فاتح: تاسيس «راديو ايسنا» از مهمترين برنامههاي آينده است
مراسم توديع دكتر ابوالفضل فاتح موسس و مديرعامل خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، طي سالهاي 78 تا مهرماه 84 روز شنبه از سوي جهاد دانشگاهي برگزار شد.
به گزارش ايسنا، در اين مراسم دكتر علي منتظري رييس جهاد دانشگاهي طي سخناني خاطرنشان كرد:« با رفتن ابوالفضل فاتح از خبرگزاري دانشجويان ايران، روش و مشي جهاد دانشگاهي با اين خبرگزاري هيچ تغييري نخواهد كرد؛ چراكه مباني معرفتي ايسنا تغييري نكرده است.» وي با اظهار اميدواري از اينكه ايسنا همواره نقش موثري را در آينده رسانهاي كشور ايفا كند، خطاب به اعضاي اين خبرگزاري گفت:« مطمئن باشيد خانواده جهاد دانشگاهي از كار و زحمات شبانهروزي شما مثل گذشته حمايت خواهد كرد. اميدواريم همكاري با آقاي نادعليزاده و اين دوره گذار و تغييرات مديريتي به خوبي طي شود.»
به گزارش ايسنا، همچنين دكتر معتمدنژاد پدر علم نوين ارتباطات در ايران طي سخناني در اين مراسم گفت: «خبرگزاري دانشجويان ايران آخرين مرحله رشد خبرگزاريهاست كه در جهت تامين منافع ملي و عمومي كشور در حال توسعه است.» وي خاطرنشان كرد كه تاسيس ايسنا، تاسيس يك خبرگزاري مبني بر فرهنگ و معرفت بوده است و گفت:« اين خبرگزاري داراي استقلال تحريري است كه براي ما بسيار گرانبهاست.»
اين استاد علوم ارتباطات با بيان اينكه مطبوعات دوران انقلاب و كشورهاي غربي خودجوش بودند، افزود:« ما توانستيم در دنياي امروز با تاسيس خبرگزاري دانشجويان ايران، يك تجربه آزاد و مستقل را تمرين كنيم؛ اين امر براي ما بسيار گرانبهاست.» وي تاكيد كرد:« ما بايد بتوانيم اين نمونه را در سطح منطقه اجرا كنيم، زيرا يك خبرگزاري با چنين فعاليتي، بايد اشعه خود را پخش و كشورهاي اطراف خود را نيز از برخورداري چنين خبرگزاري بهرهمند كند.»
دكتر معتمدنژاد با ابراز تاسف از رفتن دكتر فاتح در عين حال گفت:« اما خوشحاليم كه ايشان ميروند و تجربياتي را به همراه تحصيل علم كسب ميكنند. بنابراين دوران آموزش و تحصيل ايشان براي ما مغتنم است. مطمئنم تا زماني كه ايشان برميگردند، خبرگزاري دانشجويان ايران به پيشرفتهايي ميرسد؛ ما كم كم بايد بتوانيم ايسنا را به دنيا معرفي كنيم، مسائل دنيا را از ديدگاه خودمان ببينيم، زيرا ما دنيا را به واسطه نداشتن خبرگزاريهايي در كشورهاي ديگر، از چشم غرب ميبينيم. در اين صورت نيز تاثيرات سياسي ما در منطقه بيشتر خواهد شد.»
دكتر ابوالفضل فاتح نيز طي سخناني در مراسم تقديري كه از سوي جهاد دانشگاهي به مناسبت توديع وي برگزار شد، ايسنا را منشاء و بستر جنبش رسانهاي در آينده عنوان و از نگاههاي محدود كننده به رسانه در كشور انتقاد كرد. وي در بخشي از سخنان خود با اشاره به فشارها براي توقف ارسال فيلم و صدا از سوي ايسنا، اين پرسش را مطرح كرد كه چرا رويتر در ايران ميتواند فيلم و صدا منعكس كند ولي ايسنا نه؟! فاتح با تاكيد براينكه رسانههايي مانند ايسنا بايد بتوانند صوت و تصوير را نيز به مخاطبان خود ارائه كنند تاسيس راديو ايسنا را از مهمترين برنامههاي آينده اين خبرگزاري دانست.
