روز «ما» مبارك!
محمود اروجزاده - بزرگراه فناوری - رسيدن به روز «خبرنگار» بهطور معمول با يادكردي از رسانهها و جرايد و نيز تلاشگران رسانهاي همراه است.
يكي دو سالي است كه بهدلايل گوناگوني، روزنامهنگاري در عرصه فاوا هم توانسته هويت پررنگتري بيابد تا تقدير از خبرنگاران و روزنامهنگاران اين حوزه هم كمكم به يك رسم (هرچند تشريفاتي) تبدیل شود. اين نكته علاوه بر اينكه بر كثرت رسانههاي اين حوزه دلالت ميكند، نشان از تاثير قابل توجه آنها هم دارد و جايگاهي كه البته هنوز چندان مطلوب نيست، ولي توانسته گوش مجموعههاي دولتي و خصوصي را كمي تيزتر كند.
در اين يادداشت، دو سؤال مهم را براي خود و دوستانم يادآوري ميكنم كه به گمانم هر دو پاسخي مشابه و همگرا دارند. «از نگاه رسانهاي، اولويت مهم حوزه فناوري اطلاعات كشورمان چيست؟» و «راه رشد و بلوغ و ارتقای جايگاه رسانههاي آيتي در كشورمان چيست؟»
«تحليل و نقادي» از نگاه نگارنده، فصل مشترك پاسخهاي ممكن است.
اكنون كه بخش فناوري اطلاعات و ارتباطات ايران، بخش فربهي شده كه حوزههاي اقتصاد و صنعت و گاه فرهنگ و اجتماع را ميپوشاند، نميتوان كار روزنامهنگاري در آن را به تهيه و انتشار چند خبر مربوط به محصولات و خدمات تازه فناوري رنگارنگ اطلاعات منحصر دانست و به رقابت در انتشار آنها اكتفا کرد.
حوزههايي چنين تاثيرگذار، اساسا نيازمند نقد و بررسي رسانهاي براي روشن ساختن زواياي گوناگون آن هستند. نگاه تحليلي رسانهها در واقع حكم نوري است كه به روشن كردن فضاي عمومي حوزه و تبيين ديدگاهها، روابط و مناسبات و نيز تاثيرات مثبت و منفي اين روابط و ديدگاهها ميانجامد و نهايتا شفاف شدن سود و زيان احتمالي براي كشور را بهدنبال خواهد داشت.
واقعيت اين است كه درحال حاضر، ما روزنامهنگاران براي گسترش چنين ديدگاهي بايد سرمايهگذاري بيشتري انجام دهيم و خلاء كنوني را كمتر کنیم.
از سوي ديگر، چنين رويكردي، يعني توجه به ارایه تحليل و نقد و بررسي پيرامون اخبار و اطلاعات اين بخش، براي اين نوع روزنامهنگاري، يك گام به پيش است و موجب تعميق آن خواهد شد، چراكه ميزان تاثيرگذاري نگاه تحليلي، بهطور قطع فراتر از اطلاعرساني و انتشار اخبار و اطلاعات است و تلقي مديران دولتي و خصوصي از رسانهها را جديتر ميكند.
شايد در نتيجه همين واقعيات است كه افزايش گرايش به نقد و تحليل در عرصه اطلاعرساني، افزايش اعتماد بهنفس رسانهها و روزنامهنگاران را در پي دارد.