ماهواره ملي اميد از نوع ماهواره سبک است، اين ماهواره با هدف برقراري ارتباطات متقابل ماهواره و ايستگاه زميني، تعيين مشخصات مداري و تله‌متري مشخصات زيرسامانه‌ها، در مدار زمين قرار داده شده است، ماهواره اميد هر 24 ساعت 15 بار به دور زمين مي‌چرخد و در هر دور، دو بار به وسيله ايستگاه‌هاي زميني دورسنجي و بردسنجي کنترل و هدايت مي‌شود.
ماهواره ملي اميد با دو باند فرکانسي و هشت آنتن، اطلاعاتي را به زمين ارسال و از زمين دريافت مي‌کند.
ماهواره‌بر سفير 2 نيز به عنوان پرتابگري دقيق و هدايت‌پذير، قادر است ماهواره‌هاي سبک را تا ماوراء جو پرتاب و در مدار پيش‌بيني شده قرار دهد.
کليه قطعات و اجزاي اين ماهواره و ماهواره‌بر از جمله موتور ماهواره بر که از تکنولوژي بسيار بالايي برخوردار است، بدست متخصصان افتخارآفرين صنايع هوافضاي کشور طراحي و توليد شده است.
يادآور مي‌شود ماهواره اميد در بهمن ماه سال گذشته با حضور رياست محترم جمهوري اسلامي ايران رونمايي و ماهواره‌بر سفير 1 در خرداد ماه سال جاري با حضور رياست جمهوري بصورت آزمايشي با موفقيت پرتاب شد.
اهداف پروژه ماهواره ملي اميد
به گزارش ايرنا از آنجا که پروژه اميد اولين گام علمي در عرصه بومي سازي فناوري ماهواره بوده است لذا مهم‌تر و پيچيده‌تر از دستيابي به يک محصول بومي، ايجاد بسترهاي لازم براي اين صنعت خواهد بود. بر اين اساس شناسايي صنايع داخلي و ظرفيت‌هاي موجود در خصوص تجهيزات ساخت، مونتاژ و تست ماهواره و ايجاد بستر فعاليت هاي فضايي در شرکت‌هاي خصوصي بعنوان اهداف بسيار مهم اين پروژه بوده است.
اهداف مهم پروژه اميد در راستاي بومي سازي صنعت ماهواره:
- شناسايي ظرفيت‌هاي موجود در خصوص تجهيزات ساخت، مونتاژ و تست ماهواره
- ايجاد بستر فعاليتهاي فضايي در شرکت‌هاي خصوصي
- ايجاد فضاي عملياتي ساخت و تست ماهواره در تعامل با موشک حامل داخلي
ماموريت ماهواره اميد
ماموريت فني ماهواره اميد به گونه‌اي تنطيم شده که بتوان با حداقل ريسک به حداکثر اطمينان در يک ارتباط ماهواره‌اي رسيد.
از اين رو ماموريت ماهواره‌اي اميد به اين صورت تعريف شده است:
برقراري ارتباط متقابل ماهواره و ايستگاه زميني شامل ماموريت‌هاي:
- تعيين مشخصات مداري ماهواره پس از جدايش از موشک حامل
- تله‌متري مشخصات زيرسامانه‌هاي ماهواره(ارسال اطلاعات داخلي ماهواره به ايستگاه زميني) براي بررسي وضعيت ماهواره
- ارسال فرمان از ايستگاه زميني به ماهواره
مشخصات فني ماهواره اميد
- نوع ماهواره : مخابراتي
- ابعاد کلي سازه در حالت بسته : cm 40*40*40
- وزن : 27 کيلو گرم
- کنترل حرارات : پسيو
- باند فرکانس : UHF
ساختار ايستگاه‌هاي زميني ماهواره اميد
- ايستگاه هاي رنجينگ ( 4 ايستگاه)
- ايستگاه هاي تله متري و تله کامند(3 ايستگاه)
- ايستگاه کنترل مرکزي (ا ايستگاه)
فناوري‌هاي کليدي در پروژه
- توليد الکترونيک ماهواره
- توليد فرستنده و گيرنده فضايي
- فناوري QSM بعنوان فناوري حساس سازه‌اي در ماهواره
- فناوري TVT بعنوان فناوري حساس طراحي حرارتي ماهواره
- تستهاي محيطي فضايي بعنوان بالاترين رده کيفي قطعات
- فناوري بکارگيري GPS فضايي بخصوص در ماهواره بدون پايداري اميد
- فناوري Ranging
- فناوري شبيه‌سازي پرواز ماهواره
- مهندسي سامانه فضايي بصورت کاملاً بومي
- اثبات وجود ماهواره در مدار
- تعيين دوره تناوب و زمان طلوع ماهواره با دقت بالا
- ارتباط تله متري تله کامند با ماهواره
- تهيه نرم افزارهاي گزارش‌گيري براي تحليل اطلاعات تله‌متري
مراحل اجراي پروژه
اين پروژه از پانزدهم اسفند ماه سال 1384 آغاز گرديد و طي 2 سال آماده انجام تستهاي مشترک شد. قطعاً يکي از گلوگاه‌هاي هر پروژه براي کشوري که تجربه قبلي آن را نداشته باشد، طراحي سامانه‌اي آن خواهد بود و با توجه به ماهيت پيچيده پروژه هاي فضايي، حساسيت طراحي سامانه‌اي آن دو چندان خواهد بود.