وي با بيان اين كه موضوع اطلاعرساني روشن و شفاف در جهان امروز با دو رويكرد مواجه است، دراينباره توضيح داد: « اول؛ رويكرد محدود كننده و محدوديتآفرين كه بيشتر ويژه حكومتهاي مستبد و اقتدارگرا و سلطه طلب است . دوم؛ رويكردي است كه با بمباران اطلاعاتي ذهن مخاطب را دچار انفعال مي كند.» فاتح ادامه داد:« پيدا كردن راهي كه در ذات خود اطلاعرساني داشته باشد، اما مردم را هم منفعل نكند و در عينحال چارچوبهاي منطقي رعايت شود و محدوديتهاي سليقهاي تنگنايي ايجاد نكند تلاشي بود كه بسترساز تشكيل ايسنا شد.»
وي خاطرنشان كرد:« جامعه ما به دليل تجربه پيش از انقلاب از سطح بالايي در اطلاعرساني برخوردار نبود، رسانهها در خدمت دولت و سلايق حكومت بودند. يك عقبماندگي تاريخي در كشور در اين زمينه وجود دارد، بعد از انقلاب كه بنيانهاي معرفتي عميق در كشور شكل گرفت، به دليل نبود همان سابقه و عدم شناخت جايگاه رسانهها، نتوانستيم به جايگاه منزلتي در موضوع رسانهها دست يابيم كه همشان با مباني معرفتي باشند. وقتي ايسنا شكل گرفت كشور در عطش اطلاعرساني درست ميسوخت و رسانههاي موجود اين اقتضا را نداشتند.»
موسس ايسنا يادآور شد كه در ابتداي شكلگيري ايسنا برخي ميپرسيدند كه وقتي ايرنا و واحد مركزي خبر هستند ديگر چه نيازي به اين رسانه است؟ و ادامه داد: وجه تمايز ايسنا با رسانههاي ديگر توجه به گفتمان غيررسمي اما مشروع و در چارچوب ارزشها بود كه در رسانهها فرصت بروز و ظهور نداشت. ايسنا تلاش كرد در كنار گفتمان رسمي، گفتماني غيررسمي را نيز معرفي و به همين دليل جاي خود را در عرصه اطلاعرساني باز كند.
وي همچنين روزهاي اول تاسيس ايسنا را به ياد آورد و گفت: ايسنا را از ابتدا يك رسانه سياسي ميشناختند اما اين رسانه تلاش ميكرد كه مسائل علمي و آموزشي دانشگاهها را نيز در نظر بگيرد. تلاش ايسنا اين بود كه بسياري از حدودي را كه به شكل سليقهاي بر رسانهها اعمال ميشد تا حد قانون اساسي توسعه دهد، البته در اين راه با مقاومتها و چالشهايي روبهرو بود؛ حتي كارش مورد درك بسياري نبود. در كشوري كه نهادهاي مدني جايگاههاي خود را نيافتهاند تشخيص كار رسانهها دشوار است. خداوند به ما كمك كرد و ايسنا در افكار عمومي نخبگان و بزرگان نظام جايگاه خود را يافت.
