشد، فرد ايده‌آل خود را پيدا كند.»
او در پاسخ به اين سؤال كه «ايده‌آل نبودن» دبير اسبق سازمان نظام صنفي رايانهاي مي‌تواند زاييده چه دلايلي باشد، ابتدا به طنز گفت: «اولاً چشم ايشان زاغ است ولي مال ما نيست!» وي در ادامه تاكيد كرد: نبايد بر‌پا شدن جنجال‌هاي رسانه‌اي در مواردي اين چنيني كه منجر به عزل و نصب افراد مي‌شود باعث بشود مديران كشور از انتخاب صالح‌ترين فرد ممكن منصرف شوند.«به خصوص كه وزارتخانه‌هاي ما پر از معاوناني است كه وزرايشان از دست آنها در عذاب هستند!» رئيس سازمان نظام صنفي پس از تاكيد بر ملاحظات بالا درباره دلايل استعفاي ثروتي گفت: «يك دبير‌كل بايد تجربه پيران و توان جوانان را داشته باشد. آقاي ثروتي توان جوانان را داشت ولي در عين پاكي و صداقت و كوشايي، تجربه پير‌ها را نداشت. يك دبير‌كل بايد شناخت خوبي از وضعيت و سياست‌گذاري‌هاي انفورماتيك كشور داشته باشد. ولي ايشان متاسفانه تجربه اداره يك سازمان با چنين وسعتي را نداشت. سازمان ما هم تعداد اعضاي زيادي دارد و هم گستره فعاليت‌هاي آن گسترده است. يعني از شركت تا فروشگاه و افراد حقيقي را در بر مي‌گيرد. پس اداره چنين سازمان وسيعي و انجام فعاليت‌هاي اجرايي آن، قدرت و تدبير فراواني را مي‌طلبد. به ويژه كه ما به عنوان يك سازمان كه مدعي اداره صنف ICT هستيم بايد خود را به گونه‌اي اداره كنيم كه براي كل صنف الگو باشد. ولي آقاي ثروتي اين تدبير لازم را نداشت. سعيدي در پايان گفت‌و‌گوي خود كه با لحني بيمار و صدايي ضعيف انجام شد مسئوليت استعفاي دبير‌كل سازمان نظام صنفي رايانهاي را متوجه خود دانست و گفت: «اين اشتباه بنده بوده كه ايشان را بي‌توجه به اين مسائل انتخاب كردم و مسئوليت كامل اين اتفاق را مي‌پذيرم و هيچ ابايي ندارم.»
رئيس سازمان نظام صنفي رايانهاي همچنين از عصر ارتباط و ساير رسانه‌ها خواست:« لطفاً جوي را درست نكنيد كه اين شائبه به وجود بيايد اگر ما با يكي نتوانستيم كار كنيم يك جايش عيب دارد و حيثيت افراد لطمه بخورد. چون آقاي ثروتي واقعاً آدم توانايي است و از نظر ارزش‌هاي والاي انساني هيچ چيز كم ندارد.»
معاون
شايد مراعات وضعيت جسماني سعيدي بود كه اجازه نداد بيش از اين مسئله استعفاي دبير‌كل سازمان نظام صنفي رايانهاي را از طريق وي پيگيري كنيم. پس به سراغ سهيل مظلوم- معاون فعلي سعيدي- رفتيم كه انطباق مواضعش با ديد‌گاه‌هاي رئيس سازمان نظام صنفي رايانهاي هميشه زبانزد خاص و عام بوده است. بايد ديد آيا اين انطباق، رئيس اسبق انجمن شركت‌هاي انفورماتيك را از دچار شدن به سرنوشتي مشابه ثروتي باز مي‌دارد. با در‌نظر گرفتن آنكه حالا ديگر مثلث قدرت سازمان نظام صنفي رايانهاي بيش از دو راس ندارد!
معاون سازمان نظام صنفي رايانهاي هم از استعفاي دبير‌كل سازمان نظام صنفي رايانهاي به عنوان يك اتفاق ساده ياد كرد و گفت:« هر كسي كه براي كار به يك سازماني مي‌رود، مدتي طول مي‌كشد تا سازمان فرد را محك بزند و ببيند توانايي انجام وظايف محوله را دارد يا نه. فرد هم طي همين مدت سازمان را محك مي‌زند. اين دوره نامزدي اوليه كه طي شد، هر دو طرف ديدند بهتر است دوستي‌شان با يكديگر حفظ شود.»
سهيل مظلوم تاكيد كرد: به هيچ وجه تصميم گرفته شده «قهر‌آميز» نبوده و گفت:«اتفاق اصلاً به اين گونه نبوده كه يكي بگويد از فردا ديگر سر كارش نمي‌رود و يا به طرف مقابل بسپارد ديگر او را راه ندهند، ايشان مشكل عدم اختيارات لازم را هم نداشته‌اند.» او در واكنش به اين حرف كه بسياري از اختيارات بيروني دبير‌كل را در اختيار ثروتي نمي‌ديديم گفت:«فر‌آيند كار به اين گونه است كه دبير‌كل را رئيس سازمان نظام صنفي انتخاب مي‌كند و هيئت‌مديره صلاحيت فرد پيشنهادي را بررسي و راي اعتماد يا عدم اعتماد صادر مي‌كنند. به هر حال اين انتخاب از جمله اختيارات رئيس است، ولي انتخاب دبير‌كل آتي قريب‌الوقوع نيست.»