از نقاط بسيار برجسته اين پروژه اين است که طراحي سامانه‌اي ماهواره اميد بصورت کاملاً بومي توسط متخصصان داخلي انجام شده است. دستيابي به تجربه طراحي سامانه‌اي يک پروژه فضايي خود به تنهايي از موفقيت‌هاي بسيار بزرگ اين پروژه مي‌باشد و اين دستاوردي است که آهنگ حرکت پروژه‌هاي آتي را بسيار سريع خواهد نمود.
طراحي سامانه‌اي ماهواره اميد با توجه به شرايط و امکانات داخلي طي سه ماه نهايي گرديد و پس از آن طراحي اوليه زيرسامانه‌هاي ماهواره با هدف تعيين مشخصات کليدي و تفصيلي هر کدام آغاز گرديد.
هدف از اين مرحله(طراحي زيرسامانه‌ها) رسيدن به مرحله ساخت نمونه‌هاي آزمايشگاهي هر يک از زيرسامانه‌ها بود تا بتوان طراحي انجام شده را بصورت آزمايشگاهي مورد ارزيابي قرار داد. البته اتمام اين مرحله به معني نهايي شدن طراحي نبود و کليه مشخصات طراحي در مراحل بعدي پروژه و توسط آزمايش‌هاي مختلف مورد ارزيابي قرار گرفت و اصلاحات مورد نياز در طراحي اعمال گرديد. در واقع مرحله طراحي تفصيلي زيرسامانه‌ها تا مراحل پاياني پروژه ادامه داشته است. در مرحله ساخت نمونه آزمايشگاهي، کليه اشکالات و اصلاحات عملکردي ناشي از طراحي اوليه مشخص و مورد بررسي قرار گرفت و با توجه به آخرين اصلاحات بدست آمده، مرحله ساخت نمونه مهندسي ماهواره آغاز گرديد.
هدف در اين مرحله، دستيابي به يک نمونه کامل ماهواره از لحاظ مشخصات فيزيکي و عملکردي بوده است.
در اين مرحله فارغ از تحمل ماهواره در برابر شرايط محيطي، عملکرد قسمت‌هاي مختلف بصورت مجزا و کل ماهواره بصورت تجميعي مورد بررسي قرار گرفت. با توجه به عدم تجربه قبلي کشور در خصوص انجام تستهاي مورد نياز يک محصول فضايي، تلاش‌هاي ارزشمندي در خصوص شناسايي و يا تجهيز امکانات داخلي براي انجام چنين تست‌هايي صورت پذيرفت. تست نمونه مهندسي ماهواره توانست شرايط کار را براي ساخت نمونه پروازي هموار سازد. تست‌هايي که براي نمونه پروازي ماهواره در نظر گرفته شده بود، مطابق استانداردهاي معتبر فضايي و با توجه به شرايط داخلي کشور تنظيم شده بود.
خوشبختانه تمهيداتي که در طراحي براي تحمل شرايط محيطي شامل لرزه‌هاي ناشي از موشک حامل، تغييرات دمايي بسيار زياد در مدار زمين و شرايط خلأ، انديشيده شده بود با انجام موفق تستهاي محيطي اثبات گرديد و بدين ترتيب اولين ماهواره بومي جمهوري اسلامي ايران آماده پرتاب گرديد.
دستاوردهاي پروژه اميد
- ساخت اولين سامانه فضايي بومي جمهوري اسلامي ايران
- بومي سازي فناوري فضايي به عنوان قطب مهم مولد دانش و فناوري در ساير صنايع
- اقتدار ملي از منظر دستيابي و تسلط به فضا
- نقطه عطف در صنعت فضايي کشور
- ورود اساتيد دانشگاه‌ها و دانشجويان رشته‌هاي مختلف مهندسي به عرصه‌هاي عملي فضايي
- شناسايي ظرفيت‌هاي موجود در خصوص تجهيزات ساخت، مونتاژ و تست ماهواره
- ايجاد بستر فعاليتهاي فضايي در شرکت‌هاي خصوصي
- ايجاد فضاي عملياتي ساخت و تست ماهواره و ايستگاه‌هاي زميني در تعامل با موشک حامل داخلي
- طراحي و ساخت اولين ايستگاه کنترل و هدايت ماهواره‌ها در سطح کشور بصورت بومي به دست متخصصين صاايران
- کسب بستر علمي طراحي و ساخت آنت‌هاي ياگي
- دستيابي به دانش طراحي سيستم‌هاي سروسيستم کنترل آنتن ردگير ماهواره
- کسب دانش بالستيک مدار و اختلالات فضايي تأثيرگذار ماهواره‌ها
- طراحي نرم‌افزارهاي مونيتورينگ و کنترل ماهواره
- طراحي نرم‌افزارهاي پردازش کدينگ و رمزگذاري داده‌هاي تله‌متري، تله کامند
- طراحي نرم‌افزارهاي جست‌وجوگر ماهواره(رنجينگ ،داپلر،تک ايستگاهي)
- کسب دانش فني طراحي و ساخت پايه وسازه و ساختارايستگاههاي TT&C ميکروماهواره
- کسب تجربه ارتباط مخابراتي بين تجهيزات ايستگاه زميني و تجهيزات ماهواره
- کسب تجربه ردگيري و دريافت سيگنال از ماهواره‌هاي عملياتي توسط ايستگاه زميني بومي