مدير عامل سابق ايسنا افزود: در حوزه حرفهاي تلاش شد رسانهاي بومي با مختصات خاص خود تشكيل شود و بر اين اساس قريب به اتفاق آنچه در حوزه حرفهاي اتفاق افتاد، برآمده از دريافتهاي دروني ايسنا بود. ايسنا تلاش كرد مدلهاي مختلف را به كار برد و بسياري از اولينها در اين حوزه نيز متعلق به اين رسانه بود، ايسنا آغاز يك دوره جنبش رسانهاي است. اين رسانه براي اولين بار خبرگزاري را از يك رسانه با واسطه مطبوعات به رسانهاي بيواسطه و داراي سايت اينترنتي تبديل كرد كه مورد توجه ساير رسانهها نيز قرار گرفت. مدلهاي خبرنويسي مختلفي در ايسنا مورد توجه قرار گرفت كه همه مورد تشويق متخصصان آن بود. پوشش لحطه به لحظه . تعريف عكس خبري و تاسيس سرويسهاي تخصصي خبري از كارهايي بود كه ايسنا شروع كرد. وي افزود: ايسنا تعريف ويژهاي براي گفتوگو و طرح ديدگاههاي نخبگان داشت و اين از آن جهت بود كه ما ناچار بوديم فضايي فراهم كنيم كه ديدگاههاي نخبگان مورد توجه قرار گيرد، بر همين مبنا يكي از شعارهاي ايسنا يك "انديشه؛ يك خبر" بود كه در كنار روايت يك خبر و جستجو براي آن به سراغ نخبگان هم رفتيم و ديدگاههاي آنها را منعكس كرديم. ايسنا تلاش كرد ديدگاههاي نخبگان را صرف نظر از گرايشهاي سياسيشان منعكس كند.
فاتح سرعت عمل بسيار بالا و ارزشمند و حجم كار خبرنگاران ايسنا را بسيار استثنايي عنوان كرد و گفت: ايسنا حدود 500 خبر در سايت ملي و حدود 200 خبر در سايتهاي استاني ارائه مي كند. سايتهاي استاني براي اولين بار در ايسنا راه اندازي شد تا خبرگزاري منطقهاي راه بيفتد. اين كار اثرات بسيار زيادي خواهد داشت و اثرات اين كار كمتر از اثرات ايسناي ملي نيست.
وي با بيان اين كه ايسنا هم اكنون مرجعيت رسانهاي كشور را به شهادت آمارهاي وزارت ارشاد و تحقيقهاي انجام شده در اين زمينه دارد، افزود: هم اكنون 28 درصد اخبار مطبوعات و 50 درصد اخبار خبرگزاريها در مطبوعات از آن ايسناست.
موسس و مدير عامل سابق ايسنا كه براي ادامه تحصيل به خارج از كشور ميرود در ادامه گفت: ايسنا در آينده خواهد توانست فضاي جديدي را در عرصه رسانهاي كشور باز كند. اگر محدوديتها نبود ما از چند سال پيش بخش فيلم و صوت را نيز راه اندازي ميكرديم ولي به دليل شكايتهايي كه شد مجبور به توقف آن شديم. اما اين غم انگيز است كه رويتر ميتواند در ايران فيلم بگيرد و منتشر كند ولي ايسنا از چنين حقي محروم است. عقبماندگي در موازنه رسانهاي كشور بسيار نامطلوب است.
فاتح تاكيد كرد: كشوري كه رسانه ندارد، زبان گفتمان در جهان امروز را ندارد. نبايد خود را با محدود كردن رسانهها به مدرسه استثناييها تبديل كنيم. فاتح گفت: ما قبل از ايسنا نميدانستيم رسانه چه نقشي ميتواند ايفا كند، در سياستگذاريها و برنامهريزي بايد قطب رسانهاي منطقه شويم و نيروي خود را براي آن بسيج كنيم.
وي گفت: برادر عزيز و با كفايتي در اين سيستم مديريت را به عهده گرفته است و اطمينان دارم كه مشكلي ايجاد نخواهد شد و ايسنا انشاءالله راه خود را مستحكمتر ادامه خواهد داد. 5 الي 10 سال آينده جنبش رسانهاي، ايران را فراخواهد گرفت و هستهي مركزي آن هم پرورشيافتگان ايسنا هستند و چقدر خوب است كه جهاد دانشگاهي نبض آن را به عهده خواهد داشت.