معاون سازمان نظام صنفي در پاسخ احتمال كندي كار در نبود يك دبير‌كل و ضعف جسماني خود سعيدي به عنوان رئيس سازمان گفت:«سلامتي آقاي سعيدي هيچ مشكلي ندارد و فعلاً خود رئيس وظايف دبير را انجام مي‌دهد. اساساً دبير‌كل هم اختيارات خود را از رئيس سازمان مي‌گيرد كه آنها را به وي تفويض مي‌كند.»
دبير
به نظر مي‌رسد تا آنجا كه قضييه به ثروتي مربوط «اختبارات تفويض شده» از سوي رئيس سازمان نظام صنفي رايانهاي بر‌مي‌گردد. در همان ابتداي گفت‌و‌گوي كوتاهمان با دبير مستعفي سازمان نظام صنفي كه در دانشكده مديريت دانشگاه صنعتي شريف انجام شد، قاطعانه تكرار حرف‌هاي سهيل مظلوم توسط ثروتي درباره آزمايشي بودن همكاري دو طرف را رد كرديم، دليلمان هم واضح بود.
اگر به خاطر داشته باشيد محمد ثروتي در بدو تاسيس سازمان سمت به شدت چشمگيرش در مركز صنايع نوين را ترك كرد تا با فرود آمدن در آشيانه دبير‌كل سازمان، پروازي بي‌وقفه به سمت يك فصل جديد از زندگي حرفهايش آغاز كند. پس در حقيقت هيچ دوره آزمايش و احتياط‌آميزي در پيش نبود. احتياطي كه آن را مي توان با حفظ انجمن شركت‌هاي انفورماتيك تا حال حاضر به مظلوم نسبت داد ولي به ثروتي هرگز.
دبير‌كل اسبق سازمان نظام صنفي رايانهاي در مواجهه با اين استدلال، اندكي بر صراحت حرفهايش افزود:«بدون شك من به سازمان آمده بودم كه كار بكنم و از ابتدا قرار بر آزمايشي بودن اين همكاري نبود ولي با گذشت مدتي از همكاري ما و ديدن شرايطي كه در آن فعاليت مي‌كرديم باعث شد قرار بر آزمايشي بودن فعاليت بگذاريم.»
ثروتي حرف‌هاي مظلوم درباره حيطه وظايف دبير‌كل را تاييد كرد و گفت:«طبق اساسنامه اختيارات دبير‌كل كاملاً بسته به تمايل رئيس سازمان دارد و اساساً در مورد بديهي‌ترين موارد هم مي‌تواند رئيس سازمان بخواهد كه هماهنگي با وي انجام بگيرد. مسئله اين بود كه من آدمي نبودم كه بخواهم فقط به كار‌هاي اجرايي بپردازم و براي خودم صاحب فكر بودم. براي همين هم فضاي لازم براي فعاليتم در اين سمت وجود نداشت.»
احتياط در تك‌تك كلمات ثروتي به خوبي محسوس بود كه با توجه به خروج او از سازمان دليل آن را فقط مي‌توان به فعاليت‌هاي آتي وي با سازمان اشاره كرد. خود ثروتي نيز احتمال ادامه همكاري‌اش با سازمان نظام صنفي رايانهاي را تاييد كرد. شايد تنها تلاشي كه قفل محافظه‌كاري دبير‌كل مستعفي را شكست اشاره به حرف‌هاي سعيدي در مورد فقدان تدبير در وي بود. كاري از من مي‌خواستند كه اصلاً احتياجي به تدبير نداشت و شما هم مي‌توانيد با دقت در حيطه اختيارات آن را بفهميد. از من مي‌خواستند يك مهره اجرايي صرف باشم، در حالي كه سابقه كاري من به خوبي نشان مي‌دهد سعي كرده‌ام هر كاري مي‌كنم با تزريق فكر در آن باشد.
وقتي مي‌گويم اختلاف سليقه در زمينه‌هاي مديريتي باعث شد ما از هم جدا شويم درباره همين قضييه صحبت مي‌كنم كه من به عنوان دبير، صاحب ديد‌گاه بودم ولي زمينه يا تمايل ميدان دادن به آنها وجود نداشت.
او در واكنش به اين قضييه كه برخي كميسيون‌ها از عملكرد وي ناراضي بوده‌اند گفت:«نحوه فعاليت كميسيون‌ها هم يكي از موارد همان اختلاف سليقه مديريتي بود. چون من هميشه معتقد بودم همه كميسيون‌ها بايد يك دبير فعال داشته باشند كه با انرژي كار‌ها را پيش ببرد و فراتر از ثبت صرف فعاليت‌ها يك منبع فكري (Think Tank ) باشد، ولي اغلب كميسيون‌ها اين گونه نبودند. ثروتي پذيرفت مسائل بسياري است كه تمايلي به مطرح كردن آنها ندارد چون:«فراتر از اشتباهات هر فرد يا مقامي، بر‌آيند فعاليت‌هاي سازمان نظام صنفي رايانهاي مثبت است و نبايد وجه آن را خدشه‌دار كرد.»
او درباره آنكه احتمالي نمي‌رود در كوتاه مدت شاهد جانشيني براي وي باشيم گفت:«الان فردي هست كه كار‌هاي اجرايي را انجام بدهد، شايد اصلاً ديبر‌كل نخواهند.»
